0000398695
close
W walce o demokrację nie robimy sobie przerw! Przekaż 1,5% na Fundację Kultura Liberalna WSPIERAM
close
Kultura Liberalna solidarnie z Ukrainą

PRZEKAŻ
1,5%
PODATKU
close

W walce o demokrację

nie robimy sobie przerw!

Przekaż 1,5% na Fundację
Kultura Liberalna

Przekaż 1,5%
na Fundację Kultura Liberalna
forward
close

Szanowni Państwo,

zbliżająca się kanonizacja dwóch papieży - Jana Pawła II i Jana XXIII - z pewnością wzbudzi w Polsce ogromne emocje. I nie bez powodu. Z jednej strony, wyjątkowo mocno wybrzmiewają we współczesnej Polsce głosy antyklerykalne, od lat spada liczba powołań. Z drugiej strony, według danych GUS i Instytutu Statystycznego Kościoła katolickiego, liczba chrztów niemal pokrywa się w naszym kraju z liczbą urodzin. Ważne pozostają także pytania o znaczenie dla wiernych dorobku Soboru Watykańskiego II.

Czy można dokonać dziś bilansu Kościoła katolickiego? I na co położyć przede wszystkim nacisk – na jego klęskę ewangelizacyjną w dawnej Europie Łacińskiej czy sukcesy na terenach byłego ZSRR i w Ameryce Południowej? Na debaty o celibacie księży, kapłaństwie i roli kobiet czy żmudne reformy, o których informacje rzadko trafiają na pierwsze strony gazet? Na skandale związane z pedofilią czy pozytywną rolę Kościoła w różnorodnych procesach pokojowych? A może należy przede wszystkim zastanowić się nad reformatorskim potencjałem Franciszka i papiestwem jako instytucją polityczną?

Na te tematy wypowiadają się dziś nasi Autorzy. Adam Szostkiewicz w rozmowie z Łukaszem Jasiną i Hubertem Czyżewskim zwraca uwagę przede wszystkim na to, że Watykan to wciąż realny, liczący się gracz polityczny. „Politycy podróżują tam nie tylko po to, aby sobie zrobić modne zdjęcie, ale też po to, by prowadzić negocjacje na konkretne tematy” – przekonuje. I dokonuje ostrego bilansu polskiego duchowieństwa: „anachroniczny” i bezrefleksyjny konserwatyzm to jego główny grzech. Kanonizacja Jana Pawła II obnaża je w bezdyskusyjny sposób.

Może w takim razie Franciszek dokona w Kościele katolickim rewolucji? Według naszych autorów, nic z tych rzeczy. Tracey Rowland z Uniwersytetu w Melbourne mówi o „błotnistym pontyfikacie” - obecny papież woli poświęcać się sprawom praktycznym, niż teologicznej refleksji. Dostrzegły to media, które prezentują Franciszka jak kogoś w rodzaju katolickiej wersji nieżyjącej księżnej Diany – przekonuje teolożka. Nie jest jednak przekonana, czy ostatecznie przysporzy to Kościołowi wiernych.

Także Piotr H. Kosicki, historyk Kościoła z University of Maryland, jest ostrożny w przypisywaniu obecnemu papieżowi zdolności do głębokiej, a zwłaszcza trwałej zmiany Kościoła. Po części jest tak ze względu na paradoksalnie konserwatywny charakter Franciszka. W istocie łączy on w sobie przywiązanie zarówno do I Soboru Watykańskiego – ze względu na silną osobowość, jak i do bliskiej II Soborowi wspólnotowości i kolegialności biskupów.

Amerykański jezuita Thomas Reese jest jednak zwolennikiem poglądu, że Franciszek przyniesie Kościołowi trwałą zmianę. „Jan Paweł II i Benedykt XVI uważali, że Kościołowi potrzeba stabilizacyjnego okresu przejściowego. Zdaniem Franciszka ten czas już się skończył. Przyszła pora, by znów przewietrzyć Kościół” - przekonuje Reese w wywiadzie dla „Kultury Liberalnej”.

Zapraszamy do lektury,

Łukasz Jasina, Jarosław Kuisz

Stopka numeru:

Autorzy koncepcji Tematu tygodnia: Łukasz Jasina, Hubert Czyżewski

Współpraca: Błażej Popławski, Konrad Kamiński, Viktoriia Zhuhan, Emilia Kaczmarek, Marcin Żuraw, Michał Jędrzejek

Ilustracje: Janek Żusin

Czytaj także :

KUISZ, MUCHARSKI, OBIREK, OCHOJSKA, "Ile jest miejsca dla kościoła w liberalnej demokracji demokracji? Batalie Jerzego Turowicza", "Kultura Liberalna" nr 257, 10.12.2013.

JASINA, "O przejściu do historii - abdykacja Benedykta XVI", "Kultura Liberalna", nr 214, 12.02.2013.

