„Antysemici mnie bawią. Piszą w internecie: «Miał wszystkie kobiety», «Rządzi Polską jako szef żydomasonerii», «Jego marionetkami są Jarosław Kaczyński i Mateusz Morawiecki», «Ukradł trzysta milionów!». Przepraszam bardzo, ale to mi ubliża, bo ja poniżej miliardów nie kradnę!”.
Jak to możliwe, że w kraju euroentuzjastów rządzi demokratycznie wybrana partia eurosceptyków? Na to często zadawane pytanie są trzy możliwe odpowiedzi: Polacy się zmienili, tezy o ich bezwzględnym euroentuzjazmie były błędne lub… PiS nie jest partią eurosceptyczną.
Pomimo statusu jednego z najbardziej religijnych krajów Europy, Kościół w Polsce staje przed wyzwaniem – gwałtownym spadkiem religijności wśród osób młodszych. Czy to zapowiedź początku końca „masowego kultu” pośród Polaków?
8 marca, w dniu upamiętniającym 50. rocznicę protestów na Uniwersytecie Warszawskim, polski rząd przedstawił swoją oficjalną linię: wydarzenia z roku 1968 to „ogólnopolski ruch społeczny przeciwko komunizmowi”, który został zmiażdżony przez „komunistów”, odwołujących się do nagannego antysemityzmu.
„Ukraina nie prowadzi antypolskiej polityki. Prowadzi politykę ukrainotwórczą i antysowiecką, antyrosyjską. Nie było do tej pory żadnej intencjonalnej antypolskiej narracji, ale jeszcze trochę tego konfliktu z Polską i ona się pojawi”, mówi Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, dyrektor programu zagranicznego „Otwarta Europa” Fundacji im. Stefana Batorego, była ambasador Polski w Rosji.
„Tym, co mnie przeraziło najbardziej podczas tego ostatniego miesiąca, a co trudno zrzucić na polityczną doraźność, była niebywała wręcz satysfakcja, jaka się ujawniła u ludzi, którzy nagle się dowiedzieli, że istniały judenraty i że dochodziło do żydowskiej kolaboracji. W Marcu też mówiono o żydowskiej kolaboracji, też podkreślano, że Żydzi są niewdzięcznikami. Teraz wydaje się, że taki dyskurs jest wszechobecny”, mówi Piotr Paziński, pisarz i eseista, redaktor naczelny „Midrasza”.
„Pamięć ma mi pomóc dokonać wyboru, czy jestem po stronie bitych, czy po stronie bijących. Czy jestem po stronie tych, którzy krzywdzą, czy po stronie tych, którzy są krzywdzeni. Sama pamięć bycia ofiarą nic nie daje. Pamięć ma służyć dokonywaniu właściwych wyborów moralnych”, mówi emigrant marcowy i były redaktor magazynu „L’Espresso”.
Jeśli chcemy być częścią Zachodu, musimy nauczyć się mówić o tym, co w Polsce miało miejsce w przeszłości – o tym, co jest dla nas niewygodne, trudne i bolesne. Inaczej odcinamy się od europejskiej wspólnoty i zbliżamy do Turcji i Rosji.
„Dzisiaj wielu może marzyć o kryzysie na miarę lapsusu językowego typu «San Escobar», który był śmieszny i niewinny. Obecna sytuacja jest kłopotliwa” – mówi były minister spraw zagranicznych w rozmowie z „Kulturą Liberalną”.
Najbardziej szokujące to jest to, że – mimo iż ta ustawa została przez polskie władze przyjęta – Izrael nie wezwał swojego ambasadora na konsultacje do Tel Awiwu. To znaczy, że nie było żadnego kryzysu dyplomatycznego, chociaż powinien być, ponieważ to bardzo poważna sytuacja.
Polski rząd, kiedy mówi o historii, robi to w skrajnie nieprofesjonalny sposób. To dowód słabości i braku umiejętności. Najgorsze jest jednak to, że Polacy, którzy chcą być postrzegani jako silny, suwerenny i niezależny naród, ciągle dowodzą, że nie przepracowali własnej historii. To prawdziwy kłopot.
„Polska cierpi z powodu utraty reputacji – nie jako wyrzutek, ale raczej pogubiony członek rodziny”, mówi wydawca „Die Zeit” i analityk spraw międzynarodowych Josef Joffe.
Od 2005 r. zjawisko gwałtownego wzrostu zainteresowania informacją, do której próbuje się ograniczyć dostęp, nosi miano „efektu Streisand”. Dziś moglibyśmy mówić także o „efekcie polskich obozów koncentracyjnych”.
Do tej pory przeciwstawiałem krnąbrność Polaków ugodowości Czechów, zwracając uwagę na cenę, jaką Polska zapłaciła za swoją walkę. Dziś zmieniłem zdanie – pisze Padraic Kenney, profesor historii Indiana University w Bloomington.
Dlaczego Niemcy i Japończycy cieszą się powszechnym prestiżem, mimo nieporównywalnie gorszej przeszłości? Bo jej nie zaprzeczają i nie cenzurują. A byliby najgorszymi pariasami, gdyby to robili. Ustawodawcy wybrani w legalny sposób są w stanie popsuć Polsce reputację bardziej niż komunistyczni, podważyć jej status i przynależność do obozu państw demokratycznych, odizolować ją lub oddalić od najważniejszych sojuszników, a zwłaszcza Ameryki. Ta ustawa zaszkodzi wszystkim. Z oczywistym wyjątkiem Rosji.