W Sudanie ludobójcy walczą o władzę, a rosyjskie samoloty wywożą poza wszelką kontrolą darfurskie złoto lotami do Latakii w Syrii, skąd trafia na międzynarodowy rynek, a dochody zasilają fundusze wojenne. Złoto stanowi 40 procent sudańskiego eksportu, a roczna wartość przemytu szacowana jest na miliardy dolarów.
Marta Lempart zdaje się uważać, że ma prawo Rosjanom nakazać, by zostali w kraju i szli do łagrów zamiast do wojska, by zasłużyć na jej uznanie. Trudno jej byłoby się jednak powołać na polskie doświadczenie: ani gdy LWP w ramach Układu Warszawskiego napadło na Czechosłowację w 1968 roku, ani na polską demokrację 13 lat później, Polacy nie stawiali heroicznie oporu poborowi – i trudno by tego od nich wymagać.
Żeby złamać Rosję Putina, nie wystarczą kolejne klęski jego armii na froncie. Zakaz wjazdu do krajów Europy jest pragmatycznym narzędziem w pokonaniu nieprzyjacielskiego i antyliberalnego systemu.
Nakręcana przez rosyjską propagandę spirala nienawiści wobec ukraińskich „nazistów” uderza również w „nieprawomyślnych” Rosjan. Poziom stosowanej manipulacji prowadzi Rosję w faszyzujący zaułek, z którego nie widać wyjścia.
Rosjan zawsze straszono, że wszystkie rewolucje doprowadzą do rzezi. Że po tym będzie terror. Że jakby nie było teraz, wtedy będzie gorzej. Wierzą, bo nie chcą kolejnego 1917 roku. Boją się też głodu, który pamiętają z ZSRR.
Po barbarzyńskich mordach w Ukrainie Rosjanie nie poddadzą się procesom skruchy i pokuty. Nam, obserwatorom, zostaje już tylko bezsilność przemieniająca się w nienawiść, która nie daje uspokojenia, ale zagospodarowuje emocje.
Kraje demokratyczne powinny zrobić wszystko, co w ich mocy, aby ukarać tych, którzy są odpowiedzialni za wywołanie wojny w Ukrainie. Nie jest to jednak powód, aby karać jednostki za sam fakt urodzenia się w Rosji. Dyktatorzy nie występują w imieniu wszystkich, z którymi łączy ich wspólna narodowość.
Po raz pierwszy w życiu, pomimo mojej fascynacji Rosją, nie czynię rozróżnienia pomiędzy Kremlem a rosyjskim społeczeństwem. Nie jest mi nikogo żal. Myślę o moim znajomym z Ukrainy, który wybudził mnie w nocy wiadomością: „W Kijowie totalna masakra. Nie wiem, czy dożyjemy rana”.
Więzień Auschwitz, świadek powstania warszawskiego, w czasie wojny pracownik Biblioteki Uniwersyteckiej, który po 1945 roku ratował polskie zbiory z rąk zarówno Niemców, jak i Rosjan. Wspomnienia Bohdana Korzeniewskiego, krytyka i reżysera teatralnego – czyta się jak scenariusz wojennego filmu akcji z elementami grozy i groteski.
Wyobraźmy sobie piramidę, na której szczycie siedzi Putin – a społeczeństwo świętuje wokół niego. Tak jak olimpiada w Soczi, piłkarskie mistrzostwa stanowią bardzo drogi prezent dla niego samego.
„W Kaliningradzie stadion postawiono w bagnistym miejscu, które przed wojną Niemcy uznali za niezdatne do zabudowy. Władze rosyjskie postanowiły wysłać tam tysiące ciężarówek z piaskiem, który miał osuszyć ziemię i ją ustabilizować. […] Mamy teraz stadiony i kilka centrów biznesowych dookoła. To tyle”, mówi rosyjski ekonomista.
„Ukraina nie prowadzi antypolskiej polityki. Prowadzi politykę ukrainotwórczą i antysowiecką, antyrosyjską. Nie było do tej pory żadnej intencjonalnej antypolskiej narracji, ale jeszcze trochę tego konfliktu z Polską i ona się pojawi”, mówi Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, dyrektor programu zagranicznego „Otwarta Europa” Fundacji im. Stefana Batorego, była ambasador Polski w Rosji.
„Tym, co mnie przeraziło najbardziej podczas tego ostatniego miesiąca, a co trudno zrzucić na polityczną doraźność, była niebywała wręcz satysfakcja, jaka się ujawniła u ludzi, którzy nagle się dowiedzieli, że istniały judenraty i że dochodziło do żydowskiej kolaboracji. W Marcu też mówiono o żydowskiej kolaboracji, też podkreślano, że Żydzi są niewdzięcznikami. Teraz wydaje się, że taki dyskurs jest wszechobecny”, mówi Piotr Paziński, pisarz i eseista, redaktor naczelny „Midrasza”.
Czy polityka prezydenta Putina reprezentuje wolę rosyjskiego ludu? Reżim, który Putin uosabia, to nie demokracja przedstawicielska, ale autorytaryzm. A mimo to jego władza ma charakter szczególnej reprezentacji.
Jacek Głażewski Podkorowe ośrodki kultury W jednym z esejów – wznowionych ostatnio przez „Zeszyty Literackie” – Czesław Miłosz przyznawał: „Nie ma sensu udawać, że jest się wyjątkiem, i ukrywać obsesję, właściwą wszystkim Polakom. Przeciwnie, trzeba się do niej przyznać i starać się ją badać w sobie samym możliwie beznamiętnie. Polacy i Rosjanie nie lubią, albo, […]