Powojenna partyzantka „żołnierzy wyklętych” bez wątpienia warta jest badania i prezentowania w muzeum. Nie szukałbym jednak w nich ani bohaterów, ani wzorów – nie samo męczeństwo bowiem tworzy bohaterów, więzień polityczny zaś niekoniecznie jest moralnym wzorem.
Szanowni Państwo, „Dziś, po 65 latach, poprzez odnalezienie doczesnych szczątków pana pułkownika, poprzez pamięć o bohaterstwie «żołnierzy niezłomnych», poprzez państwowe uroczystości pogrzebowe, przywracamy godność Polsce” – powiedział prezydent Andrzej Duda na pogrzebie jednego z „żołnierzy wyklętych”, płk. Zygmunta Szendzielarza, ps. „Łupaszka”. Dał tym samym jasno do zrozumienia, że dotychczasowe sposoby rozmowy o historii i jej […]
„Polacy są spragnieni swojej historii, chcą ją zobaczyć; chcą, żeby ktoś im ją opowiedział na nowo i jest to dla nich ważniejsze niż wiwisekcje wszystkich wad narodowych”.
Kult „żołnierzy wyklętych” staje się dziś fundamentem państwowej polityki pamięci. Pomieszanie bohaterów i zbrodniarzy jest tylko jednym z kryjących się w nim niebezpieczeństw. Nie wystarczy jednak ten mit krytykować – potrzeba przemyślanej i atrakcyjnej alternatywy.