Arthur Koestler, syjonista i komunista, egotyk i utopista, postać ważna dla zrozumienia XX wieku. Książka Michaela Scammella jest jak jej bohater – przyciąga i odpycha, zachwyca głębią spojrzenia i irytuje. Nie jest to biografia łatwa, ale z pewnością warta zgłębienia.
Przyczyna, dla której cenię omawianą książkę i postawę Friszkego, to widoczne jego przekonanie, że historia jako dyscyplina badawcza i refleksyjna ma służyć właśnie badaniu i refleksji, a nie podbijaniu narodowego bębenka w ramach polityki narodowo-populistycznej.
Wyrażenie „kameralna saga” brzmi jak oksymoron, ale tym właśnie jest książka Lafon. Sagą, bo opowiada o ludziach należących do przynajmniej czterech pokoleń Francuzów. Utworem kameralnym, bo Lafon swoją opowieść zamknęła w dwunastu krótkich, niezwykle skondensowanych epizodach. To proza, która zostaje z nami na długo.
Całą twórczość Canettiego przenika nienawiść do ludzi za ich niedoskonałość i głupotę. Jednak za tą sterującą nim nienawiścią kryje się uczucie jeszcze bardziej źródłowe. Jest to lęk. Canetti bał się ludzi. W swoim intelektualnym wyrafinowaniu wiedział dobrze, jak bezsilna jest siła ludzkiego rozumu wobec siły ludzkich emocji.
Czy można zrozumieć krytyczny stan współczesnej Europy i problem jej zagubionego miejsca w świecie bez znajomości europejskiej historii politycznej w XIX i XX wieku? To temat eseju „Początek końca historii. Tradycje polityczne w XIX wieku” Marka Cichockiego. Autor pokazuje, jak w XIX wieku rozpoczynał się proces kształtowania coraz mocniej ustrukturyzowanego modelu europejskiej nowoczesnej cywilizacji, rozumianej jako wyraz dokonującego się końca historii.
Nękany rozterkami ksiądz Tischner w biografii Bonowicza. Bauman wiecznie uciekający przed polskim antysemityzmem w książce Wagner. Kołakowski rozprawiający się z Bogiem za pomocą marksizmu w monografii Mentzla. Wszyscy trzej stali się pod koniec życia orędownikami tej samej myśli – musimy się pogodzić z płynnością i kruchością naszego świata.
O Nadii Surowcowej, centralnej postaci dla historii ukraińskiej inteligencji ubiegłego stulecia.
Jiří Kolář miał latające nożyczki, ale także dar scalającej wyobraźni. Z obrzynków rzeczywistości stwarzał magiczne światy – często absurdalne, odwracające znaczenia. W Muzeum Kampa w Pradze oglądać możemy pełne ironii prace twórcy, którego tworzywem były dzieła Goi i znaki drogowe, Dürer i etykiety konserw.
[ English version / wersja angielska ] „Kiedy ktoś pyta mnie, czy można powiedzieć coś pozytywnego o Leninie, odpowiadam, że owszem, można, ale nie widzę powodu, dla którego warto byłoby to robić” – rozmowa z Anne Applebaum, amerykańską dziennikarką i pisarką, laureatką Nagrody Pulitzera, na temat jej najnowszej książki „Iron Curtain: The Crushing of Eastern […]
Łukasz Pawłowski Zwycięskie porażki Imperium Spośród książek z zakresu nauk humanistycznych nie ma chyba łatwiejszych do skrytykowania niż historyczne. A to choćby dlatego, że bogactwo materiału, jakim dysponują dziś potencjalni autorzy, przytłacza nawet w przypadku szczegółowego i wąskiego zakreślenia tematu. A cóż dopiero, gdy wybrany przedmiot to ostatnie 100 lat przebogatej historii jednego z najbardziej […]