„W historiach tych kobiet odbija się cała polska systemowa nierówność płci”, napisała Magdalena Kicińska o bohaterkach reportażu Sylwii Góry. Połączyło je siostrzeństwo doświadczeń: przemocy psychicznej, fizycznej i instytucjonalnej, zerwanych więzi rodzinnych, poczucia wstydu. I bezdomność. Publikujemy fragment książki, która ukaże się 27 kwietnia.
Staram się wziąć w garść i wyłączyć w głowie film „Hair” Miloša Formana, który wbił mi do głowy hipisiarskie obrzydzenie do każdej formy przemocy. Nie czas na przywołanie klasyki kinematografii, dziewczyno, ludzie giną!
Współczesna proza lubi nam opowiadać o starości na dwa sposoby. Pierwszy z nich ukazuje ją jako pogodny czas rozliczenia z przeszłością. Drugi przedstawia starość jako stan degradacji ciała, cierpienie, samotność. Janko odrzuca obie strategie. Jej bohaterka chce oswoić to, co nieuchronne, ale jednocześnie walczy do ostatka sił, żeby nie przyznać się przed sobą, że starość jest tuż za rogiem.
Jeśli uważacie, że o kobiecej przyjaźni wszystko powiedziała ostatnio Elena Ferrante, to grubo się mylicie. Wizja przyjaźni według Goliardy Sapienzy, również Włoszki z południa – tym razem nie z Neapolu, ale Sycylii – jest o wiele bardziej przekonująca i po prostu zdrowsza.
W XIX wieku męskość definiuje się jako nieskrępowaną demonstrację przewag, równie nieskrępowany wigor seksualny, swobodną władczość i bezdyskusyjną dominację. Ale ta męska pewność siebie ani przez chwilę nie jest absolutna. Przeciwnie, im silniejszy jest nacisk na jej utrwalenie, tym bardziej każdy, kto do niej dąży, obawia się niepowodzenia.
Snyder problemami kobiet interesuje się od lat. Pisała o nich z Kambodży, Afganistanu, Nigru, Hondurasu i Rumunii. Aby opisać spiralę przemocy domowej, nie musi jednak jechać daleko. W jej rodzinnych Stanach Zjednoczonych rocznie ginie tysiąc dwieście maltretowanych w domach kobiet.
„Rozrzucone” Liliany Hermetz pokazują kilka dziesięcioleci trudnej historii Polski w pigułce, choć nie jest to w żadnym wypadku powieść o historycznych rozliczeniach. To sugestywny obraz pogmatwanych losów pogranicza, kompleksów emigracji i współczesności, w której Polki biorą życie we własne ręce.
Zastąpienie w przepisach prawa kategorii płci biologicznej „płcią odczuwaną” jest dla kobiet niekorzystne i szkodliwe. A to dlatego, że dyskryminacja prawna i społeczna kobiet ma swoje źródła właśnie w tym, co Stanisław Krawczyk ironicznie nazywa „genitalną wspólnotą losów”.
Zbiór esejów Rebeki Solnit to kłopotliwa książka. Z jednej strony, dobrze pokazuje, jak ciasne kategorie społeczno-kulturowe męskości i kobiecości redukują kobiety do roli milczących matek i gospodyń. Z drugiej – przyjęty przez autorkę genderyzm queer paradoksalnie umacnia i utrwala owe kategorie.
„W linii obecnego rządu nie ma czegoś takiego jak przemoc wobec kobiet, a jedynie przemoc w rodzinie, uważana za zjawisko neutralne płciowo, mimo że statystyki pokazują, iż 90 procent ofiar tej przemocy to kobiety” – mówi dr Katarzyna Sękowska-Kozłowska.
„Kobiety w «Bosorce» nie dochodzą bezpośrednio do głosu, ale mówią właśnie przez obrazy. Mówią silnym głosem, nie są ofiarami, są pewne siebie, groźne. Jak teraz, kiedy mówimy rządzącym «wy***lać»”. O swojej książce, łemkowskiej tożsamości, historycznych traumach i sile kobiet opowiada Katarzyna Szweda.
Poprzez wyeliminowanie kategorii płci biologicznej nie będzie można w ogóle gromadzić rzetelnych danych statystycznych, które pokazywałyby realną sytuację kobiet i mężczyzn w społeczeństwie, w każdej sferze życia społecznego. Skoro nie wiemy, czym różni się funkcjonowanie kobiet od mężczyzn, to nie wiemy również nic o dzielących ich nierównościach i nie możemy z nimi walczyć.
Upokarzające testy na potwierdzenie kobiecości, kłopoty ze znalezieniem trenerów, chroniczny brak środków finansowych i starty, które trwale zapisały się w historii światowego sportu. O losach wybitnych polskich zawodniczek w czasach PRL-u opowiada Anna Sulińska – autorka książki „Olimpijki”.
Może rzeczywiście powiedzenie, że jest się profesorem, a nie profesorką, brzmi bardziej dostojnie, ale jest to właśnie dowód na immanentny seksizm tkwiący w języku i w nas samych, ale językowo niemający wiele wspólnego z tradycją.
W czasach, kiedy deklaracja „jestem feministką” wywołuje serię negatywnej reakcji, a samo pojęcie kojarzone jest z siłami szatana, książka Mony Chollet jest szczególnie potrzebna i ważna. Najwyższy czas odczarować fantazmaty.