0000398695
close
W walce o demokrację nie robimy sobie przerw! Przekaż 1,5% na Fundację Kultura Liberalna WSPIERAM
close
Kultura Liberalna solidarnie z Ukrainą

PRZEKAŻ
1,5%
PODATKU
close

W walce o demokrację

nie robimy sobie przerw!

Przekaż 1,5% na Fundację
Kultura Liberalna

Przekaż 1,5%
na Fundację Kultura Liberalna
forward
close
  • GUTOWSKI
  • OBIREK
  • TERLIKOWSKI
  • Wigura

Dlaczego zachwiał się mit Jana Pawła II?

Szanowni Państwo! 

Antywojtylianizm i odjaniepawlanie. Taki obraz debaty publicznej odmalowali nam ostatnio politycy. Jarosław Kaczyński w czasie wystąpienia w Wadowicach ubolewał nad atakami na Jana Pawła II. Z kolei posłanka Klaudia Jachira przekonywała z mównicy sejmowej, że należy „odjaniepawlić polską przestrzeń publiczną”. 

Dlaczego wracać teraz do rozmowy o papieżu Polaku? W istocie powodów nie brakuje. Trudno nie dostrzegać zmiany pokoleniowej i fenomenu postrzegania papieża przez młodzież przede wszystkim jako obiektu żartów. To ogromny kontrast w porównaniu z powszechnym jeszcze niedawno wizerunkiem Jana Pawła II jako osoby świętej i właściwie dobra narodowego. Do tego właśnie odnosił się Jarosław Kaczyński, który wyrażał obawę, że zmiana opinii o papieżu będzie oznaczać również zmiany w polskiej tożsamości. 

Coraz więcej wiemy również o ciemnych stronach pontyfikatu polskiego papieża, o których nie mówiło się wiele za jego życia. W ostatnim czasie ukazała się choćby książka Marcina Gutowskiego „Bielmo. Co wiedział Jan Paweł II”, która jest próbą opisania postawy papieża wobec skandali pedofilskich w Kościele katolickim. W tym kontekście Kaczyński mówił, że niektórzy próbują rozliczać papieża z nie jego grzechów.

A jednak wypadałoby to zbadać w sposób otwarty i uczciwy. Tymczasem wiele wskazuje na to, że Kościół nie chce dopuścić do takiego badania. W Sejmie debatowano ostatnio nad ustawą dotyczącą państwowej komisji do spraw pedofilii. Istniejąca komisja ma mianowicie problem z pozyskiwaniem dokumentów od Kościoła, który nie chce współpracować. Powtarzają się opinie, że w teorii komisja ma dotrzeć do prawdy, a w praktyce ma związane ręce. Jednak większość rządząca nie zdecydowała się na uchwalenie sankcji za odmowę współpracy. 

Widać więc, że pamięć o Janie Pawle II jest częścią szerszego tematu. Z dostępnych informacji wiemy, że w Kościele katolickim istniał systemowy problem przestępstw seksualnych, które następnie ukrywano przed władzami państwowymi. Było tak w wielu krajach świata. Tak naprawdę dopiero teraz dowiadujemy się o rozmiarach tego zjawiska. Mamy szerokie ustalenia ze Stanów Zjednoczonych czy Francji, nieliczne z Polski – ale przecież podobny proceder z pewnością istniał na całym świecie. Wiadomo również, że Watykan często nie reagował w sposób właściwy, kiedy już docierały tam informacje o przestępstwach. 

To sugeruje, że największym wrogiem mitu Jana Pawła II jest sam Kościół. Polski papież dla młodszego pokolenia staje się jednym z symboli ukrywania pedofilii – i bez rzetelnego rozliczenia jego roli trudno będzie przekonać młodych, żeby zapomnieli o sprawie i rozmawiali jedynie o zasługach papieża dla polskiej niepodległości. Jak się zatem wydaje, jedyna rozsądna odpowiedź to wyłożenie kart na stół. Przeprowadzenie szerokiego, niezależnego śledztwa, zmierzającego do oczyszczenia instytucji i naprawienia szkód. Jeśli Kościół nie chce tego uczynić, to trudno dojść do innego wniosku niż taki, że widocznie ma wiele do ukrycia i jest niegodny zaufania, gdy powierzamy mu dzieci. 

W nowym numerze „Kultury Liberalnej” rozmawiamy o dziedzictwie Jana Pawła II i wciąż niezałatwionym problemie rozliczenia drapieżców seksualnych w Kościele. 

W przedpremierowej publikacji Karolina Wigura i Tomasz Terlikowski rozmawiają o religijności i Kościele przez pryzmat swoich osobistych doświadczeń. Rozmowa zwiastuje wydanie wspólnej książki złożonej z rozmów, pod tytułem „Polka ateistka kontra Polak katolik”, która już za moment ukaże się drukiem w serii Biblioteka Kultury Liberalnej. 

