W XXI w. ożywienie myśli Kołakowskiego to dla życia intelektualnego sprawa o kolosalnym znaczeniu. Jan Tokarski podjął się tego zadania, idąc pod prąd wszelkim doraźnym interpretacjom myśli filozofa. Kilka jego stwierdzeń warto dogłębnie przedyskutować.
Jak stworzyć barwny portret człowieka, który unikał konfrontacyjnej wyrazistości? I jak ukazać ideowe wybory i dylematy ludzi, którym wielu zarzucało oportunizm i konformizm? Odpowiedź znajdziemy w biografii Jana Strzeleckiego pióra Magdaleny Grochowskiej.
Nie warto zbyt łatwo etykietować Leszka Kołakowskiego formułką „konserwatysty” bądź „neokonserwatysty”, jak robi to między innymi Agata Bielik-Robson. Myśl Kołakowskiego to myśl sceptyczna, wyrastająca z doświadczenia zła XX w., którego przemyślenia odmawia współczesna lewica.
Dlaczego esej Kołakowskiego nie został opublikowany za życia autora? Być może autorowi nie odpowiadał strój profety. Filozof był w końcu ucieleśnieniem wielu paradoksów: broniącym religii sceptykiem, który nie podziela religijnych nadziei, liberałem chroniącym wolność duchowego poszukiwania i humanistą, który upomina się o teksty naszej kultury – w tym o Nowy Testament.
Szanowni Państwo, „samoubóstwienie człowieka, któremu marksizm dał filozoficzny wyraz, kończy się tak samo, jak wszystkie (…) próby samoubóstwienia: ukazuje się jako farsowa strona ludzkiej niedoli”. Tak kończą się „Główne nurty marksizmu”, jedna z najsmutniejszych książek filozoficznych, jakie powstały w ubiegłym wieku. Leszek Kołakowski rozwiewa nadzieje, pozbawia złudzeń, przez 1212 pasjonujących, napisanych eleganckim językiem stron nieustannie […]
Wiele tu złego o Kołakowskim powiedziano. Nie rozstrzygam – na razie – czy słusznie, by mnie o niechęć polemiczną nie oskarżono. Dowiedziałem się jednak, że Kołakowski błazen, wampir, starzec, mędrzec, wszystko razem.
Debata z udziałem Macieja Gduli, Katarzyny Kasi, Andrzeja Mencwela, Jerzego Niecikowskiego i Jerzego Szackiego
Szanowni Państwo, polski liberalizm ma specyficzny rodowód. Wywodzi się bardziej z traumatycznych doświadczeń czasów Polski Ludowej, niż z lektur zachodnich klasyków. Komunistyczna próba zniewolenia umysłów, unieważnienie znaczenia statusu jednostki, znaczenia własności prywatnej – wszystko to sprawiło, że źródeł współczesnej, polskiej wolności trzeba szukać w trudnej, dwudziestowiecznej historii tej części Europy. Ogromną rolę w procesie wykuwania się […]
Mario Poczet intelektualistów polskich (12): Dariusz Gawin * Mario, artysta plastyk, absolwent warszawskiej ASP. „Kultura Liberalna” nr 141 (38/2011) z 20 września 2011 r.
Szanowni Państwo, kilka tygodni temu w „Kulturze Liberalnej” o Tonym Judcie wypowiadali się w Temacie Tygodnia Irena Grudzińska-Gross, Piotr Kłoczowski, Paweł Marczewski oraz Alexandra Laignel-Lavastine w zakładce Krótko mówiąc i Marta Bucholc w Czytając. Zapraszamy do lektury drugiej części Tematu tygodnia o Judcie. Tony Judt, zmarły zaledwie w ubiegłym roku, brawurowo wdarł się do kręgu […]
Szanowni Państwo, Co oznacza intelektualna uczciwość? Zawsze wrogów. Tony Judt, zmarły zaledwie w ubiegłym roku, brawurowo wdarł się do kręgu najważniejszych intelektualistów świata, zrażając do siebie pospołu kawiorową lewicę, izraelskie jastrzębie i bezkrytycznych zwolenników Karola Wojtyły. Wszystkich zresztą wymienić nie sposób. Jak to zrobił? „Niestety”, kulturalnie: za pomocą sumiennie przedstawionej argumentacji, zamkniętej w formie eleganckich […]
Helena Anna Jędrzejczak Kawiarniani bywalcy, kawiarniane bywanie Międzywojenna kawiarnia nieodmiennie kojarzy się z bywaniem. Do niej się nie przychodziło, jej się nie odwiedzało, o nią się nie zahaczało przypadkiem. W niej się właśnie bywało. Czyli pojawiało w sposób szczególny, przybywało celowo i spędzało w niej czas w określony sposób. Bywanie to sposób spędzania czasu właściwy […]
Artur Wołoch Filozofia w eterze „Herezja” to zapis cyklu wykładów wygłoszonych przez Kołakowskiego na antenie Radia Wolna Europa, między listopadem 1982 a lutym 1983 roku. Filozof w swoim myśleniu o herezji nie tylko rzetelnie rekonstruuje sens terminu, tak jak funkcjonuje on na gruncie ideologii chrześcijańskiej. Bez wnikania w meandry myśli teologicznej, bez zasypywania czytelnika niezrozumiałymi […]
Szanowni Państwo, dobrze wiemy, jak pesymistycznie wypowiadają się o „Solidarności” rodacy. Ale czy wiemy, co mówią o niej cudzoziemcy, a szczególnie Niemcy, którzy – o czym zarówno Polacy, jak i Niemcy często zapominają – na skalę masową popierali „Solidarność” w okresie 1980 – 1981. Zachwyt nad „S” brzmi jeszcze dziś – jak w tekście Karla-Heinza […]
Sehr geehrte Damen und Herren, wir wissen alle gut, wie pessimistisch die Polen sich über die „Solidarność” äußern. Aber wissen wir auch, wie Ausländer über sie sprechen, insbesondere die Deutschen, die – was sowohl Polen als auch Deutsche oft vergessen – die „Solidarność” in den Jahren 1980-1982 umfassend unterstützt haben? Die Begeisterung über „S“ existiert […]