Z centrum widać najwięcej
„Władza wykonawcza oraz ustawodawcza po raz kolejny usiłują podporządkować sobie władzę sądowniczą i uciszyć sędziów, a Sąd Najwyższy stara się stworzony chaos prawny chociaż w minimalnym stopniu uporządkować i swoją niezależność chronić”.
Polskie władze w rozmowie z zagranicznymi podmiotami posługują się specyficzną odmianą „Ponglish”, języka, który choć z pozoru brzmi jak angielski, to poza Polską jest kompletnie niezrozumiały.
„Pewnego dnia Unia Europejska będzie równie suwerenna w sprawach obronności i bezpieczeństwa, jak jest dzisiaj w relacjach handlowych. To cel długoterminowy. Nie jestem w stanie powiedzieć, kiedy to się stanie, ale uważam, że tak powinno się stać”, mówi były europejski komisarz do spraw handlu.
„To nie Parlament Europejski określa, czy będziemy, czy nie będziemy mieli «więcej Europy». O tym decydują wspólnie państwa członkowskie, kiedy przygotowują nowe traktaty. A obecnie taki proces się nie toczy”.
Euroentuzjazm często sprowadza się tylko i wyłącznie do prostego myślenia o pieniądzach. Za rządów PiS-u, w Polsce nagle przestało się mówić o tym, że Unia Europejska wspiera jakiekolwiek projekty i inwestycje. To jest działanie systemowe i nieprzypadkowe.
To było trudne pięć lat: kryzys migracyjny, brexit, konflikt wokół rządów prawa w nowych krajach członkowskich (nie tylko w Polsce i na Węgrzech, ale też w Rumunii czy na Malcie). Europa z większością z tych wyzwań poradziła sobie sprawniej, niż chcieliby jej krytycy, ale trudno pozbyć się wrażenia, że to ciągłe stąpanie po cienkim lodzie. Zmęczona twarz Jean-Claude’a Junckera zdaje się dobrze oddawać stan Unii.
Atak, który prezydent Duda przypuścił w Berlinie na energooszczędne żarówki, to dobra metafora całej polskiej polityki energetycznej ostatnich 30 lat: krótkowzrocznej, niedostrzegającej szerszego kontekstu, a także ilustracja wyrywkowej wiedzy Polaków o systemie energetycznym. Czy rosnące ceny energii zmuszą nas wreszcie do poważnej dyskusji?
„Elektrownia w Ostrołęce będzie najprawdopodobniej ostatnią nowo powstającą elektrownią węglową w Polsce”, mówi przewodniczący sejmowej Komisji do Spraw Energii i Skarbu Państwa.
Wspólnota europejska została oparta na dwóch filarach – hegemonii tandemu francusko-niemieckiego i budowie niekontrolowanej społecznie „brukselskiej administracji”. Taka koncepcja Unii wydaje się nie pasować do obecnej sytuacji.
Liberalizm wymaga dzisiaj operacji odzyskania wiary we własne siły; zmierzenia się ze swoim dziedzictwem i tytułem, który coraz częściej (zwłaszcza w parze z przedrostkiem „neo-”) jest stosowany jako polityczna obelga. Przyszłoroczne wybory do Parlamentu Europejskiego stanowią ku temu okazję.
W najbliższą środę, 12 września, na posiedzeniu plenarnym Parlament Europejski po raz kolejny podejmie próbę przyjęcia – tym razem z uwzględnieniem poprawek zgłoszonych w okresie letnim – projektu dyrektywy o prawie autorskim na jednolitym rynku cyfrowym. Czy Unia Europejska zamierza cenzurować internet?
„Tak jak ze Stanami Zjednoczonymi łączy nas sojusz polityczny bez gospodarczego pakietu, tak z Niemcami mamy w ostatnich latach sytuację odwrotną. Zaawansowane relacje gospodarcze nie przekładają się na wzrost znaczenia Polski w Europie. A na pewno nie dzieje się tak, odkąd rządzi PiS”, mówi prezes Klubu Jagiellońskiego.
„Europa nie zagwarantuje niezależności polskiego wymiaru sprawiedliwości i nie naprawi tego, co już zepsuto. Ale jeżeli dojdzie do pozytywnego przełomu, to tylko na skutek synergii między bardzo silną presją wewnętrzną, czyli demonstracjami i postawą samych sędziów, a z drugiej strony bardzo silną presją z Europy”.
Czy można w łatwy sposób zmienić wszystkie kontrowersyjne zmiany w prawie wprowadzone przez PiS? „W mojej ocenie nie jest możliwe wydanie jednego aktu «wyczyszczającego» wszystko”, mówi wykładowca Wydziału Prawa i Administracji UW. „To jest pytanie, czy można jedno bezprawie zwalczać potencjalnie innym bezprawiem, tylko dlatego, że to nasze bezprawie jest nieporównywalne z poprzednim i wydaje się nam lepsze”.
„Jeżeli w ciągu bardzo krótkiego czasu można zmienić ustawę o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej, to równie dobrze można w takim czasie przywrócić zgodność z Konstytucją ustaw sądowniczych. Tego się jednak nie robi, ponieważ w tym przypadku Stany Zjednoczone i Izrael nie wywierają presji. Gdyby tak było, to sprawa zostałaby załatwiona w ciągu doby”, mówi konstytucjonalista Ryszard Piotrowski.
