KUZIEMSKI: Dziękował Bogu, że dożył referendum [Bezpośrednia relacja z referendum w Sudanie! Część III]

Maciej Kuziemski

Dziękował Bogu, że dożył referendum [Bezpośrednia relacja z referendum w Sudanie! Część III]

Aby zobaczyć, jak mają się sprawy na wsi, wypożyczamy jeepa i jedziemy do Nimule – ostatniej miejscowości przed granicą z Ugandą. 250 kilometrów wyboistej drogi ciągnie się niesłychanie. Nie dość, że nie można z niej zboczyć nawet na chwilę ze względu na pola minowe, to jeszcze w dodatku w połowie drogi pęka nam opona.

Cztery godziny jazdy to niby żaden dystans, ale nastroje przy granicy są już zupełnie inne. Tu nikt nie ma czasu myśleć o takich błahostkach, jak referendum – tu się, drodzy państwo, handluje. Załadowane po brzegi autobusy Ugandyjczyków szmuglujących tanią elektronikę mkną, nie zważając na wyboje – byle do Juby, byle jeszcze dziś sprzedać towar. Z pyłu wzbitego przez motory wyłania się pick-up. Po chwili otacza go tłum. To przywieziono ryby z porannych połowów.

Klasyczne zegarki Casio A158 chodzą tu po siedem złotych. Gdyby nie to, że nie da się ustawić w nich godziny, z powodzeniem mogłyby udawać oryginały. Jeśliby ktoś jakimś cudem zapragnął oddać głos w referendum, może to zrobić, właściwie nie przerywając pracy. Tuż za rogiem, gdzie rozwieszono żółte flagi, a między drzewami rozpięte są czerwono-białe taśmy. Lokal wyborczy świeci pustkami. Kto miał zagłosować, zagłosował pierwszego dnia.

Choć nie został jeszcze wydany oficjalny komunikat na temat frekwencji, rzecznik SPLM, Anne Itto, już w środę ogłosiła, że wyniosła ona wymagane 60 procent. Jeśliby rzeczywiście tak było, dezaktualizuje się argument ewentualnej nieważności referendum, a tym samym Bashir traci kolejną kartę przetargową w sporze o Abyei.

Ostatnie dni pełne są spotkań, na przykład z Valentino Achak Dengiem, jednym z tysięcy tak zwanych Lost Boys (osieroconych w czasie drugiej wojny domowej chłopców z plemienia Dinka i Nuer). Jego dramatyczna podróż, długie lata w obozach dla uchodźców i w końcu wyjazd do USA, zostały opisane w głośnej autobiografii „What is the What”. Valentino szefuje dziś fundacji, która działa na rzecz zwiększenia infrastruktury edukacyjnej w Południowym Sudanie. Te tygodnie są dla niego szczególnie gorące – krąży non-stop między Jubą a Nairobi, udzielając wywiadów i starając się przyciągnąć uwagę dziennikarzy do tematu referendum.

Z kolei eurodeputowana Veronique de Keyser, szefowa unijnej misji obserwatorów, wizytuje kolejne miejscowości, spotykając się z lokalnymi władzami. W Malakal poruszający się o lasce generał SPLA witając się z nią, zaczyna rzewnie łkać. Osuwa się na ziemię, dziękując Bogu, że dożył referendum, a poruszeni oficerowie wynoszą go na rękach. Unijni obserwatorzy zwracają uwagę na obecność uzbrojonych policjantów i wojska w obrębie lokali wyborczych. Być może kwestia uregulowania tej sprawy na przyszłość zostanie poruszona w rekomendacjach zawartych w raporcie końcowym. Broń przy urnach może w końcu w pewien sposób determinować decyzje wyborców.

* Maciej Kuziemski, obserwator referendum niepodległościowego w Sudanie. Więcej na blogu: http://eyeonsudan.eu.
** Autor fotografii: Maciej Kuziemski.

„Kultura Liberalna” nr 106 (3/2011) z 18 stycznia 2011 r.

Skoro tu jesteś...

...mamy do Ciebie małą prośbę. Żyjemy w dobie poważnych zagrożeń dla pluralizmu polskich mediów. W Kulturze Liberalnej jesteśmy przekonani, że każdy zasługuje na bezpłatny dostęp do najwyższej jakości dziennikarstwa

Każdy i każda z nas ma prawo do dobrych mediów. Warto na nie wydać nawet drobną kwotę. Nawet jeśli przeznaczysz na naszą działalność 10 złotych miesięcznie, to jeśli podobnie zrobią inni, wspólnie zapewnimy działanie portalowi, który broni wolności, praworządności i różnorodności.

Prosimy Cię, abyś tworzył lub tworzyła Kulturę Liberalną z nami. Dołącz do grona naszych Darczyńców!

Wesprzyj Kulturę Liberalną