Jarosław Kuisz

Kryzys, czyli o urlopach przerwanych i nie

Miliony Francuzów na wakacjach, a tymczasem wkrótce czeka ich zasadnicze rentrée. Wydarzenia w Londynie przypomniały o paryskich zamieszkach sprzed kilku lat. Spadki na giełdach napędziły prawdziwego strachu, co oddały okładki niemal wszystkich liczących się we Francji tygodników opinii. Finansowy horror śledzono z taką uwagą, że „L`Express” uruchomił dla swoich czytelników specjalny kryzysowy newsletter. Opiniotwórczy „Time” przelicytował wszystkich krwisto-czerwoną okładką z iście spenglerowym tytułem „Zmierzch i upadek Europy” („Time”, Vol. 178, No. 7). Rzecz dostrzeżono i nad Sekwaną*.

Nic dziwnego więc, że szczyt Berlin – Paryż jest aktualnie najbardziej komentowanym wydarzeniem. Angela Merkel i Nicolas Sarkozy przedstawili listę propozycji, wśród których – poza wiadomością, że nie wyrażają poparcia dla spodziewanej emisji euroobligacji – najbardziej przykuwa uwagę propozycja powołania rządu gospodarczego dla strefy euro. Z tarapatów finansowych, jak widać, może narodzić się Europa dwóch prędkości – i to z własnym prezydentem dla 17 państw strefy euro. Budżety powinny być rozpatrywane ze szczególną troską. Obniżenie deficytów ma stać się wspólnym priorytetem, a nawet doczekać się wpisania do konstytucji poszczególnych państw (une règle d’or budgétaire). Plan o tyle zdumiewający, że mówi się o jego zrealizowaniu już do połowy 2012 roku. Ponadto liderzy jako dodatkowe lekarstwo na euro-dolegliwości zaproponowali m.in. podatek od transakcji finansowych. Wszystkie te pomysły grzeszą abstrakcyjnością i łatwo je skrytykować. W pierwszych komentarzach przeoczono jednak to, iż Francja i Niemcy pragną pogłębienia własnej integracji ekonomicznej, nie oglądając się na innych. Z koszyka propozycji na linii Berlin – Paryż „Le Figaro” jako najbardziej spektakularną uznał propozycję wspólnego podatku od osób prawnych (od 2013 roku) dla przedsiębiorstw francuskich i niemieckich**.

Na łamach „Le Monde” (wraz z AFP) wczoraj przedstawiono najświeższe komentarze z francuskiej sceny politycznej***. I oto liderka socjalistów („PS”), zażywna Martine Aubry, skrytykowała propozycję super-rządu jako odpowiedź na dzisiejszy kryzys nazbyt odległą w czasie. Argument, jak widać, tylko pozornie demagogiczny. Aubry oczekiwała propozycji dotyczących emisji euroobligacji, podwojenia funduszy europejskich i przedstawienia konkretnych środków zmierzających do pobudzenia wzrostu gospodarczego. „Spotkanie jest bardzo rozczarowujące” – powiedziała – „jako że istnieją oczywiste rozwiązania”. Jej partyjny kolega François Hollande dodał, że to euroobligacje umożliwiłyby walkę z giełdowymi spekulantami. Cóż, jaka szkoda, że proste recepty znajdujemy zwykle tylko w hasłach opozycji. Centrum sceny politycznej ostrożnie poparło zgłoszone propozycje („Modem” François Bayrou oraz „Le Parti radical” kojarzone z politykiem Jean-Louis Borloo), zatem znów medialna „wygrana” należała do skrajnej prawicy. Marine Le Pen („FN”) skrytykowała szczyt francusko-niemiecki w sposób najbardziej wyrazisty, oświadczając, że wspólna waluta „pomalutku nas zabija”. Słowo „zabijać” pojawiło się w jej krótkiej wypowiedzi zresztą po raz drugi, gdy ostrzegła, że polityka zmierzająca do europejskiego federalizmu zabije demokracje poszczególnych narodów, a Francja będzie zobowiązana do przelewania szalonych sum na wschód i południe strefy euro.

Powinniśmy mieć w pamięci te spostrzeżenia. Można obawiać się, że wobec konieczności zaciskania budżetowego pasa argumenty Le Pen trafią do przekonania niemałej liczby wyborców. I nie pomoże nawet poświęcenie prezydenta Francji, które przecież – zupełnie serio – miało przypomnieć obywatelom o powadze sytuacji. By spotkać się z Merkel, Sarkozy przecież przerwał urlop.

Linki:

* Link : http://www.lexpress.fr/actualite/economie/en-direct-la-bourse-de-paris-termine-en-hausse_1019923.html?xtor=EPR-583
** C. Lachèvre, Paris et Berlin veulent une règle d’or pour la zone euro, « Le Figaro » z dn. 16.08.2011. Link : http://www.lefigaro.fr/conjoncture/2011/08/16/04016-20110816ARTFIG00466-paris-et-berlin-veulent-une-regle-d-or-pour-la-zone-euro.php
*** Sommet Merkel-Sarkozy : le PS critique des annonces „vagues”, « Le Monde » (avec AFP) z dn. 16.08.2011 (link : http://www.lemonde.fr/economie/article/2011/08/16/sommet-merkel-sarkozy-le-ps-critique-des-annonces-vagues_1560294_3234.html#ens_id=1268560 ).

Czytaj także tekst Karoliny Wigury o niemieckich reakcjach na szczyt w Paryżu: https://kulturaliberalna.pl/2011/08/16/czwartek-niemcy-wigura-o-urlopach-przymusowych/

* Jarosław Kuisz, redaktor naczelny „Kultury Liberalnej”.

„Kultura Liberalna” nr 136 (33/2011) z 16 sierpnia 2011 r.