W aktualnym numerze „Kultury Liberalnej” piszemy o Polsce i Litwie w kontekście wspólnej historii i wspólnych zagrożeń, a także roli, jaką pełnią teraz państwa Europy Środkowo-Wschodniej w czasie wojny toczonej przez Rosję.

„Zaprośmy Ukrainę do NATO. Każdy dzień naszej słabości prowokuje oś zła do ataku. Mam na myśli nie tylko Moskwę. Jeśli podczas szczytu NATO w Waszyngtonie amerykańscy przywódcy nie zaproszą Ukrainy do Sojuszu, będziemy mogli niedługo przyglądać się, co komuniści pekińscy zrobią z Tajwanem” – mówi Žygimantas Pavilionis, przewodniczący komisji spraw zagranicznych parlamentu Republiki Litewskiej.

Od ponad stu lat relacje społeczności polskich i litewskich naznaczone były konfliktem. Dziś, trzydzieści lat po upadku komunizmu, sytuacja się zmienia. W Wilnie antagonizm przemija wraz wymianą pokoleń, za to Polaków, Litwinów i inne narodowości, które zamieszkały w tym mieście, zaczyna łączyć wspólne poczucie zagrożenia ze strony imperium ze wschodu. Wcześniej tak nie było.

„W naszych państwach historii często uczy się w sposób anachroniczny, zmitologizowany, „państwowotwórczy”, co zresztą dobrze parodiowali Gombrowicz i inni. Opublikowałem ostatnio popularną historię Litwy, której głównym celem jest dekonstrukcja tych przekonań. Spotkała się z zupełnie pozytywnym przyjęciem, co chyba świadczy o tym, że Litwini potrafią jednak rozróżnić patriotyczną tromtadrację od świadomego patriotyzmu”.

Na ulicach Wilna, w którym przez dekady słychać było na każdym kroku język polski, teraz coraz częściej słychać rosyjski, białoruski, ukraiński. Miasto się zmienia pod wpływem imigracji i wymiany pokoleń Polaków. Wciąż jednak jest wielonarodowe.

Szanowni Państwo! Europejski Zielony Ład z pewnością będzie jednym z ważnych tematów zbliżającej się kampanii do Parlamentu Europejskiego. Dyskusja w tej sprawie wygląda jednak inaczej, niż do niedawna można było […]

„Wiele badań pokazuje, że im bardziej debata jest nasycona prostymi kategoriami odnoszącymi się do moralności: dobro–zło, słuszne–niesłuszne, my–oni, tym bardziej jesteśmy spolaryzowani i tym bardziej nieefektywne stają się środki, które podejmujemy. Brzmi paradoksalnie, prawda?” – prof. Marcin Napiórkowski w rozmowie z Piotrem Sołowijem mówi o tym, jak budować skuteczne opowieści o polityce klimatycznej.

W dyskusji o przyszłości Odry pojawiają się różne pomysły: z jednej strony regulacja i rozwój żeglugi śródlądowej, a z drugiej strony renaturyzacja i zwiększenie ochrony środowiska. Czego nauczyliśmy się od czasu katastrofy na Odrze i jak zadbać o drugą najdłuższą rzekę w kraju?

Stojąc na brzegu Odry, spoglądamy na jej drugi brzeg. Widzimy tam kalejdoskop krajobrazów: przyrodniczych, miejskich, portowych, stoczniowych, hydrotechnicznych.