Kto stoi po stronie bijących, mogliśmy zobaczyć na licznych nagraniach z marszu. Ale znalezienie tych, którzy pośrednio lub bezpośrednio do ataków zachęcają, usprawiedliwiają je lub za nie dziękują, też nie wymaga wyjątkowych umiejętności. To przedstawiciele zarówno politycznej prawicy i jej mediów, jak i – a może przede wszystkim – części Kościoła katolickiego.

Podziękowania dla „obrońców wiary”

Z jednej strony, od razu wystąpili w środkach masowego przekazu duchowni, których wystąpień można się było (słusznie) spodziewać. Na przykład ojciec Paweł Gużyński w TVN24 potępił wybuch przemocy na ulicach Białegostoku. Dodał, że tego typu zachowania nie mają nic wspólnego z chrześcijaństwem i Ewangelią. Podobne słowa padną zapewne ze strony środowisk „Tygodnika Powszechnego”, „Więzi” czy „Znaku”. Być może już zresztą padły.

Z drugiej jednak strony, nie można zamykać oczu na to, że już po marszu na stronie lokalnej parafii świętej Jadwigi Królowej pojawiły się podziękowania: „tym wszystkim, którzy w ostatnim czasie, w jakikolwiek sposób włączyli się w obronę wartości chrześcijańskich i ogólnoludzkich, chroniąc nasze miasto, zwłaszcza dzieci i młodzież przed planową demoralizacją i deprawacją”. Dopiero po jakimś czasie, pod wpływem głosów oburzenia, administratorzy serwisu opublikowali sprostowanie. Stwierdzili w nim, że nie pochwalają żadnych aktów przemocy, a podziękowania skierowane są wyłącznie do tych, którzy składali podpisy przeciwko Marszowi Równości oraz wzięli udział w niedzielnym Pikniku Rodzinnym.

Przekaz jest jasny: w Polsce nie ma miejsca dla osób odbiegających od normy nakreślonej przez Kościół, prezesa Kaczyńskiego i samozwańczych „obrońców rodziny”. A skoro ludzie, którzy tych norm nie akceptują, nie tylko nie chcą zniknąć, ale domagają się prawa do manifestowania swoich poglądów, reakcja może być dwojaka: albo fizyczny atak, albo całkowity zakaz manifestacji. | Łukasz Pawłowski

Pomijam już fakt, że ci, którzy bili innych na Marszu Równości, mogli też brać udział w Pikniku Rodzinnym. Pomijam też to, że ci, którzy akurat nie bili, pod samym kościołem wykrzykiwali – według relacji świadków – wulgarne obelgi, zaś w kierunku maszerujących leciały cały czas rozmaite, mniej lub bardziej niebezpieczne przedmioty. Pomijam, bo wystarczy rzut oka na język owych „podziękowań”, by zauważyć, że jego autorzy, nawet jeśli w dopisanym poście potępiają przemoc, to do niej nie zniechęcają.

Wszak każdy, kto występuje przeciwko osobom LGBT lub uczestnikom Marszu Równości występuje nie tylko w imieniu „wartości chrześcijańskich”, ale i „ogólnoludzkich”. A jakby tego było mało, broni najmłodszych przed zgorszeniem! Trudno podejrzewać, że białostoccy księża nie zdają sobie sprawy, jak niebezpieczny sygnał wysłali swoim parafianom: po „naszej” stronie wartości ogólnoludzkie, po drugiej demoralizatorzy i deprawatorzy dzieci.

Trudno się też dziwić, że lokalni księża posługują się takim językiem, skoro przykład płynie z samej góry. Mamy hierarchów duchownych, którzy ostrożnie dobierają słowa wobec osób o odmiennym światopoglądzie, ale mamy takich, którzy w słowach nie przebierają. Na przykład: „Przez kontynent europejski przesuwa się dzisiaj nowa fala agresji na chrześcijaństwo, a w szczególności na Kościół katolicki, na małżeństwo i rodzinę. Przeszła fala oświeceniowa, bolszewicka, nazistowska, banderowska, a nadchodzi czy nadeszła fala neomarksistowska, liberalno-lewacka”, mówił niedawno na pielgrzymce organizowanej przez Radio Maryja biskup świdnicki Ignacy Dec. Dodawał też, że to katolicyzm jest dziś „najbardziej prześladowaną religią”.

Niemal dokładnie to samo mówił w czerwcu (ale i przy wielu innych okazjach) metropolita krakowski, arcybiskup Marek Jędraszewski . Na procesji Bożego Ciała twierdził, że „wprowadzane przez niektóre samorządy do polskich szkół: karta LGBT i instrukcje WHO, dotyczące tak zwanego wychowania seksualnego młodzieży i dzieci, w tym także bardzo małych dzieci, są w istocie rzeczy programami ich deprawacji”. Identycznymi „argumentami” posługiwali się najaktywniejsi przeciwnicy Marszu Równości w Białymstoku.

Przypadek? Nie sądzę. Rzecznik Konferencji Episkopatu Polski na szczęście oświadczył po Marszu, że „trzeba wyrazić jednoznaczną dezaprobatę wobec aktów agresji, takich jak te, które miały miejsce w Białymstoku”. Ale jednocześnie dodał – relatywizując wcześniejsze słowa – że „w imię wierności naszemu Zbawicielowi i w imię miłości do naszych sióstr i braci musimy jednak głosić całą Ewangelię – nie unikając wymagań, które ona niesie, i nie przestając nazywać śmiertelnym grzechem [podkreślenie ŁP] tego, co nim w istocie jest”.

