W latach 2002–2003 działało na terytorium naszego kraju tajne więzienie CIA, w którym, według wszystkich wskazań, odbywały się przesłuchania podejrzanych o islamski terroryzm, z użyciem tortur. Pomimo upartego zaprzeczania władz, które w tamtym czasie zgodziły się na stworzenie bazy, prawda na temat więzienia w Kiejkutach została ujawniona. Niedawne opublikowanie raportu Senatu USA na temat tajnych więzień CIA daje wyobrażenie o stopniu degeneracji i okrucieństwa, których dopuszczano się m.in w Polsce.

Polacy mają obowiązek zdecydowanie ocenić moralnie oraz wyciągnąć konsekwencje prawne z istnienia w Polsce tajnego więzienia CIA. Nie wolno nam tracić wrażliwości na to, co się stało, nawet jeśli wina władz polskich ograniczała się do zrzeczenia się suwerenności nad tajną bazą na rzecz sojuszniczego państwa, bez wiedzy o stosowanych tam metodach przesłuchań. Władze ponoszą odpowiedzialność za przestrzeganie praw człowieka na całym terytorium kraju i nie mogą bezprawnie tworzyć enklaw wyłączonych spod jakiejkolwiek kontroli. Polakom, jako spadkobiercom pokojowych ruchów opozycji demokratycznej i „Solidarności”, a także jako Europejczykom, nie wolno zapominać, na jakich podstawach stworzony został ład polityczny, w którym obecnie żyjemy. Bez rozwoju idei praw człowieka nie byłoby możliwe ani stworzenie w Polsce demokratycznej opozycji, ani zbudowanie państwa prawa. O państwo prawa trzeba dbać.

Jakość demokracji zależy w znacznym stopniu od tego, czy dane społeczeństwo jest wierne własnym zasadom. Tortury to metoda odbierająca ludziom elementarną godność i zaufanie do świata. Usprawiedliwianie ich użycia stanowi nie tylko sprzeniewierzenie się wolnościowym i demokratycznym wartościom, na których zbudowano współczesną Polskę, ale również cofnięcie się w rozwoju kulturowym. Można sobie wyobrazić, ze w pewnych sytuacjach skrajnego zagrożenia politycy lub funkcjonariusze podejmują decyzję o zastosowaniu środków nadzwyczajnych. W państwie prawa odpowiedzią musi być jednak wtedy proces sądowy, niezależnie od ostatecznej decyzji sądu. Brak reakcji opinii publicznej i władz sądowych w tej sprawie będzie oznaczać zagrożenie nie tylko dla zasad państwa prawa, ale także moralnej integralności Polski.

 

Adam Bodnar, wiceprezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

Halina Bortnowska, była przewodnicząca Rady Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

Tomasz Dostatni, dominikanin

Agnieszka Holland, reżyser

Zdzisław Krasnodębski, profesor filozofii, Uniwersytet w Bremie

Marcin Król, profesor filozofii, Uniwersytet Warszawski

Jarosław Kuisz, redaktor naczelny „Kultury Liberalnej”

Ewa Łętowska, profesor prawa, Instytut Nauk Prawnych PAN

Karol Modzelewski, profesor historii

Andrzej Olechowski, były minister spraw zagranicznych

Wiktor Osiatyński, profesor prawa

Józef Pinior, senator RP

Monika Płatek, profesor prawa, Uniwersytet Warszawski

Wojciech Sadurski, profesor prawa, Uniwersytet w Sydney

Ewa Siedlecka, „Gazeta Wyborcza”

Aleksander Smolar, prezes Fundacji im. Stefana Batorego

Paweł Śpiewak, profesor socjologii, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego

Karolina Wigura, szefowa działu politycznego „Kultury Liberalnej”

Jan Zielonka, profesor politologii, Oxford University

Maciej Zięba, dominikanin

Andrzej Zoll, profesor prawa, były prezes Trybunału Konstytucyjnego

 

List poparli:

 

Wanda Nowicka, wicemarszałkini Sejmu RP

Marcin Kula, profesor historii, Uniwersytet Warszawski

Janusz Palikot, przewodniczący partii Twój Ruch, kandydat na urząd Prezydenta RP

Monika Olejnik, TVN24, Radio ZET

Stanisław Skarżyński, Radio ZET, „Res Publica Nowa”

Jacek Żakowski, dziennikarz i publicysta

Piotr Mucharski, redaktor naczelny „Tygodnika Powszechnego”

Łukasz Pawłowski, sekretarz redakcji „Kultury Liberalnej”

Piotr Wandycz, profesor historii, Yale University

Martin Krygier, profesor prawa, University of New South Wales (Australia)

Adam Czarnota, profesor International Institute for the Sociology of Law

Padraic Kenney, profesor historii, dyrektor Polish Studies Center oraz Russian and East European Institute na Indiana University w Bloomington

Draginja Nadażdin, dyrektorka Amnesty International Polska

Dariusz Stola, historyk, dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich

