Józef Pinior Krajobraz przed bitwą Dokładnie przed stu laty ukazało się genialne studium socjologiczne partii politycznych autorstwa Roberta Michelsa. Dziesięć lat wcześniej, na jesieni 1901 roku i zimą 1902 roku, Lenin pisał „Co robić?” – esej, który stworzył podwaliny pod powstanie partii komunistycznej i wycisnął piętno na polityce XX stulecia. Obydwie książki, i naukowa Michelsa, […]
Szanowni Państwo, Co oznacza intelektualna uczciwość? Zawsze wrogów. Tony Judt, zmarły zaledwie w ubiegłym roku, brawurowo wdarł się do kręgu najważniejszych intelektualistów świata, zrażając do siebie pospołu kawiorową lewicę, izraelskie jastrzębie i bezkrytycznych zwolenników Karola Wojtyły. Wszystkich zresztą wymienić nie sposób. Jak to zrobił? „Niestety”, kulturalnie: za pomocą sumiennie przedstawionej argumentacji, zamkniętej w formie eleganckich […]
Marta Bucholc Żądając uznania. „Żądanie Antygony” Judith Butler Problem Antygony polega, jak wiadomo, na tym, że jest ona postacią tragiczną. Tragizm zaś polega na tym, że Antygona musi wybrać posłuszeństwo albo prawu natury (względnie prawu boskiemu), albo prawu stanowionemu, przy czym i jeden, i drugi wybór prowadzi do równie fatalnego końca. Antygona, jak wiadomo, wybiera […]
Karolina Wigura Jak i kiedy oceniamy? Może choroby, które muszą zostać uleczone we wnętrzu Duszy, bez pomocy bliźniego, są właśnie najbardziej dogłębnymi postaciami zła i w przypadku naszych win społecznych, nawet jeżeli bliźni zostanie przebłagany, najtrudniejsze i najcięższe pozostaje jeszcze do zrobienia? Czyż popełniając wykroczenie wobec Boga, nie naruszyliśmy podstawy naszego sumienia właśnie jako sumienia? […]
Marta Bucholc Gra szklanych paciorków? Hannah Arendt, „Salon berliński” „Salon berliński” to zbiór esejów. Choćby z tego powodu niełatwo coś o tej książce napisać. Zbiór składa się z tekstów napisanych w latach 1930-1954, czyli w okresie, gdy w życiu autorki działo się wiele, o czym łatwo zapomnieć, jeśli przeoczy się notki bibliograficzne w przypisach. Nie […]