Kultura i język nie są niczyją własnością, nie da się ich zamknąć na klucz, tego, kto zaklina je jako własne mienie, odpychają od siebie, tego, kto na nie krzyczy, osadzają w lochu wulgarności.
Niemieckojęzyczne pisarstwo prezentowanych w zbiorze autorów sytuuje się na przecięciu kultur, korzysta z wielu słowników. Shida Bazyar opisuje doświadczenia irańskiej rewolucji, Ulrike Draesner – chaotyczną wędrówkę ludów po II wojnie światowej, Matthias Nawrat – polsko-niemieckie pogranicze, Deniz Utlu – życie osiadłej w Niemczech tureckiej rodziny, Antje Rávic Strubel – intymne relacje bohaterów zanurzonych w anglojęzycznym mikrokosmosie.
Żyłam w polu przecięcia. W Berlinie uważają mnie zazwyczaj za Austriaczkę. Śląsk był przez długi czas częścią c.k. monarchii. Taki jest mój niemiecki. To pole przecięcia dzieliłam z siostrą. […] Tylko moja siostra mówi z tym samym wzorcem intonacji co ja.
Przedstawiamy Państwu skrócony zapis rozmowy z Ryszardem Krynickim i Joanną Roszak o poezji Paula Celana.
Paul Celan pochodził ze świata, który zniknął. Niemiecki to język jego matki, jego jedyne miejsce zaczepienia, jego tożsamość. Poprzez słowo dociera do Innego, Drugiego, do „ty”, jak często zwraca się wprost w swoich wierszach, które są niematerialnym nośnikiem prowadzącym do spotkania – Alicja Rosé pisze o poezji Paula Celana.
Helena Jędrzejczak Być niemieckim emerytem Niemiecki emeryt żyje szczęśliwie. Niemiecki emeryt żyje dostatnio. Niemiecki emeryt dostaje 130% ostatniej pensji. Niemiecki emeryt wyjeżdża dwa razy do roku na ciepłe wyspy i bawi się świetnie. Dobrze jest być niemieckim emerytem. Jest tylko jeden feler. Niemiecki emeryt, zanim zostanie wylegującym się na słonecznej plaży niemieckim emerytem, pracuje długo […]
Szanowni Państwo, po pierwszej odsłonie Tematu Tygodnia o niemieckim Wschodzie, w której głos zabrali Beata Ociepka, Krzysztof Ruchniewicz, Jens Boysen i Martin Pollack, ponownie pytamy o zasób wiadomości o Niemczech nad Wisłą oraz o Niemcach w Europie Środkowo-Wschodniej. Sprawdzamy, dlaczego wiedza ta nie jest imponująca, staramy się prześledzić do dziś żywe, nostalgiczne mity wiążące się […]