
KOWALCZYK: Miejsce Dżina w butelce. „Przeszłość” Farhadiego
Łukasz Kowalczyk Miejsce Dżina w butelce Nie sposób zająć się „Przeszłością” Asghara Farhadiego, pomijając jego wcześniejszy film. Mowa oczywiście o czempionie wszechwag, beniaminku krytyki i konkursów – „Rozstaniu”. Już bezpośrednio po premierze (2011) obdarowany został stadem Niedźwiedzi (w tym Złotym). W kolejnym roku – Złotym Globem, Cezarem dla najlepszego filmu zagranicznego i wreszcie Oscarem dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. W konsekwencji […]

KAZIMIEROWSKA: Legenda z kobietą w tle. O „Wałęsie. Człowieku z nadziei” Andrzeja Wajdy
Kasia Kazimierowska Legenda z kobietą w tle Rodzinne wątki historii o Lechu Wałęsie w filmie Andrzeja Wajdy spełniają funkcję anegdotyczną, czasem także przydają się reżyserowi, by wyjaśnić postępowanie bohatera. Niewiele mówią o jego żonie, a jeszcze mniej o kobietach, które oddały swoje życie za Solidarność. Pisząc o oddaniu życia, mam na myśli poświęcenie tysięcy kobiet, których mężowie, bracia i synowie […]

Lekcja ginącego języka. Wojwodina, Ottó Tolnai i duchowa Jugosławia
Jest w Wojwodinie pisarz, który zbiera belki z walących się domów. Nadłamane krokwie dachów i zbutwiałe deski stropów, pod którymi przez lata tętniło życie, które do niedawna jeszcze wchłaniały wilgoć oddechów kolejnych pokoleń przewijających się przez te same izby. W ciszy. W skupieniu. Ze stoickim spokojem martwej materii.

POPŁAWSKI: Marginalność w centrum. O książce Jane Hathaway „Arabowie pod panowaniem Osmanów 1516–1800”
Błażej Popławski Marginalność w centrum Jane Hathaway w sposób przystępny przedstawia dzieje Imperium Osmańskiego, zrywając z konwencjonalnymi sposobami opowiadania wykorzystywanymi w historiografiach narodowych. Prowadzi czytelnika po dworach, madrasach i kawiarniach imperium Osmanów, uzupełniając opis spojrzeniem z perspektywy prowincji, grup wykluczonych i „ludzi bez historii”. „Osmański dar dla świata” Arabowie zwykli mawiać: „kawa powinna być czarna jak smoła, słodka jak pszczoła […]

Zaeifflowani. O „Pamiątce z Paryża” Tiny Oziewicz z ilustracjami Jacka Ambrożewskiego [KL dzieciom]
Pewnego dnia życie w Paryżu zamarło. Ni stąd ni zowąd, jak grzyby po deszczu z ulic, chodników i placów zaczęły wyrastać żelazne kolce, a „spacerowanie i zwiedzanie stało się nagle sportem ekstremalnym”.

Dynia może wszystko
Zanim wokół świętowania Halloween w Polsce na dobre rozgorzeje wojna kulturowa, w której jedni będą bronić niewinności zapożyczonej anglosaskiej zabawy, a inni dowodzić jej pogańskich korzeni i ścisłych związków z okultyzmem, my już teraz – z wyprzedzeniem – stawiamy na naszym stole jesienną dynię. A nawet dwie dynie. Stół się nieco ugina, bo dynie dorodne. Może niech zachowają neutralność w sporze o Halloween – zamiast drążyć lampiony z charakterystycznym szczerbatym uśmiechem, po prostu dynie zjemy.

Dawna muzyka nowa. O Avant Avant Garde i eksperymentach w muzyce
„W mojej pracy nie ma różnicy między hałasem i muzyką. Nie mam pojęcia, co nazywasz muzyką, a co hałasem. To zależy od osoby. Jeśli hałas znaczy przykry dźwięk, to dla mnie muzyka pop jest hałasem.” Masami Akita (Merzbow), „Kultura dźwięku. Teksty o muzyce nowoczesnej” Wrzesień był miesiącem szczególnie hojnym dla wszystkich, których w jakiś sposób obchodzi muzyka współczesna – od […]