„Słynny historyk Richard Evans zapytał mnie kiedyś, dlaczego tak bardzo fascynuje mnie pochodzenie Lauterpachta i Lemkina. Odpowiedziałem, że nie sądzę, że dwóch mężczyzn dorastających w Londynie mogłoby stworzyć takie koncepcje. To miejsce, Lwów, jest absolutnie niezbędne do zrozumienia ich pracy” – o korzeniach idei zbrodni przeciwko ludzkości oraz ludobójstwa opowiada prof. Philippe Sands w rozmowie z Tomaszem Sawczukiem.
Pałac Saski to pomnik istotny tylko dla nas. Dom Lemkina mógłby być symbolem wartości, o które walczymy i o które walczył ten prawnik. Potrzebujemy symbolu dialogu, poszanowania prawa, wrażliwości na krzywdę. Stanowczego działania na arenie międzynarodowej w obliczu niesprawiedliwości.
Recenzowanie książki o ludobójstwach nie jest sprawą prostą. Z repertuaru recenzenta wypaść siłą rzeczy muszą sztampy typu „dobry język”, „wartko poprowadzona narracja” czy „przystępny styl”. „Nijakowski atrakcyjnie przedstawił ludobójstwa” brzmiałoby ciut dwuznacznie, „Nijakowski nie poległ na ludobójstwach” – jeszcze gorzej. Skoro recenzować trudno, to co dopiero pisać!
Rafał Lemkin latami zabiegał o zmianę prawa i uznanie zbrodni ludobójstwa przez społeczność międzynarodową. W końcu ONZ przyjęła stosowną konwencję w 1948 roku, szybko jednak okazało się, że mocarstwa, nieustannie powtarzające hasło „Nigdy więcej!”, porzuciły dziecko Lemkina.
„Lemkin wiedział, że jeśli nie zagwarantuje się systemu prawnej ochrony najsłabszych grup w społeczeństwie, samodzielnie niezdolnych do przeciwstawienia się silniejszej większości, to ci ludzie pozostaną całkowicie bezbronni”, mówi o Rafale Lemkinie dr Wojciech Kozłowski.
Konwencję ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa uchwalono 9 grudnia 1948 roku. Było to spełnienie wieloletnich starań Rafała Lemkina. Poniżej publikujemy fragment jego autobiografii, w której odsłania polityczne kulisy swoich zabiegów.
Philippe Sands w reportażowym stylu kreśli sylwetki prawniczych osobowości XX wieku – Rafała Lemkina i Hersza Lauterpachta oraz z pasją opowiada o procesie norymberskim, koncepcjach „ludobójstwa” i „zbrodni przeciwko ludzkości”. A wszystko z Lwowem w tle.
Kacper Szulecki Prawa bez granic. O „Prawach człowieka i ich granicach” Wiktora Osiatyńskiego Skąd wziął się pomysł na uniwersalne prawa przysługujące wszystkim ludziom nie ze względu na ich urodzenie, pochodzenie czy status społeczny, ale po prostu ich człowieczeństwo? Czy pomysł ten jest – jak twierdzi dziś wielu krytyków spoza Europy, a także niejeden zagubiony intelektualista […]