Mamy dziś coraz mniej tolerancji dla hipokryzji. Jeżeli codzienność jakiegoś filozofa była jaskrawo sprzeczna z poglądami, które głosił, to uważamy, że na jego filozofii ciąży skaza fałszu. To jednak pogląd niemądry. W swojej najnowszej książce powiela go – i to niekonsekwentnie – Piotr Nowak.
Współczesny populizm nie broni status quo, ale dąży do radykalnych zmian. Jest więc ruchem rewolucyjnym, a nie konserwatywnym. Nie jest przypadkiem, że w oficjalnym programie wyborczym PiS-u z 2019 roku ani razu nie pada słowo „konserwatyzm”.
Stanisław Obirek, Hubert Czyżewski i Jarosław Kuisz dyskutują o tematach najważniejszych. Pretekstem do rozmowy jest właśnie wydana książka Huberta Czyżewskiego o Leszku Kołakowskim.
Czy przejście Kołakowskiego od marksizmu do pozycji prochrześcijańskich było zerwaniem, czy paradoksalną kontynuacją jego myślenia? W swojej książce Hubert Czyżewski przekonuje, że przez całe życie to myśl religijna stanowiła jądro i spoiwo refleksji Kołakowskiego.
Kilkadziesiąt szczęśliwych lat, których doświadczyła cywilizacja Zachodu po drugiej wojnie światowej, nieuchronnie dobiegło końca. Jednym z fundamentów tego złotego wieku była próba zbudowania europejskiej wspólnoty od nowa, a to znaczyło przynajmniej częściowe „zapomnienie” jej historii. Ten proces był niezbędny, twierdzi w swojej ostatniej książce Marcin Król, ale ma też swoje katastrofalne skutki, które objawiają się dziś.
W nowej biografii Baumana to Leszek Kołakowski stanowi najważniejszy punkt odniesienia dla Domosławskiego i nie trudno zgadnąć, kogo z tej dwójki obdarza on większą sympatią. Pod względem dorobku Bauman i Kołakowski to jednak dwie różne ligi. Pierwszy jest co prawda świetnym aforystą i „czułym narratorem naszych lęków i nadziei”, ale to drugi pozostaje kartografem kreślącym mapę Ducha. A to z Ducha rodzą się nadzieje.
Nękany rozterkami ksiądz Tischner w biografii Bonowicza. Bauman wiecznie uciekający przed polskim antysemityzmem w książce Wagner. Kołakowski rozprawiający się z Bogiem za pomocą marksizmu w monografii Mentzla. Wszyscy trzej stali się pod koniec życia orędownikami tej samej myśli – musimy się pogodzić z płynnością i kruchością naszego świata.
Czy da się wskazać jakąś jedną, konkretną „filozofię Leszka Kołakowskiego”? Sam deklarował, że takiej nie ma. Pomimo tego, wydaje się, że istnieje problem filozoficzny, który stanowił jądro jego myślenia w niemal wszystkich opublikowanych przez niego pracach.
Dziesięć lat temu, 17 lipca 2009 roku, zmarł w Oksfordzie Leszek Kołakowski. W „Kulturze Liberalnej” wielokrotnie pisaliśmy o jego książkach. Współorganizowaliśmy też oksfordzkie Leszek Kolakowski Lectures. W rocznicę śmierci filozofa prezentujemy fragment biografii „Kołakowski. Czytanie świata” Zbigniewa Mentzla, poświęcony odwilży 1956 roku. Książka ukaże się nakładem Wydawnictwa Znak.
11 grudnia Prezydent RP podpisał ustawę powołującą Instytut Solidarności i Męstwa. Pomysł jego powołania spotkał się z ostrą krytyką. Czy słusznie?
Gwarancje takiego a nie innego modelu polskiej transformacji dawał Trybunał Konstytucyjny, co od początku położyło się cieniem na jego autorytecie. W polskim kontekście TK odegrał rolę gwaranta zachowania ciągłości prawno-instytucjonalnej pomiędzy PRL-em i III RP.
„Całe jego myślenie wyrasta z jego doświadczeń w latach 40. Z rewolucji, w której uczestniczył, a która miała przez krew i przemoc stworzyć nowy świat. To była próba destrukcji fundamentalnej tożsamości ludzkiej w imię jakiegoś widma człowieka, o którym nic nie wiemy. I do tego wszystkiego nie miał odwagi autor «Płynnego lęku» się później przyznać, a jego interpretacje są w jakimś sensie kontynuacją dawnego stylu myślenia”.
„Listy” dużo mówią o różnicy postaw politycznych obu korespondentów. Obaj byli kontynuatorami pracy organicznej, jednak Giedroyc oczekiwał budowania monolitu wobec ideologicznego wroga, Kołakowski zaś wskazywał na doniosłość pluralizmu po stronie opozycji.
Szanowni Państwo, 4 czerwca 2014 r. – na obchodach 25. rocznicy czerwcowych wyborów goszczą przywódcy kilkudziesięciu państw zaproszeni przez prezydenta Bronisława Komorowskiego. Przemówienie podczas głównych uroczystości na Placu Zamkowym w Warszawie wygłasza Barack Obama i przypomina o kluczowej roli polskiej opozycji w rozmontowywaniu bloku wschodniego. 4 czerwca 2016 r. – urzędujący prezydent udaje się na […]
Nie wiem, czy to dobrze, kiedy autorzy odpowiadają na recenzje swoich książek. W recenzji mojej książki Jarosław Kuisz sformułował jednak kilka twierdzeń, z których część wymaga moim zdaniem polemiki, część – jednoznacznej interwencji.