W minionym roku odwiedzający wystawy i galerie nie mogli narzekać na nudę, choć na pewno znajdą się tacy, którzy zechcą utyskiwać na brak wystaw czy to kontrowersyjnych, czy to na tyle wyrazistych, by angażować do podejmowania społecznego dialogu. Hitem okazała się wystawa „Brescia. Renesans na północy Włoch” w warszawskim Muzeum Narodowym. Stanowiła ona wyjątkową okazję do obejrzenia prac mistrzów renesansu, między innymi Tycjana, Rafaela i Moretto – artystów, których nikomu przedstawiać nie trzeba. Ich wyjątkowe dzieła, które wystawiono w Muzeum, pochodzą z Pinakoteki Tosia Martinenga w Brescii, z Accademii Carrara w Bergamo, a także ze zbiorów znajdujących się w Polsce. Wiedza i wyobraźnia kuratorki Joanny Kilian oraz oryginalna scenografia Borisa Kudlički zadecydowały o ogromnym powodzeniu ekspozycji, która przyciągnęła gigantyczną wręcz publikę, tłumną zwłaszcza w okresie wakacji, kiedy to Warszawa przeżywała doroczny najazd turystów.

Podobny sukces frekwencyjny odniosła wystawa „Max Ernst. Sny ornitologa” w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Była to pierwsza tak duża wystawa tego wybitnego artysty w naszym kraju. Powstała ona we współpracy z Muzeum Maxa Ernsta w Brühl i wpisywała się w obchody jubileuszu 25-lecia MCK. Podczas tego wydarzenia można było obejrzeć niemal setkę prac artysty, w których wyraźnie zaznaczał się motyw ptaków (Ernst był na ich punkcie zafiksowany).

W krakowskim MOCAK-u z kolei do 2 kwietnia 2017 r. będzie trwała wystawa Daniela Spoerri, jednego z najważniejszych twórców sztuki współczesnej, który dzięki charakterystycznym, niezwykle oryginalnym obrazom i performensom na stałe wpisał się w historię sztuki. Związany z grupą Fluxus i uważany za jednego z twórców nowego realizmu, Spoerri zasłynął ze swoich obrazów-pułapek. Przytwierdzał do nich przedmioty codziennego użytku: talerze, szklanki, sztućce, a także obiekty znalezione na pchlich targach, nieustannie przypominając w ten sposób o przemijaniu. Tej ekspozycji po prostu nie można przeoczyć!

W krakowskim Bunkrze Sztuki odbyła się za to jedna z najbardziej intrygujących wystaw – „Rondo znaczy koło” Anny Zaradny. Ta oryginalna artystka i kompozytorka zafundowała widzom niezwykłą audialną przygodę, stanowiącą – jak można było przeczytać w tekście towarzyszącym temu wydarzeniu – „niepokojącą podróż (…), od absolutnego fizycznego i psychicznego dna po słodycz ekstazy”, którą można porównać do „inicjacji, stopniowego wnikania w niezwykłą tajemnicę”. Aby ją rozwikłać, trzeba było połączyć ze sobą biografie twórców, którzy Zaradny inspirują: Hildegardy z Bingen, Tekli Bądarzewskiej, Witolda Lutosławskiego, Krystyny Tołłoczko-Różyskiej i Karlheinza Stockhausena. Efekt tego eksperymentu był zaskakujący i na długo pozostanie w uszach publiczności.

A jak zapowiada się nowy rok w sztuce? Już teraz publiczność niecierpliwie oczekuje pierwszej w Polsce wystawy prac Fridy Kahlo, którą będzie można oglądać od września w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu. Tymczasem już w maju w Muzeum Narodowym w Krakowie w ramach ekspozycji „Potęga awangardy” będą pokazywane realizacje Fernanda Légera, Edvarda Muncha, Kazimierza Malewicza, Pieta Mondriana czy Alexandra Archipenki. Będzie co oglądać!

Top 10 wystaw 2016 r.:

1. „Anna Zaradny. Rondo znaczy koło”, Bunkier Sztuki, Kraków, 17 IX – 11 XII 2016, kuratorka: Anna Lebensztajn.
2. „Max Ernst. Sny ornitologa”, Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, 30 V – 28 VIII 2016, kuratorzy: dr Monika Rydiger, dr Jürgen Pech.
3. „Daniel Spoerri. Sztuka wyjęta z codzienności”, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, 21 X 2016 – 2 IV 2017, kuratorka: Maria Anna Potocka.
4. „Brescia. Renesans na północy Włoch”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 2 VI – 28 VIII 2016, kuratorka: Joanna Kilian.
5. „Modna i już! Moda w PRL”, Muzeum Narodowe w Krakowie, 19 XII 2015 – 17 IV 2016, kuratorki: Joanna Regina Kowalska, Małgorzata Możdżyńska-Nawotka.
6. „Koło miejsca/Elementarz”, Czytelnia Sztuki, Gliwice, 10 V – 12 VI 2016.
7. „David Cronenberg. EVOLUTION”, Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu, 14 XI 2016 – 26 III 2017, kuratorzy: Piers Handling, Noah Cowan.
8. „Silne pragnienia. Piotr Urbaniec i Magdalena Lazar”, Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach, 7–23 X 2016, kuratorka: Marta Lisok.
9. „El Hadji Sy. Na początku myślałem, że tańczę”, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa, 16 VI – 16 X 2016, kuratorka: Małgorzata Ludwisiak.
10. „Wanda Czełkowska. Retrospekcja”, Królikarnia, Muzeum Narodowe w Warszawie, 6 XI 2016 – 12 XII 2017, kuratorki: Ewa Opałka, Agnieszka Tarasiuk.