Paweł Majewski

Żyć cudzym życiem albo pisanie biografii. O książce „Filip II. Król nieprzezorny” Geoffreya Parkera

Tylko o Bonapartem i Hitlerze napisano więcej prac niż o szesnastowiecznym władcy Filipie II. Głównie dlatego, że władał pierwszym imperium o zasięgu globalnym. Wartość biografii tego opętanego manią kontroli króla polega na ukazaniu przypadkowości, jaka przenika proces sprawowania władzy. Tylko w kiepskich filmach rządzenie wygląda tak, że jacyś ludzie pytają „szefie, to co robimy?”, a szef spokojnym, pewnym głosem wskazuje racjonalne rozwiązania.

Paweł Majewski

Felix Austria? O książce „Świat wczorajszy. Wspomnienia pewnego Europejczyka” Stefana Zweiga

Każdy, kto chce poznać klimat panujący w Europie w przededniu I wojny światowej, powinien przeczytać tę książkę. „Świat wczorajszy” to jednak osobliwa lektura. Z jednej strony otrzymujemy trzeźwy opis wojny i dwudziestolecia. Z drugiej – przesłodzony obraz epoki habsburskiej. Skąd ta podwójność? Odpowiedzi należy szukać w biografii Zweiga.

MARCZEWSKI: Wszyscyśmy z Galicji. O „Cesarzu Ameryki” Martina Pollacka

Paweł Marczewski Wszyscyśmy z Galicji. O „Cesarzu Ameryki” Martina Pollacka Martin Pollack ma dobre powody, by interesować się zapomnianymi dziś pisarzami, przedsiębiorcami, przestępcami z Europy Środkowej i Wschodniej. Wychowany w niemieckojęzycznej rodzinie, która przed II wojną światową mieszkała wśród Słoweńców w Karyntii, dobrze poznał, co to znaczy szowinistyczna mobilizacja. W przejmującej książce „Śmierć w bunkrze” […]

Piotr Kieżun

Węgierska prowincja jako metafora. O „Ptaszynie” Dezső Kosztolányiego

Bez próby odpowiedzi na pytanie o kształt Węgier po I wojnie światowej pozostawał tylko absurd, bezkształt i niemożność prowincjonalnego życia. Oto zadanie dla Węgra początku XX wieku. Kosztolányi jako jeden z autorów „Nyugatu” doskonale zdawał sobie z tego sprawę.

BUCHOLC: Autoportret szlachcica. Hans von Aachen w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum

Marta Bucholc Autoportret szlachcica. Hans von Aachen w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum Zakończona wczoraj ekspozycja dzieł Hansa von Aachena w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum była typowym przykładem strategii wystawienniczej, którą cenią sobie instytucje dysponujące ogromnymi zbiorami i sprawdzonym w praktyce przekonaniem, że sztuka obroni się sama. „Wystawa specjalna” oznacza w języku tej strategii przegrupowanie posiadanych obrazów, ewentualnie […]