Miał niesamowitą charyzmę i zupełnie nowatorskie podejście do filozofii. Gaston Bachelard, zmarły w 1962 roku francuski filozof, potrafił łączyć rozważania ściśle naukowe z psychoanalizą i literaturą. Do dziś pozostał myślicielem osobnym i wzbudzającym kontrowersje. O jego postaci i dorobku opowiada Paulina Gurgul, autorka wydanej niedawno książki „Filozoficzne ujęcia wyobraźni poetyckiej”.
O Japonii, dowcipach o Belgach, pływaniu w zbroi i o tym, dlaczego dobrze się bawimy, czytając słowniki.
Dzieła Gustave’a Doré – jednego z najbardziej znanych francuskich ilustratorów XIX wieku – chwalono, kupowano, zamawiano, sprzedawano z zyskiem. Cały problem w tym, że nie te, na których zależało artyście. Jest on bardzo dobrym przykładem tego, jak źle ulokowane ambicje mogą doprowadzić do nerwicy lub nawet depresji.
W Polsce lubimy się śmiać z bezwarunkowego podziwu Francuzów dla rosyjskiej potęgi. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana. Przez większą część XIX wieku Rosja była nad Sekwaną raczej państwem do straszenia niż wzorem do naśladowania. Była też wdzięcznym przedmiotem żartów. Jednym ze świadectw tej postawy jest wydany właśnie w Polsce reprint jednego z pierwszych francuskich protokomiksów – „Dziejów Świętej Rusi” Gustave’a Doré.
Stendhal, Flaubert, Proust… Którego z klasyków literatury francuskiej czytamy z przyjemnością do dziś? Oto moje typy pisarzy i pisarek piszących w języku Moliera, których dzieł nie można pominąć.
O brawurowym, nieznanym w Polsce debiucie Patricka Modiano, Żydach kolaborantach i o tym, dlaczego wystarczy przeczytać jedną powieść tego noblisty, żeby znać (prawie) wszystkie pozostałe powieści jego autorstwa.
Literacka Nagroda Nobla została przyznana. Tegoroczną laureatką została Annie Ernaux, francuska pisarka, której każda książka warta jest przeczytania. O jej dorobku rozmawiają Jarosław Kuisz i Piotr Kieżun.
Wpadające w ucho piosenki o tępieniu inyenzi („karaluchów” – tak Hutu nazywali Tutsich) czyniły z ludobójstwa i obowiązek, i świetną zabawę, którą szkoda byłoby ominąć. W sześć tygodni wymordowano 800 tysięcy ludzi. Nawet niemieckie krematoria nigdy nie osiągnęły takiej wydajności.
O tym, dlaczego starożytni Rzymianie nie lubili koloru niebieskiego, co oznaczało mieć niebieskie oczy i czego można się dowiedzieć z kulturowej historii kolorów.
O sekretnym notesie Victora Hugo, jego seksualnej żarłoczności i o tym, dlaczego dziś musiałby stanąć pod pręgierzem #MeToo.
O Marsylii, przewadze komedii nad tragedią i o tym, dlaczego potrzebujemy polskich przekładów trylogii marsylskiej Marcela Pagnola.
Co ma wspólnego Mistral, najważniejszy przedstawiciel dziewiętnastowiecznego odrodzenia prowansalskiego, i Maurras, ojciec francuskiego nacjonalizmu? Znali się i razem działali na rzecz rodzinnej Prowansji. Z jedną różnicą. Dla Maurrasa była ona ideowym konstruktem, politycznym narzędziem. Dla Mistrala – żywym doświadczeniem, które można ocalić dzięki literackiej fikcji. Jego „Poemat o Rodanie” to wybitny hołd złożony krainie francuskiego Południa.
Czy można stworzyć autobiografię, mówiąc o sobie „my” lub „się”? Annie Ernaux pokazuje, że tak. I to w jakim stylu! „Lata” to precyzyjnie skonstruowana opowieść o kobiecości i zmieniającej się na oczach powojennego pokolenia Francji.
Wyrażenie „kameralna saga” brzmi jak oksymoron, ale tym właśnie jest książka Lafon. Sagą, bo opowiada o ludziach należących do przynajmniej czterech pokoleń Francuzów. Utworem kameralnym, bo Lafon swoją opowieść zamknęła w dwunastu krótkich, niezwykle skondensowanych epizodach. To proza, która zostaje z nami na długo.
Zmarły niedawno aktor połączył w sobie wiele tożsamości: ikony kina, reżysera, a nawet kierowcy rajdowego. Za jego talentem stała jednak wrodzona nieśmiałość.