„Obecna władza chce stworzyć mocne państwo, które nie będzie musiało oglądać się na konstelacje międzynarodowe. Takie państwo musi być autorytarne, przygotować społeczeństwo do zimnej, a może gorącej wojny. Wszystko inne będzie uważać za liberalne fanaberie czasów pokoju” – mówi profesor Andrzej Waśkiewicz.
We współczesnej literaturze polskiej „esej” stał się gatunkiem, do którego sięga się aż za często. Spośród dwóch książek nominowanych w tej kategorii przez gdyńskie jury, sposób na nadanie mu świeżości przebija raczej przez trolling Doroty Masłowskiej niż melancholię Marcina Wichy.
W 1965 r. ukazuje się debiutancka książka Georges’a Pereca „Rzeczy”. Powieść – odczytana jako krytyka rosnącego konsumpcjonizmu – szybko zdobywa uznanie czytelników. Dziś wznowienie jej polskiego przekładu wciąż dużo mówi o otaczającej nas rzeczywistości.