W Polsce niełatwo przychodzi nam rozmawianie. A rozmawianie o Polsce – jeszcze trudniej. Nie jest to problem nowy, choć w ostatnich latach jeszcze się zaostrzył. Z wielu powodów przestrzeń wspólna rozbijana jest na coraz mniejsze kawałki, a te grodzone są coraz wyższymi murami. Miejsce sfery publicznej zajmują bańki społecznościowe, a miejsce dialogu między ludźmi o odmiennych poglądach i doświadczeniach zajmują monologi wewnętrzne poszczególnych środowisk. Zjawiska te zostały już wielokrotnie opisane i wątpię, bym mógł o nich powiedzieć coś nowego. Rzecz może jednak niekoniecznie w tym, by mówić dziś nowe rzeczy, ale w tym, by o starych mówić w nowy sposób.
Eksperymentem na tym polu jest „Spięcie” – projekt międzyredakcyjnej współpracy pięciu środowisk, które dzieli bardzo wiele, lecz łączy gotowość do podjęcia niecodziennej rozmowy. Jagielloński24, „Kontakt”, „Krytyka Polityczna”, „Kultura Liberalna” i „Nowa Konfederacja” będą co kilka tygodni wybierać nowy temat do dyskusji, a pięć powstałych w jej ramach tekstów będzie publikowanych naraz na wszystkich pięciu portalach. Autorzy nie będą mogli pisać wyłącznie dla swoich stałych, dawno już przekonanych czytelniczek i czytelników. Czytelnicy po raz kolejny odwiedzając ten sam portal, skonfrontują się z nowymi autorkami, nowymi punktami widzenia.
Wszystkich nas pewnie ta rozmowa będzie kosztować trochę wysiłku, ale przecież koszty nierozmawiania też są znaczące. A trud rozmowy niesie ze sobą – choćby i kruchą – nadzieję. Nadzieję na żywszy ruch myśli, na dowiedzenie się czegoś nowego, na odtworzenie tkanki łącznej, której tak mało jest ostatnio w społeczeństwie. Nie chodzi przy tym o to, byśmy na koniec dnia odkrywali, że się ze sobą zgadzamy, a „prawda leżała po środku”. Warto po prostu zadbać o miejsce, gdzie możemy się ze sobą nie zgadzać, pozostając członkami tej samej wspólnoty. I gdzie spróbujemy zaufać, że choć nasze rozumienie dobra wspólnego może się różnić, to nasza troska o nie po wszystkich stronach jest równie szczera.
TEMAT 1 – POLSKA SZKOŁA
1. Chcemy szkoły życia, a nie przeżycia; Anna Cieplak, Przemysław Sadura – „Krytyka Polityczna”
2. Polska szkoła, czyli pokraczna wspólnota; Katarzyna Kasia – „Kultura Liberalna”
3. Nauczycielu, zejdź z podestu; Piotr Jesionowski, Jarema Piekutowski – „Nowa Konfederacja”
4. Przestrzeń, która dzieli; Misza Tomaszewski – Magazyn „Kontakt”
5. Szkoła poza kadencyjnością, nauczyciele z podmiotowością; Karolina Olejak – Jagielloński24
TEMAT 2 – KONSTYTUCJA
1. Referendum konstytucjne 2.0; Piotr Trudnowski – Jagielloński24
2. Pomysł świetny, ale na realizację stanowczo za wcześnie; Michał Sutowski – „Krytyka Polityczna”
3. Referendum konstytucyjne nie ma sensu; Stefan Sękowski – „Nowa Konfederacja”
4. Konstytucyjny patriotyzm lepszy od crowdsourcingu; Stanisław Zakroczymski – Magazyn „Kontakt”
TEMAT 3 – EMERYTURY
2. Polskie emerytury? Dach bez fundamentów; Łukasz Pawłowski „Kultura Liberalna”
3. Nawet emerytura obywatelska nas nie uratuje; Marcin Kędzierski „Klub Jagielloński”
4. Dyskretny urok uniwersalnego świadczenia; Maciek Onyszkiewicz, „Kontakt”
5. Zabezpieczenie społeczne to prawo człowieka; Janina Petelczyc „Krytyka Polityczna”
TEMAT SPECJALNY – JAKA POLSKA W JAKIEJ EUROPIE?
1. Wszyscy jesteśmy z PRL-u?; Łukasz Pawłowski, „Kultura Liberalna”
2. Polexitu nie będzie. Unii niestety też może nie być; Piotr Trudnowski, Jagielloński24
3. UE: Inkluzywna przestrzeń solidarności; Łukasz Kobeszko,„Nowa Konfederacja”
4. Demokratyczna Polska w demokratycznej Europie; Agnieszka Wiśniewska „Krytyka Polityczna”
5. Demos potrzebny Unii od zaraz; Szymon Rębowski „Magazyn Kontakt”
TEMAT 4 – NOWY KONFLIKT POKOLEŃ?
