W najnowszym filmie Lanthimosa można doszukiwać się nie tylko śmiałego przetworzenia motywu Frankensteina czy feministycznego manifestu: to także ponura diagnoza nowoczesności – i rozprawa z jej mitami.
Spokojnie: królestwo Tvrtka nie występuje o członkostwo w UE. A kwestia jego narodowości nie jest już aktualna politycznie. Ale czy na pewno? „Francuski kompromis” w sprawie Macedonii sugeruje coś innego.
Czym by się różniło jednoczenie tureckich ziem od jednoczenia ziem ruskich? A że Turcja jest w NATO? Rosja jest w Radzie Bezpieczeństwa ONZ – i? Cieszyliśmy się, że teraz wczasy na Krecie są równie łatwe, jak wycieczka do Lwowa. No właśnie.
Bułgaria neguje istnienie narodu macedońskiego, jak Rosja ukraińskiego, i wetuje członkostwo Macedonii w UE, jak Turcja – Finlandii i Szwecji w NATO. Grecja zachowała się podobnie. Stężenie wrogości, jaką Macedonia, niespełna dwumilionowy naród, wywołuje samym swym istnieniem, przekracza nawet bałkańskie normatywy. Może dlatego, że nikogo jeszcze nie najechali?
Poniższy tekst miał się ukazać 14 kwietnia w „Gazecie Wyborczej” jako 1061. już, cotygodniowy felieton z cyklu „Prognoza pogody”. Jak niektórzy Czytelnicy „Kultury Liberalnej” zapewne wiedzą, nie ukazał się, a zamiast tego jego autor odszedł z redakcji.
Ci, którzy kochają miasto dla wolności, w polityce kładą nacisk na debatę, wymianę poglądów, cierpliwe wypracowywanie wspólnych rozwiązań. Ci, którzy kochają je dla władzy, pragną zakneblować ludziom usta, zredukować przestrzeń debaty do niezbędnego minimum.
Wielotomowe wydanie dzienników Seferisa było wydarzeniem w Grecji końca XX wieku. Zawiera on zapisy na tematy prywatne i publiczne, noty poetyckie, uwagi osobiste i polityczne, lecz żaden z tych rodzajów zapisów nie osiąga wyraźnej przewagi. Świat widziany przez Seferisa jest jak gdyby zamglony, niezbyt wyraźny i trudny do uchwycenia.
Odwiedzając europejski obóz na wyspie Samos, nie sposób uciec od poczucia niedowierzania, zdumienia i bezsilności. Warunki panujące na tej małej greckiej wyspie dowodzą, że kryzys migracyjny trwa w najlepsze. Sytuacja jeszcze nigdy nie była tak zła.
„Faworyta” to zaskakujący zwrot w karierze Giorgosa Lanthimosa. Przejrzysta fabuła i przystępna forma najnowszego dzieła arthousowego reżysera ujęły członków Amerykańskiej Akademii Filmowej, którzy nagrodzili Oscarem, odtwórczynię głównej roli kobiecej, Olivię Colman.
Literatura hellenistyczna przypomina trochę barok i postmodernizm – jej istotą jest gra z konwencjami prowadzona w gabinecie luster. Wiele jej utworów to erudycyjne łamigłówki. Tak też wyglądała twórczość Kallimacha, który jest nam pod wieloma względami bliski.
„Przyjmijmy pana punkt widzenia – Polska powinna dołączyć do strefy euro. Ale jeśli gdzieś na drodze pojawi się dołek, populiści i nacjonaliści powiedzą: gdybyśmy zachowali autonomię i naszą walutę, moglibyśmy ją dewaluować i ochronić zwykłych ludzi, a zamiast tego musimy chronić tę cholerną walutę, której od początku nikt nie chciał. Gra pan z nimi do jednej bramki”.
Drugi etap odbywający się po ateńskim w Kassel tegorocznego Documenta ostrzega przed wikłaniem sztuki w ideologie nacjonalistyczne, otwiera na problem migracji i uchodźstwa oraz mierzy się z kwestią wolności sztuki. Prowadzić to może jednak do poczucia nadmiaru wrażeń.
Jeśli Europa nie poradzi sobie z problemem imigracji w sposób kompleksowy, to zamknięcie naszych granic dla osób z krajów muzułmańskich jest zupełnie naturalne. Nie widzę w tym czegoś straszliwego, przyjeżdżają do nas też ludzie z innych kierunków świata.
Inspirowanie się poezją Kawafisa nie jest złe. Jednak za zbyt dosłowne powoływanie się na tego urzędnika z Aleksandrii każdy poeta powinien dostawać piętnaście razów bambusowym kijem w goły zadek. Kilka należy się Sartoriusowi.
Hasłem przewodnim polityki Unii Europejskiej jest dziś kryzys. Kiedy jedni postrzegają Unię jako pacjentkę hospicjum, mogącą w najlepszym razie pozostać czymś w rodzaju Rady Europy, inni wymachują niebieskimi flagami, demonstrując swoją europejskość rozumianą jako bycie w opozycji do partii rządzącej. W tych narracjach gubimy jednak prawdziwą istotę Unii i nie dostrzegamy jej rzeczywistych problemów.