Łukasz Jasina W pułapce historii. O Swietłanie Alliłujewej i nie tylko Śmierć jest nieubłagana – zagarnia nie tylko maluczkich, ale i postacie, które odegrały wielką rolę w historii. Pisanie nekrologów o tych ostatnich jest zadaniem niewdzięcznym. Często bywa bowiem tak, że osoby, które wydają się symbolem naszych czasów, okazują się nic nie znaczyć dla przyszłych […]
Józef Pinior Krajobraz przed bitwą Dokładnie przed stu laty ukazało się genialne studium socjologiczne partii politycznych autorstwa Roberta Michelsa. Dziesięć lat wcześniej, na jesieni 1901 roku i zimą 1902 roku, Lenin pisał „Co robić?” – esej, który stworzył podwaliny pod powstanie partii komunistycznej i wycisnął piętno na polityce XX stulecia. Obydwie książki, i naukowa Michelsa, […]
Łukasz Jasina Śmierć ostatniej idealistki Pojednanie polsko-rosyjskie przeżywa kryzys – warto więc odnotować, że istnieje jego autentyczniejszy nurt, realizowany poza gabinetami Kremla i Belwederu. Na czele tego nurtu stali kiedyś Jerzy Giedroyć i Władimir Maksimow. To w ramach tego rodzaju pojednania Okudżawa pisał dla Agnieszki Osieckiej, a Wajda reżyserował w Moskwie sztuki teatralne. Teraz reprezentują […]
Katarzyna Kazimierowska Półmgła w Półtora pokoju Festiwal Sputnik znowu zaskakuje pozytywnie – zarówno doborem repertuaru, jak i wyczuciem chwili. I choć zaprasza na filmy nie pierwszej świeżości, to pozwala z prawdziwą przyjemnością smakować rosyjską kinematografię. Konia z rzędem temu, kto w tym roku trafił na prawdziwie radzieckiego gniota! Obawiam się, że nie ma takich. Mnie […]
Paweł Marczewski Nietknięty mamut. O „Dziwnych teleskopach” Daniela Kaldera Pisanie o Rosji i krajach dawnego ZSRR wydaje się być zdominowane przez dwie narracje. Po jednej stronie mamy paternalistyczne opisy bizantyjskiego przepychu skrywającego głupotę, okrucieństwo, brak poszanowania dla instytucji, pogardę dla środowiska naturalnego etc. W tej opowieści dawne sowieckie imperium staje się koszmarnym wypaczeniem snu o […]