Seks jest narzędziem władzy

I tu docieramy do świata polityki. Powyższe komentarze warto zestawić ze słowami najważniejszych polityków Prawa i Sprawiedliwości, na czele z Jarosławem Kaczyńskim. Zaledwie kilkanaście dni temu, podczas jednego z „pikników rodzinnych” prezes PiS-u powiedział, że „nie musimy się upodabniać do tych, którzy są tam na zachód, nie musimy stać pod tęczową flagą, możemy stać pod biało-czerwoną. To jest nasz program”.

Słowa te brzmią z pozoru niegroźnie, zwłaszcza w porównaniu z obrazami, które widzieliśmy w Białymstoku. Ale de facto oznaczają to samo co przytoczone wcześniej oświadczenia hierarchów kościelnych czy naszpikowane wulgaryzmami okrzyki kontrmanifestantów z Białegostoku.

Przekaz nie jest skomplikowany. W całej Polsce nie ma miejsca dla osób odbiegających od normy nakreślonej przez Kościół, ale także przez prezesa Kaczyńskiego i samozwańczych „obrońców rodziny”. A skoro ludzie, którzy tych norm nie akceptują, nie tylko nie chcą zniknąć, ale uparcie domagają się prawa do manifestowania swoich poglądów, reakcja może być dwojaka: albo fizyczny atak, albo całkowity zakaz manifestacji.

Ten drugi pomysł poddał zresztą zupełnie bez zażenowania obecny minister edukacji Dariusz Piontkowski, twierdząc, że skoro marsze równości budzą „ogromny opór”, to należy rozważyć zaprzestanie ich organizacji. Innymi słowy, skoro jakiejś grupie nie podobają się w pełni legalne poglądy innej grupy, lekarstwem ma być pogwałcenie, fundamentalnego dla każdej demokracji, prawa do wyrażania własnych opinii. Aż łza się w oku kręci. Przecież nie tak dawno to PiS narzekało na rzekome szykany w czasach rządów PO–PSL i zapowiadało „pakiet demokratyczny”, czyli więcej demokracji dla wszystkich Polaków.

Obyczajowość znacznej części polskiego społeczeństwa się zmienia, a ludzie pragną te zmiany manifestować. Kościół z kolei nie chce tych zmian zaakceptować, ponieważ zagrażają one jego wpływom jako instytucji. | Łukasz Pawłowski

Oczywiście, wszystkie te wydarzenia i wypowiedzi mają miejsce w przededniu kampanii wyborczej, która – jak można przypuszczać – będzie zogniskowana wokół tak zwanych kwestii światopoglądowych, w tym praw osób LGBT. Nowo powołana koalicja ugrupowań lewicowych na 27 lipca br. już zapowiedziała marsz przeciwko przemocy. Wydarzenia w Białymstoku pozostaną więc przedmiotem debaty przez najbliższe dni, a i później w jakiejś formie zapewne powrócą.

Istota problemu wykracza jednak daleko poza bieżącą walkę partyjną. Spór o prawa mniejszości seksualnych to także walka o polską obyczajowość, w której istotny głos przez dekady należał do Kościoła katolickiego.

„Seks jest narzędziem władzy” – to o czym pisał Michel Foucault i inni dawno temu – przypominała ostatnio w naszym kontekście na naszych łamach Agnieszka Stein, psycholożka zajmująca się między innymi edukacją seksualną dzieci i młodzieży. W przypadku Polski, jak w Irlandii, ostateczne podważenie dogmatu, że obowiązującym standardem jest katolicka etyka seksualna, będzie miało potężne skutki społeczne. To dlatego tematy praw osób LGBT czy edukacji seksualnej wywołują tak żywe reakcje kościelnych hierarchów oraz wspieranych przez Kościół polityków. A potępienie przemocy wobec ideowych oponentów, jeśli już następuje, zawsze opatrzone będzie jakimś „ale”.

Obyczajowość znacznej części polskiego społeczeństwa się zmienia, a część obywateli pragnie te zmiany manifestować. Kościół katolicki – co coraz bardziej oczywiste dla obserwatorów zewnętrznych: targany wewnętrznymi podziałami – z kolei nie chce tych zmian zaakceptować, ponieważ zagrażają one jego wpływom instytucjonalnym.

Zamiast jednak straszyć nadciągającą „demoralizacją” i „deprawacją”, lepiej by było, gdyby zaczął przekonywać wiernych pozytywnym programem – adekwatnym do aktualnej sytuacji. W przeciwnym razie wydarzeń takich, jak te w Białymstoku, będzie więcej.

Tym bardziej, że nie tylko wielu polityków prawicy, ale i duchownych wciąż jakby nie wie, na czym polega realny rozdział Kościoła od państwa i dlaczego na dłuższą metę służy i Kościołowi, i państwu. Potępienie przemocy to zaledwie początek ciężkiej pracy do wykonania.

Fot. wykorzystana jako ikona wpisu: Twitter.com/GPtygodnik