Zmarły w tym miesiącu Gianni Vattimo (1936–2023) to jeden z najgłośniejszych przedstawicieli współczesnej myśli postmodernistycznej. Sam mówił o sobie jako o katoliku, który jest jednocześnie ateistą. W latach dwutysięcznych był deputowanym w Parlamencie Europejskim. Poniższy wywiad, przeprowadzony w roku 2012, jest publikowany po raz pierwszy.
Chrześcijaństwo jest w kryzysie i potrzebuje odnowy. Chantal Delsol, Tomáš Halík i Tomasz Terlikowski widzą dla niego nadzieję w wyjściu poza dogmatyzm, duchowej odnowie oraz walce z kościelną hipokryzją i gorszącą dwuznacznością. Czy nie jest to jednak projekt bardzo elitarny, będący starym pomysłem „religii dla oświeconych”?
Stanisław Obirek, Zbigniew Mikołejko i Jarosław Kuisz dyskutują o tym, jak pierwsi chrześcijanie rozprawili się z cywilizacją i dziedzictwem antyku.
Czy przejście Kołakowskiego od marksizmu do pozycji prochrześcijańskich było zerwaniem, czy paradoksalną kontynuacją jego myślenia? W swojej książce Hubert Czyżewski przekonuje, że przez całe życie to myśl religijna stanowiła jądro i spoiwo refleksji Kołakowskiego.
Na ogarniające nas rozpacz czy poczucie słabości późna nowoczesność zna jeden środek – rozmaite „techniki życia”, czyli błyskawiczne terapie, coachingi i kursy mindfulness. Koszt zupełnej likwidacji ciemnej strony naszej egzystencji – pisze Stawiszyński – jest jednak zaskakująco wysoki. Jak sobie zatem radzić z lękami i bezradnością? Jedną radę eseista wyraża wprost. Drugą trzeba odszukać na marginesie osobistego, arcylirycznego zakończenia.
Żyjemy w kulturze, która chorobę i chorowanie marginalizuje, wyprowadza gdzieś poza główny nurt doświadczenia. Przez to nasz język ucieka w toksyczne mity, które manifestują się w formułkach takich jak „na pewno będzie dobrze” i „co nas nie zabije, to nas wzmocni”.
Redaktor naczelny Kultury Liberalnej Jarosław Kuisz rozmawia z prof. Jackiem Leociakiem o perspektywach laicyzacji w Polsce.
Szanowni Państwo! „Polski Kościół katolicki pogrąża się w kryzysie” – to zdanie słyszymy od dobrych kilku lat. Potwierdzają to kościelne dane, przede wszystkim spadki uczestnictwa Polaków w mszach świętych. Jednakże po raz pierwszy w historii badań społecznych poziom negatywnych ocen tej instytucji przeważył nad pozytywnymi. W Kościół wymierzone były również protesty z 2020 roku po […]
Ateistyczne poszukiwanie sensu, celu, ładu, kryteriów rozwoju, spełnienia, zbawiania, dobra i zła – choćby motywowane obojętnością czy nienawiścią wobec Boga – nijak od niego oderwać się nie może. Wszyscy gramy w chrześcijańskim spektaklu.
W ubiegłym tygodniu ukazała się trzecia encyklika papieża Franciszka, zatytułowana „Fratelli Tutti”. Szybko została uznana za dzieło podsumowujące dotychczasowy pontyfikat kardynała Jorgego Bergoglia. Od objęcia tronu Piotrowego obecny papież podkreśla, że pragnie być głosem biednych i uciśnionych, starając się w ten sposób pokazywać inne, nieco czasem zapomniane oblicze katolicyzmu, skupione na pomocy drugiemu człowiekowi. Taka […]
Czytelnicy, którzy nabędą tę książkę zachęceni jej tytułem i rozgłosem życia intymnego jej twórcy, z pewnością będą usatysfakcjonowani. Foucault bada w niej bowiem poglądy Ojców Kościoła na wartość seksu małżeńskiego i życia w celibacie.
„Nie wierzę w żadną globalną rewolucję na rzecz empatii czy końca kapitalizmu, bo to po prostu nie jest możliwe. Obawiam się więc, że rzeczywistość po epidemii stanie się na dłuższą metę jeszcze bardziej brutalna. Ale na pewno skończył się świat, który znamy. Powrotu do dawnego modelu życia nie będzie”, mówi filozof i publicysta.
W debacie o relacjach państwo–Kościół katolicki widzę problem podobny, jaki był z postulatami „obrony Konstytucji”. Wątpię w to, że wielu deklaratywnym obrońcom ustawy zasadniczej naprawdę chodziło o to, co można było oficjalnie usłyszeć, czyli o przywiązanie do jej zapisów i gwarantowanych nią praw i wartości.
Andrzej Zybertowicz, doradca prezydenta Andrzeja Dudy, mówi o swoim konserwatyzmie, stosunku prawicy do środowiska LGBT, a także PiS-owskich zmianach w sądownictwie.
Czy da się wskazać jakąś jedną, konkretną „filozofię Leszka Kołakowskiego”? Sam deklarował, że takiej nie ma. Pomimo tego, wydaje się, że istnieje problem filozoficzny, który stanowił jądro jego myślenia w niemal wszystkich opublikowanych przez niego pracach.