Zmarły niedawno Benrard Pivot był jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci francuskiego świata literatury. Przez lata prowadził słynny program telewizyjny o książkach „Apostrophes”. Był ucieleśnieniem medialnej elegancji. I inteligenckości, która w połowie lat siedemdziesiątych nie była jeszcze zepchnięta w niebyt widmowych nagrań emitowanych w telewizji grubo po północy.
„Oto ciało moje” Pakieły to zapis bulimicznych doświadczeń narratorki, których źródłem jest opresyjna, katolicka rodzina. To również bardzo źle napisana książka. Niemal każdy, kogo znam, kto przeżył w tym koszmarnym kraju wystarczająco długo, nosi w sobie podobną historię, a nawet gorsze. Jednak większość ma na tyle przyzwoitości, żeby nie upychać swoich formułowanych naprędce wynurzeń w okładki z podtytułem „powieść”.
Italo Calvino jest jednym tych z pisarzy, dla których literatura była przede wszystkim wyrafinowaną grą, szaradą. Warto sobie jednak uprzytomnić, że ten przekonany lewak i postmodernista oddawał szczery, nieironiczny hołd zarówno przeszłości, jak i tradycji, nie dostrzegając żadnej sprzeczności w swojej postawie.
Jest rzeczą pewną, że wśród opublikowanych dotąd korespondencji wielkich polskich intelektualistów XX wieku listy Miłosza i Błońskiego należą do pozycji najistotniejszych. Miłosz to gigant poezji i eseistyki, Błoński – krytyki literackiej. Jedyne wątpliwości budzi tylko edytorski aspekt tego tomu.
Gdyby każdy twórca pojawiający się na kartach tej książki miał swój „pogłębiony”, „kontekstowy” i „komentujący” przypis, objaśnienia zmieniłyby się w historię literatury, a to nie było ani moim zamiarem, ani ambicją, ani nie byłoby zgodne z tym, co sam Głażewski postuluje.
„Imperium zła” można uznać za swego rodzaju wstęp do opus vitae Sarnowa, czyli czterotomowego bestsellera „Stalin i pisarze”. W tym treściwym eseju Sarnow pokazuje świat, w którym kontrola jest najwyższą formą zaufania, a wszelkie relacje między pisarzami a władzą naznaczone są piętnem wyborów politycznych.
W szeroko omawianej „Krótkiej wymianie ognia” jest wszystko, co tak dzisiaj piętnujemy: wykorzystywanie stosunków władzy i uprzedmiotowienie. Z tym że ofiarą pada nie kobieta, lecz mężczyzna. Co na to krytycy i krytyczki? Grzmią? Nie. A przecież niedawno umówiliśmy się, że stop tolerancji dla molestowania, że teraz jest era #MeToo i Janusz Rudnicki musi odejść.
Jeżeli ktoś szuka jakiegoś literackiego pomostu pomiędzy wyrachowaniem „uznanych” a zapalczywością „młodych”, niech pyta o Radosława Jurczaka. O jego debiutanckim tomiku, który „szturmem powinien wziąć tegoroczne debiuty”, pisze Krzysztof Sztafa.
Jak wiadomo, Nabokov początkowo nie przepadał za Cervantesem. Ostatecznie pozbył się uprzedzeń, być może dlatego że w kastylijskim prozaiku rozpoznał samego siebie – osobę wplątaną w grę kształtów i brzmień słów, uwikłaną w mistyfikacje literatury.
O ekopoezji, roli wyobraźni w kryzysie ekologicznym i szkodliwości przeciwstawiania natury kulturze Justynie Czechowskiej opowiadają Julia Fiedorczuk i Gerardo Beltrán.
Czym jest literatura kobieca? Czy kategoria ta jest nadal aktualna i czy niesie w sobie potencjał emancypacyjny? Czy kobiety-pisarki padają ofiarami dyskryminacji płciowej?
Marcel Reich-Ranicki. Zawsze się zastanawiałem, co właściwie to nazwisko mówi Polakom. Teraz jest okazja, żeby to pytanie pogłębić. Bo tydzień temu MRR zmarł we Frankfurcie w wieku 93 lat.