SUCHCICKA: „Kolega inteligent” w TVP Kultura

Katarzyna Suchcicka

„Kolega inteligent” w TVP Kultura

„Kolega inteligent” traktuje o początkach drogi artystycznej Jacka Fedorowicza w teatrze studenckim Bim-Bom, z Cybulskim i Kobielą, o epizodzie Wagabundy, o karierze showmana w „Małżeństwie doskonałym” i „Poznajmy się”, o rolach filmowych, scenariuszach, tekstach piosenek, o radiowej Trójce i „60 minutach na godzinę”, grafikach, felietonach, aż po działalność w opozycji demokratycznej w latach 80., odczyty w kościołach, Dzienniki TV Jacka Fedorowicza ze stanu wojennego i już po transformacji, i wszystko, czym się jeszcze zajmował, a robił wiele.

Film nosi tytuł „Kolega inteligent”, zasadniczo chodziło mi bowiem o styl i los formacji inteligenckiej w ostatnich pięćdziesięciu latach w Polsce, ale również o położenie artysty czy szeroko rozumiane warunki dla istnienia talentu, wrażliwości, wdzięku dawniej i dziś. W filmie wypowiadają się reżyserzy: Andrzej Wajda, Jerzy Gruza, satyrycy: Stanisław Tym, Zenon Laskowik, aktor Bohdan Łazuka i publicyści: Maciej Wierzyński, Teresa Bogucka i oczywiście sam Jacek Fedorowicz.

Humor Fedorowicza zasługuje na miano paradoksalnego, a on sam jest oceniany przez reżysera „Małżeństwa doskonałego”, Jerzego Gruzę, jako osobowość tak silna, że aż „nieprzebieralna”. Andrzej Wajda mówi z kolei o samotności i smutku satyryka.

Jak jednak się miał i ma w Polsce ten inteligent, którego przywołałam w tytule? Wychodzi na to, że idąc tropem Stanisława Tyma, teatry studenckie były dla kształtowania się nowej polskiej inteligencji po 1953 roku tym prawie, czym później był KOR. Innej inteligencji nie było, wyginęła w czasie wojny. A jak dziś ma się inteligent? Według badaczki inteligencji Teresy Boguckiej inteligent schodzi ze sceny, bo już nie jest potrzebny, oświecał, angażował się, nawet rozśmieszał, ale dziś już inteligent nie istnieje jako mentor. I z tą opinią chętnie bym polemizowała, ponieważ jedynym sposobem na powierzchowność współczesnej komercji wydaje się wieczna misja inteligencji. Również ta realizowana w TVP Kultura.

Tak się jednocześnie składa, że mija właśnie 55 lat od wysłania pierwszego sygnału telewizyjnego w Polsce, w maju 1956 roku, o czym mowa w filmie. Fedorowicz był w TVP od początku, jest ikoną polskiej telewizji. Wywiad do filmu przeprowadziłam w Muzeum TVP.

Film zawiera dużo cytatów filmowych: z Barei, niezmordowanie notującego nonsensy życia w PRL-u – „Nie ma róży bez ognia”, „Poszukiwany, poszukiwana”, a także „Wojny domowej” Gruzy, „Do widzenia, do jutra” Morgensterna i „Polowania na muchy” Wajdy, również ról ulubionych komików Fedorowicza: Bustera Keatona i Harolda Lloyda. A także materiałów archiwalnych.

Film:

„Kolega inteligent”, scenariusz i reżyseria Katarzyna Suchcicka
Premiera w TVP Kultura, 29 maja, godz. 17.40.

* Katarzyna Suchcicka, poetka, krytyk literacki i filmowy, autorka filmów dokumentalnych. Obecnie pracuje dla TVP Kultura. Stale współpracuje z „Kulturą Liberalną”.

„Kultura Liberalna” nr 124 (21/2011) z 24 maja 2011 r.

Skoro tu jesteś...

...mamy do Ciebie małą prośbę. Żyjemy w dobie poważnych zagrożeń dla pluralizmu polskich mediów. W Kulturze Liberalnej jesteśmy przekonani, że każdy zasługuje na bezpłatny dostęp do najwyższej jakości dziennikarstwa

Każdy i każda z nas ma prawo do dobrych mediów. Warto na nie wydać nawet drobną kwotę. Nawet jeśli przeznaczysz na naszą działalność 10 złotych miesięcznie, to jeśli podobnie zrobią inni, wspólnie zapewnimy działanie portalowi, który broni wolności, praworządności i różnorodności.

Prosimy Cię, abyś tworzył lub tworzyła Kulturę Liberalną z nami. Dołącz do grona naszych Darczyńców!

Wesprzyj Kulturę Liberalną