Łukasz Kowalczyk Smaczny filmowy bigos Inspiracją dla „Daas” była postać niejakiego Jakuba Franka. Urodził się na Podolu na początku XVIII wieku i uznawał za Mesjasza. Pod tym względem miał zresztą poprzednika w osobie Sabbataja Cwi, który podobnie jak i on za Mesjasza się uznawał – zwalczał tradycyjny judaizm, był przywódcą sekty i pochodził z terenów […]
Szanowni Państwo, …a jednak Prezydent RP podpisał. Kampania wyborcza z licytacją na obietnice oraz setki gadających głów nie mogą nam przesłonić spraw fundamentalnych. W jaki sposób stanowi się prawo, które po wejściu w życie będzie dotykać nas wszystkich? I jak ma wyglądać przejrzystość w państwie, na którego utrzymanie wszyscy wykładamy pieniądze?! Oto w dramatycznej scenografii, […]
Andrzej Rychard Platforma nieobywatelska W przypadku noweli ustawy o dostępie do informacji publicznej dobrego wytłumaczenia albo nie ma, albo Platforma Obywatelska nie potrafi wystarczająco go wypromować. Na razie słyszymy tłumaczenie, że paradoksalnie, po okresie kiedy ujawnienie informacji mogłoby zaszkodzić ekonomicznemu interesowi państwa, zyskamy większy dostęp do nich niż do tej pory. Jest ono bardzo mało […]
Łukasz Kowalczyk Dzieci – filozofować! Dzieci dziwią się światu i dzięki temu po jakimś czasie przestają nimi być. Zdziwienie to fundament ich behawioru, jednocześnie istota dziecięcości i siła transponująca w dorosłość. Autorka elegancko wydanej książeczki „Filozofowie do dzieci” w beletryzowanym słowie wstępnym zawłaszczyła tę cechę na rzecz filozofów. Co prawda, wedle świadectwa Cycerona, Pitagoras pierwszy […]
Łukasz Kowalczyk Hamlet – Rewindykacja. „Melancholia” Larsa von Triera Siła ciężkości zwycięża dynamikę ustroju. Antoni Kępiński „Melancholia” Cierpienie jest istotą życia i wobec tego nie przychodzi do nas z zewnątrz, lecz jego niewysychające źródło tkwi w każdym. Artur Schopenhauer „Uzupełnienia do nauki o nicości istnienia” 1. Pierwszy Duńczyk po tej stronie kurtyny Już […]
Szanowni Państwo, w Temacie Tygodnia o „Złotych żniwach” Jana Tomasza Grossa i Ireny Grudzińskiej-Gross sprzed kilku tygodni wypowiedzieli się Małgorzata Głowacka-Grajper, Paweł Śpiewak, Helena Datner, Karolina Wigura i Łukasz Jasina. Pytaliśmy wtedy, czy powtarzająca się „sprawa Grossa” może oddziaływać na polską pamięć zbiorową i wyobrażenia o charakterze narodowym Polaków. Czy dzięki niej nasza tożsamość staje […]
Szanowni Państwo, w tym roku mija 40 lat od ukazania się książki legendy – „Rodowodów niepokornych” Bohdana Cywińskiego. W 1971 roku ukazały się dzięki politycznemu zamieszaniu związanym z upadkiem Gomułki i początkiem rządów Gierka. Łut szczęścia: książka pojawiła się w „Bibliotece Więzi” i… została zauważona – to za mało powiedzieć. „Rodowody…” uformowały całe pokolenie ówczesnych […]
Łukasz Kowalczyk Dziewczyna na polowaniu. „Hadewijch” Bruno Dumonta Myślałem, że znowu poprzestaną na przypomnieniu o skutkach poszukiwań Boga przez młodą i wrażliwą jednostkę – w tej laickiej, spranej duchowo Europie, zasiedlonej przez sytych duchowych analfabetów. W tym przypuszczeniu utwierdziły mnie recenzje i dostępne streszczenia. Też państwu streszczę, żeby państwo wiedzieli, jak łatwo było się pomylić. […]
Łukasz Kowalczyk O roli gada. „Wąż w kaplicy” Tomasza Piątka Tomasz Piątek zrobił wiele, by odkryć przed nami sens swojej książki, nim zaczniemy czytać jej pierwszą stronę. Z jej tytułem sprzężone zostało bowiem motto stanowiące ostatnią z czterech zwrotek wiersza Williama Blake’a „I Saw a Chapel” (Ujrzałem Kaplicę). Ponieważ wiersz Blake’a jest krótki, więc przypomnę, […]
Łukasz Kowalczyk Rzekoma konieczność abecadła. „Historia seksualności” Michela Foucaulta „Historia seksualności” Michela Foucaulta, która ukazała się w tym roku nakładem wydawnictwa słowo/obraz terytoria, zapełnia dotkliwą lukę powstałą przez brak jej polskiego przekładu w obiegu czytelniczym. Co prawda została już ona uprzednio wydana (Czytelnik 1995), ale nakład ewidentnie nie zaspokoił czytelniczego głodu. Dopiero aktualne, drugie wydanie […]
Łukasz Kowalczyk Niedźwiedź na krawędzi. „Kraj” Aleksieja Uczitiela na Warszawskim Festiwalu Filmowym Główny bohater ma twarz zmęczoną życiem i to życiem nie byle jakim, bo bohaterskim. Jest więc bohaterem w dwójnasób i tak wypada nam go dalej nazywać. Przeszedł z Armią Czerwoną szlak bojowy aż do zwycięskiego końca: zdobył stolicę wrogiego państwa i pozostawił tam […]
Łukasz Kowalczyk Martwica wyobraźni. „Wall Street. Pieniądz nie śpi” Olivera Stone’a Różnica między zrobieniem zdjęcia a opowiedzeniem historii za pomocą obiektywu polega na tym, że w tym drugim wypadku zachodzi konieczność użycia dodatkowego narzędzia. Mowa oczywiście o języku, i to w szerszym niż jedynie lingwistycznym wymiarze. Aparat czy kamera są umyślnie stworzone do replikacji realnego […]
Łukasz Kowalczyk Granica wolności. Wolność granicy. „Tetro” Francisa Forda Coppoli Kulturalny widzu, jeśli masz krztynę społecznego instynktu samozachowawczego, nie zaakceptujesz telenoweli. Tabu telenoweli wyznaczy granicę Twoim filmowym wyborom. I postmodernistyczne zabawy nie mają tu nic do rzeczy. Jednocześnie, jeśli nie jesteś gotów uznać pretensjonalności za wartość samą w sobie, nie zaakceptujesz filmu, który powstał tylko […]
Łukasz Kowalczyk Endemia. Madagaskar 1. Po kilkunastu godzinach opuszczam wreszcie samolot, w którym wszystko było przymałe, i znajduję się w innym świetle. To wrażenie pozostanie do końca. Nawet gdy przestanę się tym interesować i skoncentruję się wreszcie (tak jak wszyscy turyści) na wypatrywaniu istot endemicznych, wyrażaniu radości, gdy je dostrzegę oraz robieniu im mnóstwa zdjęć, […]
Łukasz Kowalczyk Maleńkość. „Przed Dobranocką” Stasysa Eidrigevičiusa a festiwal Era Nowe Horyzonty we Wrocławiu Alicja napiła się z buteleczki i zmalała. Mogła dzięki temu wejść w świat, który był za malutkimi drzwiami. Bez tego nie dałaby rady, bo nazbyt przeszkadzały jej gabaryty. Przedostanie się z dużego świata codzienności do mikroskopijnego świata magii jest trudne, szczególnie […]