ROWLAND/JASINA, "Benedykt XVI i jego dziedzictwo", "Kultura Liberalna", nr 218, 12.03.2013.

Nr 276

(16/2014)
22.04.2014

Adam Szostkiewicz w rozmowie z Łukaszem Jasiną i Hubertem Czyżewskim

Cenzurka dla papieży

„Polityka kanonizacyjna to tak naprawdę ocenianie papieży przez papieży. «Polityka świętości» jest procesem niezwykle skomplikowanym, pełnym meandrów i trudnym do jednoznacznej oceny”, mówi publicysta w przeddzień kanonizacji Jana XXIII i Jana Pawła II

Tracey Rowland

Błotnisty pontyfikat

Współpracownicy papieża Franciszka mówią, że ma „błoto na butach” – woli angażować się w sprawy praktyczne niż poświęcać rozważaniom teologicznym. To różni ten pontyfikat od dwóch poprzednich, ale niekoniecznie musi przysporzyć Kościołowi nowych wiernych, pisze australijska profesor teologii.

Piotr H. Kosicki

Franciszek: pragmatyczny dziedzic Soborów

Czy dotychczasowy przebieg pontyfikatu Franciszka wpisuje się w tradycję nowoczesnego Kościoła, czy też ma charakter rewolucyjny? Czy papieżowi uda się wprowadzić reformy? I jak długo będzie w stanie kierować Kościołem? – zastanawia się historyk.

Thomas Reese w rozmowie z Hubertem Czyżewskim

Franciszek odnowi Kościół

Żeby trwale zreformować jakąś instytucję, należy zrobić trzy rzeczy: zmienić kulturę tej instytucji, wymienić ludzi na kluczowych stanowiskach i zaproponować konkretne reformy. Franciszek to robi, twierdzi amerykański jezuita, były profesor Uniwersytetu Georgetown.

PATRZĄC

Magdalena Saryusz-Wolska

Samotny w wielkim mieście. „Oh, boy” Jana Olego Gerstnera

Czarujący i uroczo nierozgarnięty chłopak? Snujący się bez celu po Berlinie, miejski flâneur z hipsterskiej dzielnicy, będący rzeczywistym reprezentantem pewnego pokolenia? A może nijaki, irytujący brakiem zaradności dwudziestokilkulatek, który epatuje nudną pretensjonalnością?

Martyna Maciuch

(Nie)kończąca się historia. Podsumowanie „How I Met Your Mother”

Jak długo można opowiadać o tym, w jaki sposób poznało się ukochaną osobę, żeby nie zanudzić słuchacza? Czy limit to trzy zdania, czy kilka minut? A może cierpliwość wyczerpie się po pół godziny i opowiedzeniu wszystkich szczegółów, łącznie z tym, że deszcz lał jak z cebra, ona miała niebieską sukienkę, a on nieśmiało się uśmiechał, zanim zdecydował się podejść?

WIĘCEJ
CZYTAJĄC

Piotr Kieżun

Najgorsze okrucieństwo i największe piękno. O biografii Charlotte Delbo

Obok tekstów Primo Leviego jej książki należą do najważniejszych dzieł literatury, opisującej grozę i potworność hitlerowskich obozów zagłady. Stanowcza, niezależna, pełna przekory. Kim była Charlotte Delbo? Na to pytanie próbują w swej książce odpowiedzieć Violaine Gelly i Paul Gradvohl.

Paulina Zaborek

Wewnętrzna podróż [KL dzieciom]

Książka Lotty Olsson jest inspirującą lekturą nie tylko dla dzieci. To filozoficzna opowiastka o człowieczeństwie i o definiowaniu siebie na tle innych. I o tym, że czasem podróż w głąb siebie daje nam więcej niż wędrówka po odległych krajach.

WIĘCEJ
SMAKUJĄC

Magda i Adam Gendźwiłłowie

Faszerujmy z wyobraźnią

Stoły wielkanocne, za którymi w tym roku siedzieliśmy dostarczyły nam tyle kulinarnych przeżyć, że niemal nie sposób ich systematycznie opisać. Trudno zresztą o jakąś metodyczną degustacyjną refleksję tak na gorąco, tuż po świętach. Człowiek jeszcze intensywnie trawi i najchętniej powiedziałby po prostu: „smakowało”.

WIĘCEJ

FELIETONY

[Z miasta] Marszałkowska – wciąż bez korony

[PUTINIADA] Zerwać maskę Putina

[Europa] Czy wybory do Europarlamentu coś zmienią?

[Chiny] Pensje, składki, strajki i odwieczna walka klas

[Wyszehrad plus] Kraków, miasto nie-święte

KOMENTARZ NADZWYCZAJNY

Debata KOBIETY NA WOJNIE

Dyplomacja ku katastrofie