Z Pauliną Siegień, autorką reportażu „Miasto bajka. Wiele historii Kaliningradu”, rozmawia Filip Rudnik

„Liberalna Rosja żyła w bańce – a my razem z nią”

„Jeszcze parę lat temu turystyczna promocja obwodu kaliningradzkiego wśród Rosjan opierała się na haśle, że to Nasza Jewropa. Z drugiej strony, Rosja tak naprawdę nigdy nie «przetrawiła» tego regionu, nigdy go w pełni nie zintegrowała. Kaliningrad pozostaje wciąż ciałem obcym”. O Kaliningradzie, wojnie w Ukrainie i o tym, dlaczego rozumie fatalizm i bezradność Rosjan, którzy się jej sprzeciwiają, rozmawiamy z Pauliną Siegień, reporterką od lat piszącą o rosyjskiej enklawie przy granicy z Polską.

Timothy Garton Ash

Inwazja Rosji na Ukrainę na zawsze zmieni oblicze Europy. Tekst z nowej książki „Obrona liberalizmu” [PREMIERA 30 maja]

Rosja jest obecnie największym państwem zbójeckim na świecie. Rządzi nią prezydent, który porzucił rzeczywistość racjonalnej kalkulacji. W spowijającej krajobraz mgle wojny dostrzegam cztery rzeczy, które powinny zrobić Europa i reszta Zachodu.

Redakcja ,,Kultury Liberalnej"

Powrót gospodarki wojennej

Szanowni Państwo! Niektórzy zauważyli kąśliwie, że Niemcy zamienili dostawcę gazu z państwa, który zabija ludzi w innym kraju, na tego, które robi to u siebie. [Słuchaj podcastu Kultury Liberalnej „Widok z K2”]. Wojna oświetliła słabości systemów gospodarczych, zmusiła do poszukiwania rozwiązań, które były potrzebne od dawna, brakowało tylko impulsu, aby je wprowadzić. Niemcom na przykład […]

Hubert Czyżewski

Podróż demokratyczna. O ostatniej książce Marcina Króla „Pakuję walizkę”

Kilkadziesiąt szczęśliwych lat, których doświadczyła cywilizacja Zachodu po drugiej wojnie światowej, nieuchronnie dobiegło końca. Jednym z fundamentów tego złotego wieku była próba zbudowania europejskiej wspólnoty od nowa, a to znaczyło przynajmniej częściowe „zapomnienie” jej historii. Ten proces był niezbędny, twierdzi w swojej ostatniej książce Marcin Król, ale ma też swoje katastrofalne skutki, które objawiają się dziś.

Z Johnem Loughem rozmawia Jakub Bodziony

Dążenie do przyjaznej relacji z Rosją to naiwność

„Niemcy czują, że bez Rosji Europa jest niekompletna, że mamy obowiązek zintegrować ją z Europą. Pomijają przy tym fakt, że ona nie chce być częścią Europy w jej dzisiejszym kształcie. Olaf Scholz stwierdził w Moskwie, że bezpieczeństwo możemy osiągnąć jedynie wspólnie z Rosją, a nie przeciwko niej. Takie stwierdzenia doprowadzają mnie do rozpaczy. Jak możemy mówić o bezpieczeństwie, biorąc pod uwagę obecną Rosję?”.

Jarosław Kuisz, Marek Cichocki

[Prawo do niuansu] Czy w Polsce skończyła się historia?

Czy można zrozumieć krytyczny stan współczesnej Europy i problem jej zagubionego miejsca w świecie bez znajomości europejskiej historii politycznej w XIX i XX wieku? To temat eseju „Początek końca historii. Tradycje polityczne w XIX wieku” Marka Cichockiego. Autor pokazuje, jak w XIX wieku rozpoczynał się proces kształtowania coraz mocniej ustrukturyzowanego modelu europejskiej nowoczesnej cywilizacji, rozumianej jako wyraz dokonującego się końca historii.

Paweł Majewski

Cosmopolitan. O książce „Europejczycy. Początki kosmopolitycznej kultury” Orlando Figesa

Figes snuje opowieść o europejskich elitach kulturowych w drugiej połowie XIX wieku. To świat, który wprawdzie zdaje sobie już sprawę z własnego uzależnienia od kapitału i jego przepływów, lecz mimo to wciąż jeszcze zachowuje umiejętność przejmowania się niematerialnymi aspektami własnego istnienia. Z dobrego samopoczucia tamtych czasów nie zostało nam dziś właściwie nic.

