„Limonow” to opowieść o człowieku, który postanowił wymyślić siebie, nie zważając na rzeczywistość . Wymyślił siebie jako chuligana w Charkowie, wybrał sobie rolę skandalizującego pisarza, wreszcie stworzył się jako przywódca zdyscyplinowanego, radykalnego ruchu politycznego skupiającego sfrustrowanych, pozbawionych perspektyw młodych z całej Rosji.
„Imperium zła” można uznać za swego rodzaju wstęp do opus vitae Sarnowa, czyli czterotomowego bestsellera „Stalin i pisarze”. W tym treściwym eseju Sarnow pokazuje świat, w którym kontrola jest najwyższą formą zaufania, a wszelkie relacje między pisarzami a władzą naznaczone są piętnem wyborów politycznych.
„Granica zapomnienia” to opowieść o świecie dawnych łagrów. Jest po poetycku cicha i dyskretna, a jednocześnie ostra jak powietrze nad skutą mrozem tundrą. Nie umyka jej żaden promień słońca podczas gorącego, moskiewskiego lata ani kwaśny zapach chemikaliów na tyłach postradzieckiego kombinatu.
W „Drodze na wyspę katorżników” Bieżynowi przyświeca jeden cel – zgłębić jedną z tajemnic Czechowa i dociec, skąd w głowie pisarza zrodził się pomysł wyjazdu na Sachalin. Projekt fascynujący. Szkoda tylko, że u Bieżyna prawda za często sąsiaduje ze zmyśleniem.
Wasylisa Ogniewa to rosyjska następczyni Harry’ego Pottera. Ruda 13-latka dzielnie zmierza się z coraz to nowymi wyzwaniami w walce o uratowanie świata.
Proza Romana Senczina to pozbawiony zbędnych ozdobników obraz podwójnego upadku – tytułowej rodziny Jołtyszewów i „fantastycznego Plutona”, czyli rosyjskiej wsi. Dawno nie było we współczesnej Rosji pisarstwa wzbudzającego tak skrajne emocje.
Kosiński, Dygat, Płatonow, Kawabata… To tylko niektóre z nazwisk pisarzy, których książki przypominamy w naszym corocznym zestawieniu. Wydane przed laty, nieco zakurzone, z lekko powycieranymi okładkami, wciąż zaskakują i zmuszają do myślenia.
Głuchowski nie należy do literackiej pierwszej ligi, mimo to zdołał wykreować fascynujące fantastycznonaukowe uniwersum i stać się gwiazdą popkultury. Choć jego powieści osadzone są w rosyjskim kontekście, udaje mu się powiedzieć coś uniwersalnego o naturze władzy i społeczeństwa.
„Istotą pracy rzetelnego tłumacza jest dbałość o to, aby to, co tłumaczy, brzmiało tak, jak gdyby napisał to sam autor, znając język, na który jego utwór ma być przełożony”. O pracy nad tłumaczeniami Sołżenicyna, Mandelsztama i Babla opowiada Jerzy Pomianowski.
„Nic innego nie piszę i nie robię, prócz tłumaczenia «Archipelagu», że jestem już półprzytomny, że sny mam już tylko więzienne”, pisał Jerzy Pomianowski do Giedroycia o tłumaczeniu „Archipelagu GUŁag”. W numerze prezentujemy fragmenty ich korespondencji.