Stanisław Obirek, historyk, teolog i były jezuita, w rozmowie z Katarzyną Skrzydłowską-Kalukin mówi o komisjach do spraw zbadania pedofilii, które powstały w Polsce i we Francji. W tym ostatnim kraju powstał przekrojowy raport dotyczący problemu. Tymczasem, jak podsumowuje polską sytuację Obirek, „mamy do czynienia z państwem w państwie, Kościół katolicki szarogęsi się w demokratycznej Polsce po 1989 roku, jakby Polska należała do niego, a nie jakby duchowni byli członkami tej społeczności”. 

Marcin Gutowski, autor książki „Bielmo. Co wiedział Jan Paweł II”, w rozmowie z Jarosławem Kuiszem opowiada o stanie wiedzy w sprawie przestępstw seksualnych w Kościele, a także o postawie przyjmowanej przez polskiego papieża wobec pojawiających się w tej sprawie informacji. Autor rozmawiał z ponad setką osób – ofiarami pedofilii w Kościele, sygnalistami i przedstawicielami kościelnego aparatu władzy. Udało mu się dotrzeć do współpracowników polskiego papieża i jego wieloletnich przyjaciół, którzy po raz pierwszy otwarcie dzielą się wątpliwościami co do postawy Jana Pawła II.

Zapraszamy do lektury! 

Redakcja „Kultury Liberalnej” 

Nr 724

(48/2022)
22.11.2022

Karolina Wigura rozmawia z Tomaszem Terlikowskim

Polka ateistka kontra Polak katolik

„Skoro Kościół jest dla ciebie elementem drogi, narzędziem – to ma sens, że w nim pozostajesz. Mam jednak zasadnicze wątpliwości co do Kościoła katolickiego jako wspólnoty. Co do tego, czy instytucja tak przeżarta skandalami może być jeszcze elementem drogi, narzędziem, jak je nazywasz. Czy ona tej drogi, o której mówisz, nie wypacza” – mówi Karolina Wigura w rozmowie z Tomaszem Terlikowskim. Publikujemy przedpremierowo fragment książki „Polka ateistka kontra Polak katolik”, która wkrótce ukaże się w serii Biblioteka Kultury Liberalnej.

Z Marcinem Gutowskim rozmawia Jarosław Kuisz

Ile wiedział Jan Paweł II

Rozmawiamy o książce „Bielmo. Co wiedział Jan Paweł II”, która powstała na podstawie materiałów zebranych przez Marcina Gutowskiego do cyklu reportaży w programie „Czarno na białym” TVN24. Przygotowując książkę, autor rozmawiał z ponad setką osób – ofiarami pedofilii w Kościele, sygnalistami i przedstawicielami kościelnego aparatu władzy.

Jarosław Kuisz, Marcin Gutowski

Jak tuszowano skandale w Kościele Jana Pawła II? (Podcast Kultury Liberalnej)

Rozmawiamy o książce „Bielmo. Co wiedział Jan Paweł II”, która powstała na podstawie materiałów zebranych przez Marcina Gutowskiego do cyklu reportaży w programie „Czarno na białym” TVN24. Przygotowując książkę, autor rozmawiał z ponad setką osób – ofiarami pedofilii w Kościele, sygnalistami i przedstawicielami kościelnego aparatu władzy. Udało mu się dotrzeć do współpracowników polskiego papieża i jego wieloletnich przyjaciół, którzy po […]

PATRZĄC
WIĘCEJ
CZYTAJĄC

Karolina Felberg

Siły fatalne nad Warszawą. Recenzja książki „Czarna ręka, zsiadłe mleko” Katarzyny Szaulińskiej [Debiuty i po-debiuty]

„Czarna ręka, zsiadłe mleko” to zbiór opowiadań o nienormatywnej cielesności i zaburzeniach psychicznych. Szaulińska sugestywnie pokazuje, że rodzina biologiczna znajduje się dziś w stanie krytycznym. Artystycznie zbiór ten wydaje się jednak niespełniony. Są w nim momenty magiczne, śmiałe, brawurowe, ale równie często autorka osuwa się w dydaktyzm i publicystykę.

Marcin Bełza

Mowa (nie)zależna. O powieści „Chołod” Szczepana Twardocha

Po serii powieści-błyskotek Twardoch nareszcie napisał dzieło na miarę „Dracha” – swojego największego literackiego dokonania. Opowiadając mroczną historię byłego komunisty Konrada Wilgemowicza Widucha, pisarz nie boi się (wreszcie!) nieprzejrzystości i wieloznaczności. „Chołod” to powieść, która „nie myśli się za nas”.

Piotr Kieżun

Panteon Nadara i demoniczny Mickiewicz

Nadar był najsłynniejszym francuskim fotografem XIX wieku. Fotografował Dumasa, Sand i Baudelaire’a. Mniej ludzi pamięta, że był również wziętym karykaturzystą i twórcą głośnego Panteonu – litografii, na której sportretował blisko 250 najważniejszych postaci francuskiego świata literatury. Znalazł się na niej tylko jeden Polak. Wybór nie był przypadkowy.

WIĘCEJ

FELIETONY

[Sawczuk w poniedziałek] Narodziny zielonego Tuska

[Bodziony w piątek] Faszyści tryumfują w Izraelu

[Prawo do niuansu] Jak polaryzacja prowadzi do przemocy

Po Chersoniu Rosjanom zostaje jedynie wiara

Wojny prywatne i kulturowe