Szanowni Państwo! Zabójstwo prezydenta Gabriela Narutowicza, którego setna rocznica przypada 16 grudnia tego roku, to ostatni etap spirali przemocy, jaka nakręcała się w polskim życiu publicznym od dnia jego wyboru. Jednak mechanizm nie był nowy. Właściwie powtórzono wypróbowaną wcześniej metodę – antysemicką propagandę, która nie miała nic wspólnego z rzeczywistością. Tym razem wyzwoliła ona społeczną […]
Chciano zlikwidować symbol polityczny. Od śmierci Narutowicza, zamiast przekonania o tym, że naszym liderom nic nie grozi, raczej powinniśmy przyjmować domniemanie, że rozpętanie polaryzacji bez jakiegokolwiek umiaru w słowach może dotrzeć do uszu jakiegoś nowego Niewiadomskiego. W szkołach zamiast sloganów o wielkich Polakach powinno się raczej analizować przebieg wypadków od 9 do 16 grudnia 1922 – jak pod wpływem mediów rosła radykalizacja, jak działała psychologia tłumu, kto ponosił odpowiedzialność bezpośrednią i pośrednią.
Setna rocznica śmierci Gabriela Narutowicza mogłaby być doskonałą okazją do namysłu nad tym, jaką wspólnotę chcemy budować – opartą o wykluczającą przemoc czy otwartą na potencjały różnorodności. Refleksję tę jednak wciąż utrudnia mit niewinności II RP i tamtej zbrodni jako odosobnionego ekscesu.
Mija setna rocznica śmierci pierwszego prezydenta Polski, zamordowanego w wyniku zamachu. Czy Gabriel Narutowicz musiał zginąć? Co doprowadziło do jego śmierci? O tym Jarosław Kuisz rozmawia z profesorem Maciejem Górnym.
„Istnieje długa tradycja oddzielania zabójstw politycznych od zabójstw dokonywanych przez ludzi szalonych, ale różnica nie zawsze jest jasna. Sytuacja polityczna może wpływać na to, kto w ogóle jest na celowniku”, mówi socjolog zajmujący się historią zabójstw politycznych.
Czytałem kiedyś tekst o organizowanych w szczytowym okresie rządów Gomułki obchodach pięćset pięćdziesiątej rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Trybuna z komunistycznymi oficjelami obwieszona była staropolskimi flagami z krzyżami i wizerunkami świętych, a my sami okazywaliśmy się potomkami rycerzy spod Grunwaldu.