W późnych latach życia profesor Maria Janion coraz częściej pozwalała sobie na, by tak rzec, ostrzejsze jazdy intelektualne. „Wampir” jest najdalej pojechaną z nich. To dzieło skupione głównie na źródłach literackich, a więc na kulturze „wysokiej”, „elitarnej”, nie tej ludowej, tradycyjnej. Nie wszystkim się dziś podoba. Jednak czy rzeczywiście słusznie?
Twórcy serialu HBO umiejętnie wykorzystują przemielony przez popkulturę wizerunek wampira. „Co robimy w ukryciu” to nie tylko żart z Drakuli, ale także ze wszystkich późniejszych filmowych reinterpretacji wizerunku krwiopijcy, które dawno przestały być straszne.
Dracula jest na ogół uznawany za postać fikcyjną, żyjącą tylko w powieści Brama Stokera i w filmie Francisa F. Coppoli. Dracula to wampir, istota bajeczna, którą można co najwyżej sytuować w polu dziejowości ludzkiej psychiki, nie zaś w obszarze rzeczywistych wydarzeń, mających czas i miejsce. Ale to błędne przekonanie.
Wampirzyca w czadorze (i z deskorolką) to nie jest częsty widok. Wszystko wskazuje jednak na to, że właśnie pojawił się on po raz pierwszy w historii kina. Czy jest to jedynie sprawny mariaż elementów bliskowschodniej tradycji i hollywoodzkiej konwencji, czy głos w debacie o współczesnym Iranie?
Najnowszy obraz Jima Jarmuscha wzbudził obawy krytyków, że reżyser został zarażony wstydliwą dla artysty chorobą. Chorobą chęci przypodobania się szerokiej publiczności. Dowód? Zrobił film o wampirach w apogeum epidemii popularności tego specyficznego gatunku.
Anna Mazgal Mefisto w McDonaldzie. O najnowszym filmie Tima Burtona Najnowsza produkcja Tima Burtona, „Mroczne cienie” określana jest najgorszym filmem wizjonera, który zdążył już zdobyć sławę twórcy wprost z krainy Oz. W porównaniu z produkcjami, które stanowią klasykę kina: „Edwardem Nożycorękim” czy „Gnijąca Panną Młodą” (Batmana pominę, bo to inna para kaloszy) wydaje się on […]
Bartosz Biedrzycki Egon Schiele w Krainie Czarów Egon Schiele i komiks? To zestawienie może wzburzyć tradycjonalistów, i nie chodzi tu tylko o konserwatywnych historyków sztuki. Powiedzmy to od razu, nie jest to irytacja słuszna. Owszem, należy się zgodzić, iż Tony Sandoval jest w Polsce autorem mało znanym. A szkoda, bo sądząc z wydanego niedawno, przez […]
Marta Bucholc O wilkołakach i Hellingerze Mała dziewczynka dostaje ciężką, cuchnącą, ale przytulnie ciepłą pelerynę ze skóry wilczycy. Ubrana w nią, idzie pewnego razu na polecenie matki do lasu, gdzie spotyka obcego mężczyznę siedzącego na drzewie. Ten próbuje ją dopaść i zgwałcić, dziewczynka wymyka mu się jednak, a dotarłszy do domu opowiada wszystko matce. W […]
Marta Budkowska, Karolina Wigura Gra w Holokaust. Uwagi o Muzeum Żydowskim w Berlinie W „Nieustraszonych pogromcach wampirów” Roman Polański w genialny sposób bawi się stereotypami. Ludowe strachy przed potworami, zaprawione szczyptą antysemickich przesądów budują absurdalny humor. Jednym z najlepszych momentów filmu jest scena, w której gospodarz oberży, Żyd, po przemianie w wampira zakrada się do […]
Nosferatu, F. Murnau Nosferatu, W. Herzog O uwodzeniu „A jakiż oręż jest równie ostry, równie przenikliwy, równie szybki w akcji, a przez to prowadzący do rozczarowań, jak ludzki wzrok? (…) Nieopisany to moment – chwila trafienia. Przeciwnik czuje się zwyciężony, jest on pobity, ale w zupełni innym miejscu, niż mu się zdaje.” Dziennik uwodziciela, S. […]