Z centrum widać najwięcej
Szanowni Państwo! W ostatnich sześciu latach w sferze publicznej dominował konflikt o demokrację i praworządność. Jeśli jednak spojrzymy nieco głębiej w historię najnowszą, łatwo będzie zauważyć, że owe konflikty znalazły wiele pożywki w sporach historycznych ostatnich trzydziestu lat, które w gruncie rzeczy były sporami o polską tożsamość. Dotyczyły one tego, jaka powinna ona być, gdy […]
Warstwy wyższe dzielą się na prawicowe i lewicowe, na ludzi szlachetnych i ludzi podłych – i tak samo jest z ludem. Nie ma czegoś takiego jak Polak przeciętny, zwykły i uniwersalny.
Spór o Jedwabne, a potem o stosunek Polaków do Żydów w czasie Holocaustu jest najważniejszym sporem ze wszystkich, które mieliśmy w wolnej Polsce.
Ograniczają nas dwa podstawowe nieporozumienia: po pierwsze, przekonanie, że proces odkrywania historii można kontrolować. Drugim nieporozumieniem jest mieszanie historii z prawem. Wyrok przeciwko Janowi Grabowskiemu i Barbarze Engelking jest pierwszym sukcesem „sądownictwa historycznego”.
Zupełnie błaha sprawa kilku słów w amerykańskim magazynie zamieniła się w Polsce w Poważną Sprawę Państwową. Polski rząd i jego prawicowa machina propagandowa są zorganizowane właśnie do tego rodzaju działań. Zareagowaliby dokładnie tak samo, niezależnie od tego, jakich słów użyłaby Gessen.
21 postulatów „Solidarności” może być narzędziem w dyskusji, która wraca niczym bumerang: współcześni młodzi, domagający się przecież tego samego, co ich rówieśnicy 40 lat temu, są prezentowani jako leniwi i roszczeniowi.
Wolność, równość, braterstwo… Ale nie dla wszystkich. Na czym opierała się wiara w cywilizacyjną misję Francji na początku XX wieku, najlepiej widać w dziecięcych podręcznikach do historii. Bywają lepszym barometrem polityki historycznej niż międzypaństwowe wojny o pamięć.
„Polanim” to wciągająca i żywo napisana opowieść o obecności polskich Żydów w Izraelu. Na jej zapleczu kryją się jednak klisze, stereotypy i fałszywe wyobrażenia, zakorzenione w inteligenckim nacjonalizmie.
Polityka muzealna to więcej niż historyczna: jest jej najgorszą emanacją. A przy tym niebezpiecznym refleksem najpodlejszych czasów.
Szanowni Państwo! „Parlament Europejski […] podkreśla, że wybuch drugiej wojny światowej […] był bezpośrednim skutkiem osławionego radziecko-nazistowskiego traktatu o nieagresji z 23 sierpnia 1939 r., znanego także jako pakt Ribbentrop-Mołotow, i jego tajnego protokołu dodatkowego, na mocy którego dwa totalitarne reżimy dążące do podboju świata podzieliły Europę na dwie strefy wpływów”. Powyższa treść wrześniowej rezolucji […]
„Polityka wewnętrzna Putina znalazła się w ślepym zaułku. Gospodarka jest stanie zastoju, nie ma pozytywnych pomysłów na politykę regionalną, narastają problemy z infrastrukturą, środowiskiem… Być może z tego powodu prezydent i jego doradcy uznali, że należy wrócić do rozważań na temat wielkości Związku Radzieckiego i międzynarodowych sukcesów Rosji”.
Wśród wielu obywateli niemieckich reakcja na roszczeniowy styl uprawiania polityki historycznej polskiego rządu jest jedna i właściwie niezależna od pozycji na politycznym spektrum. Można ją streścić następująco: Chcecie reparacji za straty wojenne? My zaczniemy liczyć koszty utraty wschodnich prowincji Rzeszy.
Nikt nie neguje szlachetnych zamiarów i bohaterstwa warszawskich powstańców z 1944 roku. Chyba wszyscy jesteśmy gotowi skłonić głowę przed ich mogiłami. Może jednak warto zadać pytanie, po co to wszystko było?
No więc znów mamy napięcie w sprawie żydowskiej. Desant obrońców Ojczyzny okopał się w fotelach audytorium École des Hautes Études en Sciences Sociales i dał odpór. Zupełnie jak w komunizmie, kiedy dawano odpór i nas wzywano do dania oporu… niekoniecznie zresztą imperialistom, nieraz tym, których też definiowano jako wrogów ojczyzny.
Polska oraz Izrael postrzegają politykę historyczną bardzo podobnie. Oba kraje konkurują o to, który z narodów przedstawi swoje przeszłe cierpienia jako bardziej unikalne – pisze Karolina Wigura.