Dlaczego właśnie Foucault stał się w XX wieku tak wielkim, tak popularnym i tak szeroko uznanym autorytetem? Z pewnością sporą rolę odegrały jego dezynwoltura, bujna retoryka, niezachwiana pewność siebie i malownicza swoboda snucia myśli. Ale było coś jeszcze.
Inwazja Rosji na Ukrainę jest ponownym wtargnięciem na europejski kontynent barbarzyństwa w najbardziej nagiej i dzikiej postaci – mówi słynny filozof John Gray w rozmowie z Tomaszem Sawczukiem.
Publikujemy fragment książki Johna Graya „Kocia filozofia”, która właśnie ukazuje się w Polsce w serii Biblioteka Kultury Liberalnej.
„Kocia filozofia” Johna Graya, która właśnie ukazuje się po polsku w serii Biblioteka Kultury Liberalnej, jest jednym z najpiękniejszych esejów filozoficznych, jakie czytałem.
Karl Raimund Popper był swego czasu wyrocznią liberalnego świata. Dziś jego gwiazda słusznie przygasła. Jako filozof polityki naginał źródła, manipulował cytatami i bezpodstawnie oskarżał. Nie jest trudno wskazać osoby, które zachowują się wciąż podobnie do sir Karla. Mając usta pełne frazesów o poszanowaniu cudzej godności i tolerancji, w praktyce okazują się rasowymi przemocowcami.
O Marsylii, przewadze komedii nad tragedią i o tym, dlaczego potrzebujemy polskich przekładów trylogii marsylskiej Marcela Pagnola.
Wojna w Ukrainie jest językiem, przy pomocy którego współczesna Rosja przedstawia istotę swojej politycznej tożsamości. Porzucone ciała zabitych cywilów, los zgwałconych kobiet mówią Ukraińcom: „Chcemy was zniszczyć, bo nie macie prawa być suwerennym państwem. Będziecie częścią ruskiego miru lub nie będzie was wcale”.
Kiedy naiwny romantyzm zakłada, że polityka rządzi się ideałami i wartościami, naiwny realizm czyni dokładnie odwrotnie. Widzi tylko brutalną grę i starcie sił, wierząc, że rola idei jest zerowa. Obie postawy są błędne, bo przedstawiają sprawy zbyt zerojedynkowo.
W kolejnej odsłonie tercetu filozoficznego na K2 Karolina Wigura i Katarzyna Kasia rozmawiają z Tomaszem Sawczukiem, szefem działu politycznego „Kultury Liberalnej” i autorem właśnie wydanej książki „Pragmatyczny liberalizm. Richard Rorty i filozofia demokracji”.
Czy przejście Kołakowskiego od marksizmu do pozycji prochrześcijańskich było zerwaniem, czy paradoksalną kontynuacją jego myślenia? W swojej książce Hubert Czyżewski przekonuje, że przez całe życie to myśl religijna stanowiła jądro i spoiwo refleksji Kołakowskiego.
W nowym odcinku „Widoku z K2” wracamy do cyklu „Tercet filozoficzny” Karolina Wigura i Katarzyna Kasia rozmawiają z Tomaszem Stawiszyńskim o tym, jak filozof patrzy na wojnę i co wojna zmienia – nie tylko geopolitycznie, ale też w naszych głowach.
Nauka Feyerabenda sprowadza się ostatecznie do przestrogi – cokolwiek myślimy o świecie i robimy w świecie, świat i tak nas zaskoczy. Jak nie przyznać mu racji? Oto żyjemy sobie względnie spokojnie, lecz pewnego dnia budzimy się i widzimy wojnę całkiem blisko nas.
Na ogarniające nas rozpacz czy poczucie słabości późna nowoczesność zna jeden środek – rozmaite „techniki życia”, czyli błyskawiczne terapie, coachingi i kursy mindfulness. Koszt zupełnej likwidacji ciemnej strony naszej egzystencji – pisze Stawiszyński – jest jednak zaskakująco wysoki. Jak sobie zatem radzić z lękami i bezradnością? Jedną radę eseista wyraża wprost. Drugą trzeba odszukać na marginesie osobistego, arcylirycznego zakończenia.
Lata pięćdziesiąte to ważny moment w recepcji dzieła Prousta. To właśnie wtedy z pisarza dla elit, niedostrzegającego mizerii prostego ludu, Proust zmienia się w rewolucyjnego krytyka demaskującego hipokryzję wyższych warstw społecznych. To również w tym czasie ukazuje się głośny szkic Revela „O Marcelu Prouście”. Jego autor wkrótce stanie się czarną owcą lewicowych salonów.
Obrazy Bacona wytrącają patrzących z równowagi, ale nie tak radykalnie, aby nie można było do niej powrócić. Są zatem bezpieczne, trochę tak, jak filmy grozy. Można dzięki nim wyjść ze strefy komfortu, ale tylko na bezpieczną odległość, z gwarancją powrotu, bez poczucia, że zostało się z niej przemocą wyrzuconym.