„Słynny historyk Richard Evans zapytał mnie kiedyś, dlaczego tak bardzo fascynuje mnie pochodzenie Lauterpachta i Lemkina. Odpowiedziałem, że nie sądzę, że dwóch mężczyzn dorastających w Londynie mogłoby stworzyć takie koncepcje. To miejsce, Lwów, jest absolutnie niezbędne do zrozumienia ich pracy” – o korzeniach idei zbrodni przeciwko ludzkości oraz ludobójstwa opowiada prof. Philippe Sands w rozmowie z Tomaszem Sawczukiem.
„Lemkin wiedział, że jeśli nie zagwarantuje się systemu prawnej ochrony najsłabszych grup w społeczeństwie, samodzielnie niezdolnych do przeciwstawienia się silniejszej większości, to ci ludzie pozostaną całkowicie bezbronni”, mówi o Rafale Lemkinie dr Wojciech Kozłowski.
Konwencję ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa uchwalono 9 grudnia 1948 roku. Było to spełnienie wieloletnich starań Rafała Lemkina. Poniżej publikujemy fragment jego autobiografii, w której odsłania polityczne kulisy swoich zabiegów.
Przypadek Katalonii to w szerszej perspektywie głosowań niepodległościowych problem regulacji międzynarodowych dotyczących warunków pokojowej secesji, która kończyłaby się uznaniem przez ONZ nowopowstałego bytu politycznego za państwo. Warunki te, na co wskazują historyczne przykłady, wymagają przynajmniej zgody obu stron na rozstanie.
Opinii Biura Analiz Sejmowych ws. reparacji nie należy traktować jako autorytatywnej. Ewidentnie pisana była na zamówienie polityczne. Oparcie na niej roszczeń w stosunku do Niemiec naraziłoby nas na śmieszność, a to ostatnia rzecz, na którą państwo w stosunkach międzynarodowych może sobie pozwolić.
W sferze prawnej ostateczną cezurą, która przesądziła o zakończeniu wszystkich kwestii związanych z II wojną światową, w tym reparacji, było zawarcie tzw. układu 2+4, czyli układu zakładającego zjednoczenie obu państw niemieckich, zawartego przez Republikę Federalną Niemiec, NRD i cztery dawne mocarstwa okupacyjne.
„Ani ustalenia poczdamskie, ani układ 2+4 nie załatwiły kwestii reparacji niemieckich względem Polski. Moim zdaniem to kwestia decyzji dzisiejszych władz III RP” – przekonuje prawnik i polityk PiS-u, prof. Grzegorz Górski.