Marta Bucholc Chłopomania à la française. „Nietykalni” Powiedzmy to sobie otwarcie: „Nietykalni” to ważny głos w dyskusji, której znaczenia dla przyszłych losów świata nie sposób przecenić, a która dotyczy roli wykształcenia humanistycznego w wielokulturowym społeczeństwie. Na film Nakache’a i Toledano warto spojrzeć nie tylko jako na kąśliwy portret francuskich elit, ale i doskonałą ilustrację teorii reprodukcji systemu społecznego […]
Marta Bucholc Cisza i zagłuszanie. O wystawie „Obok. Polska-Niemcy. 100 lat historii w sztuce” Pragnąc pokazać za pomocą dzieł sztuki tysiącletnie dzieje polsko-niemieckiego sąsiedztwa, trzeba się zmierzyć z niewyobrażalnym mrowiem drobnych problemów, nade wszystko jednak należy odpowiedzieć sobie na zasadnicze pytanie: jakim językiem ekspozycja ma przemawiać do zwiedzającego? Anda Rottenberg, kuratorka arcyciekawej wystawy „Tür an […]
Marta Bucholc Weber wytłumaczony „Universalgeschichtliche Probleme wird der Sohn der modernen europäischen Kulturwelt unvermeidlicher- und berechtigterweise unter der Fragestellung behandeln: welche Verkettung von Umständen hat dazu geführt, daß gerade auf dem Boden des Okzidents, und nur hier, Kulturerscheinungen auftraten, welche doch – wie wenigstens wir uns gern vorstellen – in einer Entwicklungsrichtung von universeller Bedeutung und Gültigkeit […]
Marta Bucholc Hyperion na miarę naszych możliwości Są filmy, których nie lubię, ale nie potrafię ich nie szanować. Twórcom „Immortals” szacunek należy się po pierwsze za to, że nie próbują nawet udawać, że ich dzieło opiera się na greckiej mitologii. Czytelnik Parandowskiego, cieszący się na długo wyczekiwaną ekranizację, niewątpliwie wyjdzie z kina lekko skołowany. Okazuje […]
Marta Bucholc Zakazać lichwy? Boom na średniowiecze na polskim rynku wydawniczym trwa i nic nie zapowiada, by miał się skończyć. Jest to co prawda boom umiarkowanie spektakularny, co zupełnie zrozumiałe w społeczeństwie przejawiającym, statystycznie rzecz biorąc, nikłe zainteresowanie słowem drukowanym, ale niesłabnący, czego dowodem wciąż żywe zainteresowanie twórczością Jacques’a Le Goffa. Choć pierwsze prace Le […]
Marta Bucholc Oburzeni 1625. „Trzej Muszkieterowie” 3D Najlepszą dotąd adaptacją „Trzech Muszkieterów”, jaką widziałam, był rysunkowy serial, w którym wszystkie role odgrywały psy. Emitowała go telewizja w czasach mego coraz odleglejszego dzieciństwa, w czasach, kiedy nie było żadnego pluralizmu (choćby estetycznego), o postmodernizmie nie wspominając. Moja wizja trzech muszkieterów zogniskowała się więc wokół pytań w […]
Marta Bucholc Mnich w stanie nieważkości. Krzysztof Rutkowski „Wokulski w Paryżu” „Acedia jest umiłowaniem sposobu życia demonów. Kto ulega acedii, nienawidzi tego, co jest, pożąda zaś tego, czego nie ma” – pisze Krzysztof Rutkowski na stronie 86 „Wokulskiego w Paryżu”. Definicja ta – opis kliniczny choroby duszy, ale i teologiczne wyszczególnienie znamion grzechu – brzmi […]
Marta Bucholc Gnom za ząb. „Nie bój się ciemności” Horror jest gatunkiem trudnym, wbrew przekonaniu tych, którzy go nie cenią – tak zresztą zwykle bywa, że to, co lekceważymy, wolimy prewencyjnie unieważnić. Najprawdopodobniej każdy z nas się czegoś boi. Niektóre lęki są co prawda tak beznadziejnie swoiste, że zbudowany na nich efekt grozy może zadziałać […]
Szanowni Państwo, Istnieje „niewidzialny college” pisarzy wychylonych w przyszłość, jedną stopą tkwiących mocno w realiach współczesnego świata, drugą – wkraczających na terytoria oddalone od nas, ale tylko o kilka lat, miesięcy, być może zaledwie parę dni. To autorzy fikcji spekulatywnej, science fiction bliskiego zasięgu, dla których literatura jest polem myślowych eksperymentów z naszą cywilizacją. W […]
Marta Bucholc Zagłada Smurfożerców Nie wiem, ilu z moich czytelników oglądało Smurfy. Ci, którym się to zdarzyło, pamiętają zapewne, jak wyglądało typowe rozwiązanie problemów, z którymi borykały się Smurfy w swoim niełatwym leśnym bytowaniu: otóż w sytuacji absolutnie podbramkowej stado niebieskich ludzików pędziło do Papy Smurfa, który poruszony ich suplikami zamykał się w chacie na […]
Marta Bucholc Tygrys z Wiedniem w pysku. „Makart. Ein Künstler regiert die Stadt” Zapewne każdemu, kto przechadza się wzdłuż wiedeńskiego Ringu w pogodny letni wieczór, musi dokuczać wrażenie stylistycznego déjà vu. Budynki, w tiulach boniowań identyczne jak baletnice, przypadłe rządkiem do ziemi pozują, dygając do fotografii w nieskończonym rzędzie kopii. Jak twierdzi Gerhard Roth, znawca […]
Marta Bucholc Produkcja niepamięci. Tony Judt „Zapomniany wiek dwudziesty” Paweł Marczewski w swoim wstępie do „Zapomnianego wieku dwudziestego” nazywał Tony’ego Judta „Orwellem naszych czasów”. Wobec analogii tej można oczywiście zgłaszać najróżniejsze wątpliwości, począwszy od tego, że zdaje się ona opierać na założeniu, że Orwell do naszych czasów nie należy, a z tym trudno mi się […]
Łukasz Bertram Socjologiczny portret i historyczna mapa. „Buntownicy” Anki Grupińskiej i Joanny Wawrzyniak „Za trzydzieści… może dwadzieścia lat ta książka będzie lekturą obowiązkową dla studentów historii” – tak brzmi cytowana na tylnej stronie okładki „Buntowników” wypowiedź Hanny Krall. Istotnie, dla historyków zajmujących się dziejami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a szczególnie ich drugą połową, tom ten stanowić […]
Marta Bucholc Nikt się nie spodziewał hiszpańskiej Inkwizycji. „Piraci z Karaibów. Na nieznanych wodach” Najnowsza odsłona „Piratów z Karaibów” to film z suspensem. Suspens polega na tym, że czekamy na dowcip, którego nie ma. Najpierw jednak widz zasiada w fotelu i dociąża nos trzecim wymiarem. Zapewne niedługo będziemy mieli do wyboru szeroki wachlarz modeli ze […]
Marta Bucholc Rozczochrani. „Buntownicy. Polskie lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte” Zawsze potargany, w związku z tym mówiono, że wyglądam jak „skurwiony Chopin”, a głównym prezentem wręczanym mi wszędzie był grzebień, wtedy bardzo rzadko przeze mnie używany. Nawet na festiwalu teatrów debiutujących „Start” w Bydgoszczy tak zwane off-jury przyznało mi – jako członkowi oficjalnego jury – „Nagrodę […]