1. Uwaga, nowy konflikt pokoleniowy!; Jarosław Kuisz, „Kultura Liberalna”.
2. Liberałowie, zbuntujcie się wreszcie!; Krzysztof Mazur, „Klub Jagielloński”.
4. Potrzeba republikańskiego minimum; Rafał Matyja, „Nowa Konfederacja”.
5. Nie łączy nas nic poza niepodległością; Szymon Rębowski, „Magazyn Kontakt”.
TEMAT 5 – POLSKA POLITYKA MIGRACYJNA
1. Jak sprostać legendarnej polskiej gościnności?; Paweł Cywiński, Hanna Frejlak; „Magazyn Kontakt”.
2. Migranci? Tak, ale tylko za społeczną zgodą; Paweł Musiałek; „Klub Jagielloński”.
3. Polityka migracyjna musi być wszechstronna; Jarema Piekutowski; „Nowa Konfederacja”.
4. Przestańmy udawać, że pytanie o migrantów zaczyna się od „czy”; Kaja Puto; „Krytyka Polityczna”.
5. Zastrzelić posłańca, czyli polityka migracyjna PiS; Jakub Bodziony; „Kultura Liberalna”
TEMAT 6 – POLITYKA KLIMATYCZNA
2. Narzekanie nas nie uratuje – zielono-liberalna koalicja może; Kacper Szulecki; „Kultura Liberalna”.
3. Czas na zielony konserwatyzm; Wojciech Płachetka; „Nowa Konfederacja”.
4. Kryzys klimatyczny to nasza szansa. Zbudujmy na nim silne państwo; Kamil Lipiński; „Kontakt”.
5. Troska o środowisko może łączyć, a nie dzielić; Bartosz Brzyski; „Klub Jagielloński”.
TEMAT 7 – 30 ROCZNICA OKRĄGŁEGO STOŁU
1. Okrągły Stół – niewiele więcej niż początek początku; Stefan Sękowski; „Nowa Konfederacja”.
2. Symbol porozumienia jest lepszy niż symbole zabijania; Agnieszka Wiśniewska; „Krytyka Polityczna”.
3. Dwie legendy i szara rzeczywistość Okrągłego Stołu; Krzysztof Mazur; „Klub Jagielloński”.
4. Okrągły Stół – siła podstolików; Stefan Zakroczymski; „Magazyn Kontakt”.
5. Okrągły Stół. Wasze życie, nasza pamięć; Iza Mrzygłód, Łukasz Bertram; „Kultura Liberalna”.
TEMAT 8 – PRYWATYZACJA OPIEKI ZDROWOTNEJ
2. Trzecia fala samorządności zamiast drugiej fali prywatyzacji; Stanisław Zakroczymski; „Magazyn Kontakt”.
3. Jakość, dostępność i ewaluacja – to droga do lepszej ochrony zdrowia; Stanisław Maksymowicz; „Klub Jagielloński”.
4. System ochrony zdrowia, czyli polityczny granat bez zawleczki; Maria Libura; „Nowa Konfederacja”.
5.Pieniądze to nie wszystko; Magdalena Błędowska; „Krytyka Polityczna”.
Temat 9 – KOBIETY NA RYNKU PRACY
2. Nie musimy być supermankami [Kultura Liberalna] – Joanna Derlikiewicz
3. Nie ma równości bez równej odpowiedzialności [Magazyn Kontakt] – Anna Dobrowolska
4. Mężczyźni do roboty (w domu)! [Krytyka Polityczna] – Kamil Fejfer
Temat 10 – KORONAWIRUS A KAPITALIZM
1. Wirus, kryzys i koniec świata [Magazyn Kontakt], Hubert Walczyński.
2. Nie wzrost, a rozkwit [Kultura Liberalna], Jakub Bodziony.
3. Ewolucyjny reformizm zamiast moralnego wzburzenia [Klub Jagielloński], Paweł Musiałek.
4. Opieka – (po)pandemiczna najlepsza inwestycja [Krytyka Polityczna], Zofia Łapniewska.
5. Jałowa krytyka kapitalizmu [Nowa Konfederacja], Stefan Sękowski.
Temat 11 – CANCEL CULTURE
2. Ucieczka z lewicowego cyrku [Kontakt], Maria Rościszewska
3. Nie ma kultury bez „cancel” [Krytyka Polityczna], Kinga Dunin
4. Brutalna prawda o cancel culture [Kultura Liberalna], Tomasz Sawczuk
5. Azbestowy koc katastrofy [Nowa Konfederacja], Wojciech Stanisławski
TEMAT 12 – ENERGETYKA JĄDROWA
3. Zaspaliśmy na atom [Klub Jagielloński], Paweł Musiałek i Michał Wojtyło
4. Czy atom to faktycznie cztery plusy i zero minusów? [Kontakt], Szymon Rębowski
5. Atom: panika moralna zamiast polityki [Kultura Liberalna], Kacper Szulecki
TEMAT 13 SPRAWIEDLIWA TRANSFORMACJA
2. Transformacja energetyczna musi być odgórnie koordynowana [Klub Jagielloński], Paweł Musiałek
3. Działajmy lokalnie, wymagajmy centralnie [Nowa Konfederacja], Natalia Kołodyńska-Magdziarz
4. Sprawiedliwa transformacja pozostanie w rękach państwa [Kontakt], Kamil Lipiński
TEMAT 14 DEBIUTANCI W WYBORACH 2023
1. (A)polityczni Debiutanci [Magazyn Kontakt], Maciek Możański i Hubert Walczyński
3. Bal debiutantek, na który nikt ich nie zaprosił [Krytyka Polityczna], Katarzyna Przyborska
4. Nie jesteśmy pokoleniem Grety Thunberg [Kultura Liberalna], Zofia Majchrzak
* Inicjatywa wspierana jest przez Fundusz Obywatelski zarządzany przez Fundację dla Polski.
