Nieludowa, elitarna kobieta, popisująca się swoim oczytaniem – nie tylko w XV wieku było to zjawisko sprzeczne wewnętrznie. Nie bez powodu czyta się więc dziś Krystynę de Pizan jako tricksterkę swoich czasów. Jej „Księga o Mieście Pań”, traktowana jest jako jeden z pierwszych przejawów pisarstwa kobiecego w dziejach Europy, po raz pierwszy ukazała się w języku polskim.
„Nieznośna lekkość bytu” to jedna z najlepszych powieści, jakie opowiadają o życiu w państwie totalitarnej kontroli nad człowiekiem. Powieści, w której Kunderze udało się połączyć opis Chwili z Momentem Wiecznym. Czy słowa, które przytoczę, nie brzmią tak, jakby Kundera wypowiedział je dopiero co, a nie na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku?
Co jest najciekawszym sekretem pisarskiego warsztatu Kundery? To, jak konstruował postaci literackie, bo z tego zawsze słynął – wystarczało mu kilka akapitów, czasem tylko parę zdań, by powołać do istnienia wiarygodnego bohatera, z którym łatwo się utożsamić.
Powieść, pisze Kundera, jest krucha, jej historia może mieć swój koniec, tak jak miała swój początek, ale ten gatunek wciąż jest bardzo pojemny, wciąż najlepiej jest w stanie opisać „pokrzywione drzewo człowieczeństwa”, wymykające się wszelkim uproszczonym analizom.
Kiedy w Polsce rodzice (zwłaszcza matki) dzieci i dorosłych z niepełnosprawnością od lat wychodzą na ulicę, aby walczyć o swoje podstawowe prawa, w wielu innych krajach dyskutuje się o zupełnie innych potrzebach – jak najlepiej świadczyć opiekę wytchnieniową, jak pomóc osobom z niepełnosprawnością w usamodzielnieniu się, jak zadbać o dobrostan psychiczny i fizyczny całej rodziny. Książka Clary Dupont-Monod to opowieść na przecięciu tych dwóch światów.
Urzędnicze wzmożenie, gorliwa służbistość, źle pojęta lojalność, sprzeczne przepisy. Courteline jak żaden inny francuski twórca potrafił obśmiać absurdy biurokracji i wojskowego drylu.
„Zniknięcia” to najsłynniejszy lipogram literatury światowej. Rezygnacja w tej powieści z najczęściej występującej w języku francuskim litery „e” nie była jednak tylko literacką zabawą. To paradoksalne epitafium dla tragicznie zmarłych rodziców Pereca.
Dlaczego właśnie Foucault stał się w XX wieku tak wielkim, tak popularnym i tak szeroko uznanym autorytetem? Z pewnością sporą rolę odegrały jego dezynwoltura, bujna retoryka, niezachwiana pewność siebie i malownicza swoboda snucia myśli. Ale było coś jeszcze.
Stendhal, Flaubert, Proust… Którego z klasyków literatury francuskiej czytamy z przyjemnością do dziś? Oto moje typy pisarzy i pisarek piszących w języku Moliera, których dzieł nie można pominąć.
Relacja Gide–Proust jest sławna głównie z powodu odrzucenia przez pierwszego z nich jako redaktora „Nouvelle revue française” wstępnego tomu „W poszukiwaniu straconego czasu”. Kiedy jednak wielkość literacka Prousta była już szeroko uznana, Gide nie miał problemu z podtrzymywaniem z nim więzi – była to relacja głównie listowna.
„Beznamiętny sposób pisania przychodzi mi naturalnie”, pisze Annie Ernaux w jednej ze swych mikropowieści. A jednak to właśnie namiętność jest jednym z najważniejszych tematów jej pisarstwa. Doskonale widać to w jej książce „Passion simple” [Zwykła namiętność], która czeka na swój polski przekład.
Nadar był najsłynniejszym francuskim fotografem XIX wieku. Fotografował Dumasa, Sand i Baudelaire’a. Mniej ludzi pamięta, że był również wziętym karykaturzystą i twórcą głośnego Panteonu – litografii, na której sportretował blisko 250 najważniejszych postaci francuskiego świata literatury. Znalazł się na niej tylko jeden Polak. Wybór nie był przypadkowy.
O brawurowym, nieznanym w Polsce debiucie Patricka Modiano, Żydach kolaborantach i o tym, dlaczego wystarczy przeczytać jedną powieść tego noblisty, żeby znać (prawie) wszystkie pozostałe powieści jego autorstwa.
Czy autobiograficzne pisarstwo Annie Ernaux to jeszcze literatura? Lektura poświęconej aborcji książki „Zdarzyło się” („L’événement”) rozwiewa te wątpliwości.
Skandalizujący, denerwujący, prowokujący. Pisarz, na którego książki czekają wszyscy. Czy warto było czekać w tym przypadku? O powieści „Unicestwianie” w przekładzie Beaty Geppert, która polską premierę ma 5 października, dyskutują Karolina Felberg, Piotr Kieżun i Jarosław Kuisz.
