Z centrum widać najwięcej
We wrześniu 1938 roku w wyniku konferencji w Monachium z Czechosłowacji został kadłub, który miał nie przetrwać nawet roku. Piotr M. Majewski opisuje kulisy tego spektaklu jednocześnie rzetelnie i z wyczuciem suspensu – i sprawia, że tę tragedię przeżywa się wraz z jej ofiarami.
Czechy i Polskę łączy bliskość językowa oraz komunistyczna przeszłość. Po roku 1989 obu krajom przyświecały ideały demokracji i praworządności. Trzydzieści lat później sytuacja się zmieniła. Duet Babiš–Zeman być może nie niszczy demokratycznego państwa prawa tak ostentacyjnie jak Viktor Orbán czy Jarosław Kaczyński, ale jest równie niebezpieczny.
Szanowni Państwo! Nawet 300 tysięcy ludzi na ulicach miast w całej Francji w listopadzie 2018 roku, milion ludzi na ulicach Londynu w marcu 2019 roku, ćwierć miliona ludzi na ulicach Pragi w czerwcu, 60 tysięcy na ulicach Moskwy w sierpniu, najwięcej od opozycyjnych protestów w roku 2011, wreszcie regularne, trwające od miesięcy i przyciągające nawet […]
„Fakt, że premier Andrej Babiš wciąż jest członkiem frakcji liberalnej w Parlamencie Europejskim, to przejaw niewyobrażalnej hipokryzji. Emmanuel Macron czy Guy Verhofstadt krytykują Polskę lub Węgry za ich działania, a jednocześnie zasiadają w tej samej grupie z ugrupowaniem Babiša, który pod żadnym względem nie jest lepszy od Kaczyńskiego czy Orbána”, mówi czeski dziennikarz Jakub Patočka.
Inicjatywa Partnerstwa Wschodniego, która formalnie powstała na szczycie w Pradze w maju 2009 roku, to niewątpliwie najistotniejsza spuścizna pierwszej prezydencji Czech w Radzie Unii Europejskiej. Jej celem było nawiązanie bliższej współpracy UE z sześcioma republikami postradzieckimi. Dziesięć lat później wydaje się, że inicjatywa znalazła się w ślepej uliczce i straciła na znaczeniu w ramach agendy unijnej.
Literacki przewodnik Grušy po Czechach (i Morawach) bywa irytujący, ale jego intelektualna siła jest niepodważalna. Wydobywa na wierzch historyczne dziedzictwo czeskiej myśli liberalnej, krytykując każdy przejaw „zginania karku” – przed formą, władzą i narodowymi fobiami.
„W Polsce często mówi się, że koleje się zwijały, bo ludzie kupili sobie samochody i przestali jeździć pociągiem. Nie – ludzie przestali jeździć pociągami, bo oferta stała się nieatrakcyjna. Podstawowym lekarstwem na problemy ekonomiczne kolei jest zwiększanie liczby połączeń”, mówi redaktor naczelny pisma „Z biegiem szyn”.
W drugiej turze wyborów prezydenckich Czesi wybrali Miloša Zemana na drugą pięcioletnią kadencję. Urzędujący prezydent nieznacznie wygrał z nowicjuszem Jirzim Drahoszem. Jak zmieni to czeską politykę?
Andrej Babiš jako premier Czech to ostateczny koniec Grupy Wyszehradzkiej rozumianej jako poważny sojusz polityczny.
Co powiedział nam kryzys uchodźczy o Grupie Wyszehradzkiej?
„Rosja może zabrać nam Grupę Wyszehradzką”. Bzdura, przecież Grupa nie jest niczyją własnością, ani tworem prywatnym, którego niepodzielnym dysponentem jest to albo inne państwo.
Bronisław Komorowski, zaskoczony i – zapewne – rozdrażniony porażką w pierwszej turze, postanowił zmieniać i reformować dla samego zmieniania i reformowania. To, co nie wydarzyło się przez pięć lat, ma zostać nadrobione w dwa tygodnie.
Jiří Kolář miał latające nożyczki, ale także dar scalającej wyobraźni. Z obrzynków rzeczywistości stwarzał magiczne światy – często absurdalne, odwracające znaczenia. W Muzeum Kampa w Pradze oglądać możemy pełne ironii prace twórcy, którego tworzywem były dzieła Goi i znaki drogowe, Dürer i etykiety konserw.
Nareszcie dostajemy do rąk polską biografię Václava Havla. Aleksander Kaczorowski doskonale unika pisania „na klęczkach” i przedstawia czeskiego dysydenta jako człowieka z krwi i kości. Jego Havel jest ludzki i interesujący, choć od połowy książki narrator zdaje się powoli tracić sympatię do swojego bohatera i… do niektórych wątków jego biografii.
Pogorszenie relacji Stanów Zjednoczonych z Węgrami wynika zarówno z wątpliwości co do kierunku instytucjonalnych reform Orbána, jak i z tzw. wschodniego otwarcia Budapesztu i jego zwrotu ku Rosji. Czy USA są dziś gotowe na mocniejsze zaangażowanie w Europie Środkowej, aby przeciwdziałać proputinowskim tendencjom w regionie?