Bartłomiej Sienkiewicz

PiS-owi marzy się tatarski chanat

Rządowi prawnicy, sędziowie powołani w ciągu ostatnich lat, politycy – absolwenci prawa, wszyscy oni rzucili się uzasadniać, że przyjęte traktowo przez Polskę prawo Unii Europejskiej w naszym kraju nie jest ważne i że wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE nas nie obowiązują. Władza w Polsce chce uzyskać swobodę działania podobną chanom tatarskim, gdzie słowo władcy decyduje, czy ktoś jest winny lub nie.

Michał Matlak

Sekretny dziennik Michela Barniera, czyli podręcznik sublimacji popędów politycznych

W swojej najnowszej książce Barnier odsłania nam kulisy brexitowych negocjacji. Jednym z wniosków, jaki można z nich wyciągnąć, jest to, że żyjemy w epoce schyłku różnych ideologii, z wyjątkiem jednej – nacjonalizmu. Czy tego chcemy, czy nie, projekt europejski musi więc uwzględniać wrażliwość narodową.

Apokalipsa spełniona? O pandemii koronawirusa

Szanowni Państwo! Dzieją się rzeczy niewyobrażalne. Zamknięcie największych ikonicznych miast globalnej wioski – na czele z Nowym Jorkiem – do tej pory było wyłącznie przedmiotem fantazji autorów filmów katastroficznych. A dziś, zaledwie kilka tygodni po tym jak wirus dotarł do Stanów Zjednoczonych, staje  się faktem. Przestają działać usługi, które dotychczas uznawaliśmy za oczywiste – teatry, […]

Iza Mrzygłód

Zagubieni w kryzysie. O książce Piotra M. Majewskiego „Kiedy wybuchnie wojna?”

We wrześniu 1938 roku w wyniku konferencji w Monachium z Czechosłowacji został kadłub, który miał nie przetrwać nawet roku. Piotr M. Majewski opisuje kulisy tego spektaklu jednocześnie rzetelnie i z wyczuciem suspensu – i sprawia, że tę tragedię przeżywa się wraz z jej ofiarami.

Paweł Majewski

Prawdziwy akt założycielski albo lekkość fabulacji. Recenzja powieści „Stolica” Roberta Menassego

W Niemczech najnowsza powieść Menassego wywołała olbrzymie kontrowersje. Zaczyna się ona od opisu świni biegającej samopas po Brukseli, która wywołuje medialną sensację, kończy – pomysłem unijnych urzędników, by za pierwotny akt założycielski wspólnot europejskich uznać… Auschwitz. Następne projekty są jeszcze bardziej prowokacyjne.

O przyszłości państwa dobrobytu mówi prof. Mary Daly z Uniwersytetu Oksfordzkiego

Państwo dobrobytu jest dziś ograniczane

„Partie konserwatywne i prawicowe mają nie pozytywny, ale raczej ambiwalentny stosunek do państwa dobrobytu. Opowiadają się za selektywnymi inwestycjami – zarówno jeśli chodzi o przedmiot inwestycji, jak i odbiorców – a nie w kategoriach szeroko zakrojonych projektów, które historycznie charakteryzowały państwo dobrobytu w różnych krajach”, mówi specjalistka ds. polityki społecznej z Uniwersytetu w Oksfordzie.

Z Beth Gardiner rozmawia Łukasz Pawłowski

7 milionów ofiar rocznie. Smog dusi cały świat

„Koszty zmniejszania zanieczyszczeń są bardzo, bardzo widoczne, a korzyści z nich płynące są znacznie trudniejsze do dostrzeżenia. Jeśli jutro nie dostanę ataku serca, nigdy nie powiem sobie: «Jakie to szczęście, że nie zachorowałam z powodu jakichś przepisów, o których nigdy nie słyszałam, a które uchwalono kilkadziesiąt lat temu»”, mówi autorka książki „Uduszeni”.

Z Yaschą Mounkiem rozmawia Łukasz Pawłowski

Trump potrzebuje Polski do obrony chrześcijańskiego białego Zachodu

„Trump i jego stronnicy uważają, że cały Zachód jest obecnie w środku politycznej wojny domowej o znaczeniu egzystencjalnym. Z ich perspektywy pytanie brzmi: czy zwyciężą siły nacjonalizmu, które chcą się bronić przed politycznym liberalizmem, czy też Europa pogrąży się w chaosie”, mówi autor książki „Lud kontra demokracja”.