Z centrum widać najwięcej
Najnowszy film Radu Judego, to stylizowana na dokument opowieść o zapomnianej zbrodni oraz budowaniu świadomości historycznej. Wciągający esej, a zarazem rodzaj intertekstualnego wykładu, jest przystępny nawet dla widzów niezaznajomionych z historią rumuńskiego faszyzmu.
Szanowni Państwo, „Koniec liberalizmu!”, „Precz z liberałami!” – i tak dalej… W ostatnich latach przyzwyczailiśmy się do diagnozy politycznej, której tego typu sformułowania są emanacją. Wiele zastanawiano się nad politycznymi sukcesami populizmu oraz kryzysem liberalnej demokracji. W dyskusjach tych wskazywano zazwyczaj, że populistyczna polityka prowadzi do sytuacji, w której to właśnie liberalizm znalazł się w […]
Czyżby niewypowiedzianym głośno – Bawarczycy to przecież Niemcy! – ideałem państwa szefa rządzącej partii byłby ten południowy land naszego sąsiada? Myślących w ten sposób muszę rozczarować: PiS nie buduje drugiej Bawarii, ale drugi Izrael.
PiS triumfuje w najtrudniejszych dla siebie wyborach i wygrywa pierwszą część wyborczego dwuboju. To nie oznacza, że Jarosław Kaczyński może być spokojny o zwycięstwo jesienią, bo żelazna zasada PiS-u – „na prawo od nas tylko ściana” – jest już nieaktualna.
„Konserwatyści, ale też narodowo nastawieni populiści, oferują odpowiedź na niepewność, która jest oparta na znanej narracji i wiarygodnie umotywowanej nadziei”, mówi profesor politologii na Rutgers University oraz na University College of London.
„Są dwa podstawowe problemy, przez które trudno nam badać, rozumieć i rozmawiać o prawicy. Pierwszy to «mury empatii», czyli rodzaj uprzedzeń, przez które nie jesteśmy w stanie dostrzec drugiego człowieka i zrozumieć jego motywacji”, mówi socjolożka Weronika Grzebalska.
„Ślepa przemoc ze strony Arabów, to ukonkretnienie największego lęku Izraelczyków. Hamas wysłał bardzo wyraźny sygnał do izraelskiego elektoratu: będzie wam lepiej pod Bibim. To po cholerę ryzykować z Gantzem i jego koalicją biało-niebieskich?”. Wybory w Izraelu komentuje Konstanty Gebert.
Od 1914 roku ciała imperialnych potęg coraz szybciej zaczęła trawić gorączka unarodowienia, doprowadzając w końcu do ich zgonu. O tej i innych przemianach tamtego czasu Iza Mrzygłód dyskutuje z Maciejem Górnym, współautorem „Naszej wojny”.
„Donald Trump ma znakomitą intuicję polityczną, nie boi się eksperymentować. Podczas swoich wieców rzuca różne hasła, a kiedy widzi, że któreś z nich „chwyta”, brnie dalej. […] Świetnie sprawdza się w poniżaniu swoich rywali i wrogów, ale gubi się w podstawowych mechanizmach rządzenia”, mówi politolog z Uniwersytetu Harvarda.
O środkowoeuropejskich problemach z pamięcią i dialogiem, austriackiej prowincji i potencjale lokalnych wspólnot mówi „Kulturze Liberalnej” austriacki pisarz Martin Pollack.
„Miłosz dość wcześnie zaangażował się w opinię, że twórczość pokolenia wojennego nie ma żadnej przyszłości, bo to skansen postromantyczny, na dodatek cuchnący nacjonalizmem. Potem ze zdumieniem widział, że ich wiersze wchodzą do kanonu lektur”. O konflikcie autorów „Sztuki i Narodu” z Czesławem Miłoszem opowiada profesor Stanisław Bereś.
„Nie grozi nam powrót do lat 30. XX wieku! Owszem, grozi nam to, że w przyszłości pojawią się podobne problemy. Ale właśnie dlatego potrzebujemy Europy, która uznaje suwerenność narodową, a jednocześnie jest narzędziem współpracy międzynarodowej i koordynacji działań w wielu dziedzinach – między innymi gospodarczych i wojskowych. I właśnie dlatego prawo do podejmowania decyzji politycznych powinno zostać przy państwach narodowych”, mówi brytyjski socjolog.
W twórczości Gajcego i innych pisarzy z kręgu „Sztuki i Narodu” chodzi o podstawowe pytanie: jak pogodzić wizję kultury imperialnej z wizją kultury liberalnej. Czyli jak pogodzić coś, co jest nie do pogodzenia: wolność artysty z wizją kultury stotalizowanej.
Żądanie od opozycji pomysłu na to, jaką Polskę chce budować – czegoś, co na naszych łamach nazywano „big idea” – to nie fanaberie grupki intelektualistów, ale jedyna odpowiedzialna droga.
Romans z internetowym oszustem, zaręczyny w grupie terapeutycznej czy przegląd nieszczęść rosyjskich kochanków – to tylko niektóre z dokumentalnych ujęć miłości w programie zakończonego właśnie festiwalu.