Barbara Toruńczyk, redaktor naczelna „Zeszytów Literackich”

Grzegorz Mazur, profesor, historyk, UJ

Przemysław Wielgosz, redaktor naczelny „Le Monde diplomatique – edycja polska”

Zbigniew Marcin Kowalewski, z-ca redaktora naczelnego „Le Monde diplomatique – edycja polska”

Wojciech Tochman, reporter, pisarz

Zuzanna Dąbrowska, dziennikarka

Jakub Janiszewski, Radio TOK FM

Roman Kurkiewicz, dziennikarz i publicysta

Artur Domosławski, dziennikarz, reporter

Barbara Nowacka, wiceprezeska Fundacji im. Izabeli Jarugi-Nowackiej, kanclerz PJATK

Agata Kowalska, dziennikarka Radia TOK FM

Agnieszka Graff, publicystka związana z ruchem feministycznym, członkini zespołu „Krytyki Politycznej”

Magdalena Środa, profesor etyki

Marcin Moskalewicz

Janusz Mucha, profesor socjologii

Gavin Fridell, Saint Mary’s University w Halifax (Kanada)

Krzysztof Persak, historyk – ISP PAN, IPN

Jacek Olechowski

Piotr Balcerowicz, filozof, orientalista

Judyta Wachowska, UAM w Poznaniu

Tadeusz Janiszewski, Teatr Ósmego Dnia

Irmina Pacho, prawniczka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

Piotr Kubaszewski, prawnik Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

Tomasz Chabinka, członek Rady Strategicznej Stowarzyszenia Projekt: Polska, redaktor magazynu Liberte!

Stefan Sokołowski, nauczyciel akademicki, Uniwersytet Gdański

Maciej Klaudel

Piotr Wawrzeńczyk, agent literacki, redaktor w „Magazynie Kulturalnym”

Katarzyna Szkiel

Waldemar Pankowski

Marta Budkowska, członkini redakcji „Kultury Liberalnej”

Emilia Kaczmarek, członkini redakcji „Kultury Liberalnej”

Bartosz Mendyk

Agnieszka Pasieka, antropolożka społeczna i socjolożka

Zofia Herman

Błażej Popławski, afrykanista, członek redakcji „Kultury Liberalnej”

Ewa Serzysko, członkini redakcji „Kultury Liberalnej”

Jan Strzelecki

Helena Anna Jędrzejczak, historyczka idei i socjolożka, UW

Piotr Kieżun, szef działu „Czytając” w „Kulturze Liberalnej”

Katarzyna Sarek, członkini redakcji „Kultury Liberalnej”

Alicja Rosé, stała współpracowniczka „Kultury Liberalnej”

Adam Puchejda, stały współpracownik „Kultury Liberalnej”

Jarmiła Rybicka

Adam Ploszka

Kacper Szulecki, politolog, Uniwersytet w Oslo, „Kultura Liberalna”

Anna Olmińska, współpracowniczka „Kultury Liberalnej”

Tomasz Sawczuk, członek redakcji „Kultury Liberalnej”

Piotr Ratajczak, reżyser teatralny, dyrektor artystyczny Teatru Dramatycznego im.Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu

Maciej Bulanda

Łukasz Faciejew, współpracownik „Kultury Liberalnej”

Wiesław Łukaszewski, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, wydział zamiejscowy w Sopocie

Andrzej Zinkiewicz

Aleksander Kaczorowski, publicysta, redaktor naczelny „Aspen Review Central Europe”

Borys Bura, Sieć Obywatelska Watchdog Polska

Mateusz Bogucki Sieć Obywatelska Watchdog Polska

Stanisław Zakroczymski, redaktor kwartalnika i internetowego tygodnika „Kontakt”

Rafał Wonicki, członek redakcji „Kultury Liberalnej”

Monika Żychlińska, przedsiębiorczyni

Krzysztof Pacholak, fotograf

Marek Krukowski, biolog, Fundacja Wolność i Pokój

Małgorzata Porada-Labuda, dziennikarka (emerytka), Wrocław

Piotr Sokołowski

Paweł Pieniążek, dziennikarz

Konrad Sawicki, publicysta

Aleksander Labuda

Grzegorz Brzozowski, szef działu „Patrząc” w „Kulturze Liberalnej”

Monika Helak, stała współpracowniczka „Kultury Liberalnej”

Łukasz Bertram, stały współpracownik „Kultury Liberalnej”

Agata Łukomska

Bogna Chmielewska, pedagog, Warszawa

Janusz Krajniak, fizyk, Uniwersytet Wrocławski

Piotr Trzaskowski

Anna Minkiewicz

Marcin Behlert

Mariusz Z. Felsmann

Tomasz Mincer, redaktor naczelny protestanckiego „Pisma er”

Waldemar Łaszkiewicz, Lublin

Małgorzata Szczurek

Jakub Sypiański, współpracownik „Kultury Liberalnej”

