Książka Ivana Jablonki to historia emigracji jego dziadków – Żydów i komunistów – z Polski do Francji oraz ich tragicznej śmierci w Auschwitz. Choć pisana przez historyka jest pełna osobistych przemyśleń i opisów jedynie prawdopodobnych zdarzeń. Autor ciągle balansuje na granicy naukowej rzetelności i literatury pięknej. Czy jest to jednak czymś złym?
Arthur Koestler, syjonista i komunista, egotyk i utopista, postać ważna dla zrozumienia XX wieku. Książka Michaela Scammella jest jak jej bohater – przyciąga i odpycha, zachwyca głębią spojrzenia i irytuje. Nie jest to biografia łatwa, ale z pewnością warta zgłębienia.
Zanim uwierzy się w łatwe wyzwolenie, rewolucję i szybką zmianę po odejściu kolonizatorów, warto zapytać, czego się samemu chce i czy sensownie się chce. Staje więc pytanie o przytomną politykę ekonomiczną.
Książka Eduarda Galeana to praca już klasyczna, która wpasowuje się doskonale w popularne obecnie ujęcie postkolonialne. Czytać ją jednak warto również po to, by zadawać pytania niepopularne – czy kolonializm jest kluczem do wszystkiego?
85 lat temu władze polskich uczelni zaczęły wprowadzać getta ławkowe – zinstytucjonalizowaną formę dyskryminacji studentów pochodzenia żydowskiego. 22–23 listopada 2022 roku na Uniwersytecie Warszawskim odbędzie się konferencja naukowa, a jednocześnie upamiętnienie tych wydarzeń, tak długo spychanych do nie-pamięci.
Wojna w Ukrainie na nowo postawiła problem ukarania zbrodniarzy wojennych. W ten sposób znakomita książka Pawła Machcewicza i Andrzeja Paczkowskiego o rozliczeniach po 1945 roku nabiera zupełnie nowego znaczenia i wskazuje możliwe rozwiązania.
Jak bardzo nasze wyobrażenia o wojnie i okupacji są wynikiem formatowania z czasów szkolnych? Jak mocny pozostaje model pamięci wykuty w PRL? Na te pytania pomaga znaleźć odpowiedź książka łódzkiego historyka Andrzeja Czyżewskiego.
Przyczyna, dla której cenię omawianą książkę i postawę Friszkego, to widoczne jego przekonanie, że historia jako dyscyplina badawcza i refleksyjna ma służyć właśnie badaniu i refleksji, a nie podbijaniu narodowego bębenka w ramach polityki narodowo-populistycznej.
Kim był Churchill? Politycznym nowatorem i mężem opatrznościowym, który nadawał kierunek swojej epoce? Czy też uosobieniem jej najgorszych, imperialnych cech? W książkach Niny Smolar i Tariqa Alego poznajemy oba oblicza tego brytyjskiego polityka.
Wyróżniona Nagrodą Historyczną „Polityki” praca Marcina Stasiaka „Polio w Polsce 1945–1989” to pionierskie studium na temat powojennej historii zdrowia i choroby. Jej poprzednia recenzja na naszych łamach spotkała się z głośnym odzewem. Odpowiadając na uwagi czytelników, publikujemy inne spojrzenie na niepełnosprawność w PRL.
Jak kolekcjonowanie zdjęć i poszukiwanie twarzy historii zamieniło się w zawód, a wizyty u starych endeków i socjalistów budowały rozumienie II RP. O swojej pasji i drodze do pisania historii opowiada w wywiadzie-rzece Andrzej Friszke, wybitny znawca dziejów Polski w XX wieku.
Komunizm w Polsce postrzega się jako ideowy monolit i twór obcy. Książka „Bunt, podziemie, władza” narusza te wyobrażenia, a w rozmowie z Erykiem Krasuckim autor wyjaśnia, skąd wzięli się „Oni”, czym były „osobiste komunizmy” i dlaczego pewien łódzki prawnik nie nadawał się do rewolucyjnej roboty.
Błażej Brzostek zaskoczył czytelników i opowiedział historię Warszawy od końca, odwrotnie do „obiektywnej” chronologii historycznej. Ten niepozorny manewr narracyjny przyniósł zaskakująco odświeżające rezultaty, oferując nowe spojrzenie na warszawskie tożsamości.
Książka Marcina Stasiaka o epidemii polio w Polsce Ludowej daje dostęp do emocji i przeżyć osób, które przeszły chorobę, leczenie i rehabilitację. Jednocześnie odkrywa struktury przemocy stosowanej wobec osób z niepełnosprawnościami. Nie tylko w PRL-u.
Żydzi byli w Europie tradycyjnie obcym konstytutywnym, który stał się osnową kultur narodowych. Książka wybitnego historyka wprowadza nas w historię dyskryminowania i zabijania Żydów. To wstrząsający opis ograniczania praw, pogromów i eksterminacji. To obowiązkowa lektura, zwłaszcza dla tych, którzy mówią, że o Żydach pisze się dziś zbyt wiele.