Tegoroczny laureat Nagrody Goncourtów – najważniejszej literackiej nagrody we Francji – zostanie wyłoniony 7 listopada. Na Festiwalu Conrada poznaliśmy czwórkę finalistów. Po raz pierwszy członkowie Akademii Goncourtów ogłosili ją w Polsce. O znaczeniu i specyfice nagrody rozmawiamy z członkiem jury – pisarzem Pierre’em Assouline’em.
Od dwudziestu pięciu lat w Krakowie organizowana jest polska edycja Nagrody Goncourtów – najważniejszej francuskiej nagrody literackiej. Przez blisko dekadę Polska przyznawała ten laur jako jedyny kraj poza Francją. Później w polskie ślady poszło ponad czterdzieści krajów. O historii i znaczeniu polskiego wyboru Nagrody Goncourtów rozmawiamy z wieloletnią organizatorką tej edycji – Magdaleną Bożek.
Regulamin najbardziej prestiżowej francuskiej nagrody literackiej jest prosty – Nagrodę Goncourtów można dostać tylko raz. W XX wieku znalazł się jednak pisarz, który ominął tę zasadę. Była to największa literacka mistyfikacja w powojennej Europie.
„Porządek dnia” Érica Vuillarda do swoiste memento. W niewielkiej, nagrodzonej Nagrodą Goncourtów książce autor ujawnia kulisy polityki ustępstw prowadzonej przez Zachód wobec Hitlera. Dziś lektura tej opowieści automatycznie przywodzi na myśl politykę resetu w relacjach z Putinem i wojnę w Ukrainie. Tylko czy historia może nas czegokolwiek nauczyć?
„Anomalia” to powieść, która przyniosła autorowi Nagrodę Goncourtów i sprzedała się we Francji w milionowym nakładzie. To także kolejne dzieło oparte o zasady kombinatoryki matematycznej, algebry czy teorii gier, pisanej w duchu Georges’a Pereca i Raymonda Queneau. Cóż z tego, skoro w porównaniu z dokonaniami tych ostatnich wypada raczej blado. Dostaliśmy produkt konfekcjonowany dla określonej grupy konsumentów – przykład literatury kombinatorycznej na czas tweetów.
Na początku grudnia 1980 roku Romain Gary popełnił samobójstwo. Tuż przed śmiercią wysłał do wydawcy i swojego adwokata wypełnioną dokumentami kopertę. Zawierała ona prawdę o największej literackiej mistyfikacji w powojennej Francji.
Książka Madjidi to przepełniona emocjami autobiograficzna opowieść o Iranie ajatollahów, dorastaniu we Francji i podwójnej tożsamości. Szkoda tylko, że miejscami emocji bywa tu po prostu za dużo. To książka, w której celne obserwacje sąsiadują z kiczem.
Jak oszukać wymagające jury, dwukrotnie uzyskać prestiżową Nagrodę Goncourtów i przy tym zdobyć serca oraz szacunek czytelników na całym świecie? Jak przekonuje Romain Gary, wystarczy odrobina pomysłowości i szczypta magii – nic więcej.
Piotr Kieżun Lekcja pisania z Breivikiem. Przypadek Richarda Milleta Wyścig po nagrody literackie to nie tylko zmagania pisarzy, to również – a może przede wszystkim – zmagania wydawców. O nagrodzonym autorze się mówi, nagrodzonego autora się czyta, książki nagrodzonego autora się kupuje. Krótko mówiąc, nagrodzony autor to dla wydawnictwa złoty interes. We Francji najważniejszą nagrodą […]
Jarosław Kuisz Wojna pamięci trwa Masakra Wieczorem 17 października 1961 r. w centrum stolicy Francji doszło do masakry uczestników pokojowej demonstracji. Muzułmanie z Algierii zostali bezwzględnie spacyfikowani przez paryską policję. Strzelano do bezbronnych ludzi, a zwłoki wrzucano do Sekwany. Zacierano ślady. Do pewnego stopnia rzecz się powiodła. Do dziś trudno powiedzieć, jaka była dokładnie liczba […]
Jarosław Kuisz Od (europejskiego) bezrobocia do (przemilczenia) Sikorskiego Bezrobocie we Francji sięgnęło poziomu 9,1 proc. Już 2 814 900 osób jest bez pracy. To poziom nienotowany od 1999 roku. W chwili, gdy nasze media rozważają porażkę programów zatrudnienia dla osób 50+, okazuje się, że nad Sekwaną najbardziej dotkniętą bezrobociem grupą są właśnie seniorzy. Francuska gospodarka […]
Jarosław Kuisz Kryzys i smak Goncourtów po Houellebecq`u Grecja postanowiła przypomnieć, że jest kolebką demokracji bezpośredniej. Euro czy nie euro, wola narodu jest święta. Premier Papandreu ogłosił, że zarządzi referendum w sprawie programu zaciskania budżetowego pasa. Francuzi i Niemcy oniemieli. „Référendum en Grèce, panique en Europe” zgryźliwie zauważył „La Liberation”. Na Bałkanach, jak się wydaje, […]
Magdalena M. Baran Ostanie imię boga Cierpliwy, bezimienny automat kobiecej dłoni przesuwa martwe ziarna różańca. Mantra o tym, co wysłuchuje. Ziarno za ziarnem, imię za imieniem – a każde bolesne, każde ślad zostawiające, niewygodne. Jak w przewrotnej bajce. Ziarna przesuwają się monotonne, bez nijakiej żarliwości. A przecież mufti powiedział jej… Powiedział… Dziewięćdziesiąt dziewięć koralików dla […]
Katarzyna Kazimierowska Świat bez kobiet W świecie opisanym przez Atiqa Rahimi kobiety nie istnieją w życiu publicznym, zaś w przestrzeni domowej, prywatnej nie liczą się dla tych, którzy powinni je kochać. Prawie pusta scena, brak scenografii, słabe oświetlenie. Na podłodze leży mężczyzna, przy nim klęczy kobieta. Mężczyzna milczy, kobieta mówi. Tak mógłby rozpocząć się monolog […]