Konrad Kamiński, stały współpracownik „Kultury Liberalnej”

Beata Kowalska, socjolożka, Uniwersytet Jagielloński

Marcin Gołąb, kulturoznawca, doktorant w Instytucie Kultury Polskiej UW

Łukasz Wróbel, teoretyk literatury, Wydział Polonistyki UW

Agnieszka Zawadowska, scenograf

Krzysztof Benedek, architekt

Eva Zamojska, profesor UAM w Poznaniu

Piotr F. Micuła, student UW oraz SGH, praktykant w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

Kamila Kuryło, Codziennik Feministyczny

Philip V. Hull, psycholog (USA)

dr Anna Baumgart, artystka sztuk wizualnych

Wieslaw Cupała, matematyk

Ann B. Clarkson, psycholog

Ronald Lasecki

Barbara Weigl, dyrektor Instytutu Psychologi Stosowanej, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie

Piotr Orzeszyna

Andrzej Józef Kozłowski, doktor habilitowany Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, prof. nadzw.

Monika Chazalon, przesiębiorczyni, Avignon (Francja)

Elżbieta Binswanger-Stefańska, dziennikarka/publicystka

Małgorzata Peretiatkowicz, socjolożka

Artur Kacprzak

Mariusz Orzeszek

Beata Faracik, prezeska Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu

Bogdan Frymorgen, korespondent RMF w Londynie

Tadeusz Zubiński, pisarz (Hiszpania)

Adam Czech, socjolog, Poznań

Borys Bińkowski, przewodniczący rady nadzorczej Fundacji „Koalicja Sprawiedliwego Handlu”

Artur Wieczorek, członek rady programowej Stowarzyszenia Forum Młodych Dyplomatów

Katarzyna Śmiałowicz, doktorantka, UAM Poznań

Katarzyna Kaczorowska, dziennikarka i redaktorka „Gazety Wrocławskiej”

Jacek Gwizdała, producent filmowy

Piotr Todys, prezes zarządu Fundacji TUS

Fiona Gall, działaczka humanitarna (Wielka Brytania)

Leland Dickerman, nauczyciel (USA)

Piotr Kodzis, prezes zarządu Fundacji Przysiółek

Kamil Siara, programista, twórca gier niezależnych

Damian Nakielski

Magdalena Kostulska

Jarosław Kapsa, urzędnik samorządowy

Iza Mrzygłód, współpracowniczka „Kultury Liberalnej”

Bogdan Palicki

Jarosław Milewczyk, dziennikarz, pisarz

Patryk Rokicki

Trudy Bond, psycholog (USA)

Magdalena Dębowska

Łukasz Karolak

Dominik Osowicki

Elzbieta Wardzała, koordynator kampanii „Miasto przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu”

Olivier Piaguet (Francja)

Joanna Głuszek

Jan Goleń

Paul Kimmel, psycholog (USA)

John Hanrahan, dziennikarz i aktywista, Waszyngton DC

Iza Desperak

Maciej Lisowski wraz z zespołem Fundacji Lex Nostra

Bogdan Horodyski

Henryk Gała

Daria Bajkowska

Martha Davis, psycholog, reżyserka filmów dokumentalnych (USA)

Agnieszka Sikora, Fundacja po DRUGIE

Zbigniew Palicki

Anna Dulian

Joanna Nalewajko-Kulikov, historyk, Polska Akademia Nauk

Dariusz Libionka, historyk, prof. IFiS PAN

Tomasz Zawisko

Rafał Anyszka, Politechnika Łódzka

Halina i Artur Polańscy

Thomas Orchowski

Mirosław Janusz Surowy, Koszalin

Aleksander Kosior

Olga Linkiewicz

Piotr Paweł Śliwiński

Magda Biszko

Paweł Boniewicz

Marcin Kowalczyk, prawnik, członek stowarzyszenia „Prawo do Miasta”

Szymon Martys, działacz lewicowy, członek Polskiej Partii Pracy – „Sierpień ’80”

Bolesław Grabowski, emerytowany profesor, fizyk

Tomasz A.J.C. Szymański, niezależny reżyser filmowy

Przemysław Sieradzan, politolog, UG

Beate Lurz (Niemcy)

Małgorzata Sonia Sobiech

Dagna Cichoń

Katarzyna Sztygiel

Paweł Przewłocki, fizyk, socjolog, NCBJ Warszawa

Tomasz Nesterowicz

Tomasz Woźniak, ekonometryk, University of Melbourne

Darek Karkowski

Marta Kieś

Alicja Ornowska, doktor nauk prawnych, wykładowca uniwersytecki

Dalia Mikulska

Igor T. Podolak, informatyk, wykładowca akademicki, Uniwersytet Jagieloński

Marzena Grzegorczyk, reżyserka/scenarzystka

 

Wszystkie zainteresowane osoby zapraszamy do podpisywania się pod listem. Można to zrobić, wysyłając mail na adres [email protected].