0000398695
close
W walce o demokrację nie robimy sobie przerw! Przekaż 1,5% na Fundację Kultura Liberalna WSPIERAM
close
Kultura Liberalna solidarnie z Ukrainą

PRZEKAŻ
1,5%
PODATKU
close

W walce o demokrację

nie robimy sobie przerw!

Przekaż 1,5% na Fundację
Kultura Liberalna

Przekaż 1,5%
na Fundację Kultura Liberalna
forward
close

KULTURA LIBERALNA > Komentarz nadzwyczajny > Nelson Mandela -...

Nelson Mandela - polityk nie z tego świata

Błażej Popławski

5 grudnia stanie się cezurą w dziejach RPA i całej Afryki. Odszedł ojciec „tęczowego narodu” – Nelson Mandela.

Dla mieszkańców RPA Nelson Mandela to twórca potęgi Afrykańskiego Kongresu Narodowego, przywódca opozycji antyapartheidowskiej, laureat Pokojowej Nagrody Nobla, pomnikowa postać, w której urzeczywistniały się marzenia okresu transformacji ustrojowej. Trzydzieści lat spędzone w afrykanerskim więzieniu nie złamały jego wiary w zbudowanie „tęczowego narodu” – egalitarnego, demokratycznego społeczeństwa bez podziałów rasowych i ekonomicznych. Była to wizja utopijna, ale niezbędna do zainicjowania dialogu z potomkami burskich osadników.

Dla polityków z Czarnego Lądu Mandela stał się niedoścignionym wzorem do naśladowania – mężem stanu, który potrafił przeistoczyć się z działacza antykolonialnego, czy jak twierdzi wielu – lewicowego terrorysty, w „ojca narodu”, demokratycznie wybranego prezydenta. Był zwolennikiem pacyfizmu, konsensualizmu, przeciwnikiem stosowania przemocy w polityce międzynarodowej. To także polityk, który – co nieczęste w Afryce – zgodził się dobrowolnie zrezygnować z władzy i namaścić w sposób pokojowy swego następcę.

Nelson Mandela funkcjonuje też jako personifikacja wrażliwości społecznej i empatii, archetyp przywódcy potrafiącego wyciągnąć rękę do zwykłych obywateli. Łączył w sobie charyzmę polityka z oddaniem kampaniom pomocy nosicielom wirusa HIV, biednym, ofiarom reform okresu transformacji gospodarczej kraju – procesu, który sam rozpoczął. Numer więzienny Mandeli – 466/64 – stał się nazwą programu walki z AIDS, a datę jego narodzin, 18 lipca, ONZ ustanowiła Międzynarodowym Dniem Mandeli – świętem wolności i praw człowieka, walki z rasizmem, wspierania demokratyzacji krajów globalnego Południa.

Czy społeczeństwo RPA zapomni o Nelsonie Mandeli? Jego testament duchowy – bezkompromisowość, oddanie narodowi, pacyfizm – nie zniknie z pamięci społecznej. Czy posłannictwo to stanie się wytyczną dla polityków południowoafrykańskich? Wątpię. Podczas przyszłorocznych wyborów w RPA dziedzictwo polityczne Mandeli zostanie zawłaszczone przez liderów podzielonego Afrykańskiego Kongresu Narodowego. Spory o sukcesję ideową po nim wybuchły już przy łożu śmierci. Kapitał polityczny na śmierci ojca „tęczowego narodu” zbijają działacze partyjni, a kapitał ekonomiczny – wnuczek Nelsona, Mandla Mandela, który od roku próbuje sprzedać prawa do transmisji z pogrzebu dziadka, a rodzinną wioskę chce zamienić w lunapark.

Mandela stał się ikoną RPA, bohaterem narodowym. Proces wpisania tej postaci w społeczne ramy pamięci mieszkańców RPA i całego Czarnego Lądu musi w pewnym stopniu oznaczać „uczłowieczenie” i interpretację wartości moralnych, które uosabiała. Śmierć polityków zaangażowanych w proces transformacji ustrojowej, czego dowodzą wydarzenia z tegorocznej jesieni w Polsce, rodzić może liczne pokusy do oceny dorobku życia – uprawiania hagiografistyki lub krytykanctwa. Próbując dokonywać bilansu życia Mandeli, nie należy winić go za wszystkie obecne problemy RPA. Odszedł „ojciec tęczowego narodu” – społeczeństwa w stanie kryzysu, nękanego falami przestępczości, bezrobocia, epidemią AIDS. Zapamiętajmy go jako ikonę transformacji ustrojowej, marzeń o demokracji i pojednaniu.

Skoro tu jesteś...

...mamy do Ciebie małą prośbę. Żyjemy w dobie poważnych zagrożeń dla pluralizmu polskich mediów. W Kulturze Liberalnej jesteśmy przekonani, że każdy zasługuje na bezpłatny dostęp do najwyższej jakości dziennikarstwa

Każdy i każda z nas ma prawo do dobrych mediów. Warto na nie wydać nawet drobną kwotę. Nawet jeśli przeznaczysz na naszą działalność 10 złotych miesięcznie, to jeśli podobnie zrobią inni, wspólnie zapewnimy działanie portalowi, który broni wolności, praworządności i różnorodności.

Prosimy Cię, abyś tworzył lub tworzyła Kulturę Liberalną z nami. Dołącz do grona naszych Darczyńców!

SKOMENTUJ

Nr 256

(49/2013)
3 grudnia 2013

PRZECZYTAJ INNE Z TEGO NUMERU

PRZECZYTAJ INNE Z TEGO NUMERU

KOMENTARZE

NAJPOPULARNIEJSZE

PODOBNE



WAŻNE TEMATY:

TEMATY TYGODNIA

drukuj