BARAN: Zamiast. „Coco Chanel” Anne Fontaine

Magdalena M. Baran

Zamiast

„(…) każdy dzień zrywaj ani trochę nie wierząc jutru”

Jaśmin, róża stulistna, ylang-ylang, olejek sandałowy, mocno przedawkowany aldehyd. Magiczna butelka z numerem pięć. Pozorne nieskomplikowanie, prostota drażniąca zmysły, opisująca subtelną elegancję, delikatność, ale i upartą pewność, skrytą za zasłoną przedłużonych rzęs perfidię. Flakon złocistego płynu, którego kropla kamień pamięci żłobi już w chwili pierwszego spadania. Nie silą swą, a… łzy każdej, uśmiechu każdego drgnieniem. W nadmiarze dusi, wulgaryzuje. Pierwszy zapach w świecie „małych czarnych”, żakietów bez kołnierzyka, spódniczek do kolan, szerokich spodni, angielskiego dżerseju i kapelusików, których waga nie przyprawia o ból głowy czy skręcenie karku. Zapach w eleganckich wnętrzach na Rue Cambon opowiada historię kobiety, co go wybrała, co go nosi. Opowiada o świecie małej Gabrielle, szukającej pieska szansonistki z Moulins, bezgorseteowej dziewczyny-torpedy, co w życia rozgrywce spotkała wiele z „zamiast”.

Życie przed Chanel. Nie o świecie perfum, zapachów, zmysłowości, nie o kreacjach, zachwytach, długich schodach, na których przysiadała podziwiając swe dzieło, historia. Tkwi ona dużo głębiej, ze swego podłoża wyłuskując porzucenie, zimne mury sierocińca, coniedzielne sercem roztrzepotanym czekanie na powrót, na jednak-kochanie, na wszelkie „mimo wszystko”, niezgodę na poprzestawanie na małym. Ucieczki od siebie do siebie, od życia pozorów do marzeń, co przez poniżenie, godności w kamień zamienianie poniosły na szczyty. Ciekawość czarnych oczu, wypatrywanie, zachwyty z oddychania kolorem, fakturą materiałów, dokładnością ściegu. Panna Gabrielle… Histeryczka, wyrachowana dziewczynka kupcząca własnym ciałem, dzięki pozornej naiwności i uporowi kształtująca własną przyszłość? Życie w świecie, który nie będąc z niej, legł u jej stóp. Pełna wdzięku, bezpardonowości kobieta-dziecko, którą wbrew losowi pokochał nawet najbardziej wzgardliwy świat. Tworzenie. Na przekór niemiłości, nie-byciu, wieczno-śmiertelnym zderzeniom. Bez wiary w cud, co niewyśnieniem zdaje się odbierać wszystko. Meblowanie świata na przekór sercu, nieplanowanej potrzebie miłości, co przyszła na życie i zgubę. Z niej, z męskiego handlu i pozornie od niechcenia, beznamiętnie rzuconego „przynajmniej się przewietrzy”, płynie zgoda na bycie nie-własne, nie-wybranie na wyłączność, na dzielenie się, na odcienie i posmaki bycia tą pierwsza, a tak naprawdę drugą. Szelest dawnych sukien, rozrzucanej pościeli, liczonych banknotów. Stukot końskich kopyt i obcasów. I westchnienia, że taki świat.

Na co się godzić? W sypialni Balsana oczy szeroko zamknięte, „jakaś jestem przy tobie taka mała…”. Gdzie miejsce na ikonę kobiecości, gdy za wyzwaniem oczu, zapachem perfum, nieskazitelnym kostiumem składa się ona z czystego bólu.

A później róża turecka i bułgarska, jaśmin indyjski i egipski, irys, pieprz różowy, haitańska wetyweria, wanilia Bourbon, ambrowa paczula, bergamota z Sycylii. Nowy zapach, trudniejsza do opowiedzenia historia.

Film:

„Coco Chanel” [„Coco avant Chanel”] (2009), reżyseria: Anne Fontaine.

* Magdalena M. Baran, doktorantka filozofii, redaktor kwartalnika „Res Publica Nowa”.

Skoro tu jesteś...

...mamy do Ciebie małą prośbę. Żyjemy w dobie poważnych zagrożeń dla pluralizmu polskich mediów. W Kulturze Liberalnej jesteśmy przekonani, że każdy zasługuje na bezpłatny dostęp do najwyższej jakości dziennikarstwa

Każdy i każda z nas ma prawo do dobrych mediów. Warto na nie wydać nawet drobną kwotę. Nawet jeśli przeznaczysz na naszą działalność 10 złotych miesięcznie, to jeśli podobnie zrobią inni, wspólnie zapewnimy działanie portalowi, który broni wolności, praworządności i różnorodności.

Prosimy Cię, abyś tworzył lub tworzyła Kulturę Liberalną z nami. Dołącz do grona naszych Darczyńców!

Wesprzyj Kulturę Liberalną