Pierwsza premiera operowa sezonu w Teatrze Wielkim–Operze Narodowej za nami. Nieco to zaskakujące, zważywszy, że sezon trwa od wczesnej jesieni. TW–ON nie rozpieszcza w tym roku słuchaczy premierami oper – na sezon 2022/2023 zaplanowano ich zaledwie trzy (plus jedna składanka chóralna).
Prezentujemy wybór pięciu najciekawszych nagrań muzycznych z 2022 roku. Z lekkim poślizgiem, ale w przekonaniu, że w kontekście żywota tych publikacji nie będzie miał on znaczenia. Te płyty zasługują bowiem na to, by zapamiętać je na dłużej.
Droga do ukończenia, a później wystawienia „Jenůfy” Janáčka była wyboista, ostatecznie jednak utwór odniósł sukces – ta trzecia w jego dorobku opera była przełomem w karierze kompozytora. W rezultacie obok „Rusałki” Dvořáka i „Sprzedanej narzeczonej” Smetany weszła w skład kanonicznej triady czeskich oper, które są stale obecne na scenach operowych całego świata.
W dokumentach pozostawionych przez członków antyhitlerowskiej grupy opozycyjnej w krzyżowskim pałacu zachowało się zdanie: „Siła Europy tkwi w jej kulturach”. Przyświecało ono tegorocznemu festiwalowi muzyki kameralnej „Krzyżowa Music – Muzyka dla Europy”.
Określenie „sezon ogórkowy” staje się coraz mniej aktualne w odniesieniu do życia kulturalnego w lecie, a to między innymi za sprawą wydarzeń muzycznych, takich jak festiwale czy tournée orkiestr, czasem mniej oczywistych i niepłynących z najbardziej rwącym nurtem.
Jedną z konsekwencji nazizmu była długotrwała nieobecność w repertuarze dzieł kompozytorów prześladowanych bądź zamordowanych z powodu pochodzenia lub estetyki nieodpowiadających ideologii narodowosocjalistycznej, która ich utwory określała mianem Entartete Musik, muzyki zdegenerowanej. Na szczęście twórczość ta coraz częściej staje się muzyką odzyskiwaną.
Ketewan Sepaszwili proponuje wyłącznie muzykę, w której widzi dużą wartość. Nic w jej grze nie zdradza inspiracji tandetną programowością! Tylko faktura, harmonia, artykulacja i dynamika, muzyka w postaci absolutnej.
W związku z napaścią zbrojną na Ukrainę Rosję spotykają sankcje – część z nich jednak uderza nie tylko w reżim Putina i wspierające go osoby, ale w rosyjską kulturę oraz artystów i artystki. A to budzi wątpliwości.
Na koncercie z cyklu poświęconego laureat(k)om Konkursu Wieniawskiego skrzypaczka Weriko Czumburidze po raz kolejny dowiodła, że nie osiadła na laurach, a do tego pokazała, że z Ketewan Sepaszwili tworzą fenomenalny duet.
Renata Tebaldi przyszła na świat równo 100 lat temu, 1 lutego 1922, w rodzinnym mieście Rossiniego – Pesaro. Miała zostać pianistką, ale zmieniła zdanie, a gdy Toscanini szukał „anielskiego głosu”, podjęła to wyzwanie, aż wreszcie została jedną z najbardziej uwielbianych gwiazd opery lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku.
Ostatnia premiera, którą berlińska Deutsche Oper przygotowała w roku 2021, domyka Wagnerowski „Pierścień Nibelunga” w nowej jubileuszowej produkcji nawiązującej do historii gmachu DOB i syntetyzującej różne tropy wagnerowskich interpretacji.
Piętnaście lat po dramatycznie złej „Cyganerii” w reżyserii Mariusza Trelińskiego mamy wreszcie w warszawskim TW–ON sensowną „La Bohème” – dającą się oglądać dzięki nienachalnej reżyserii, a przede wszystkim słuchać – dzięki dobremu poziomowi muzycznemu.
Pieśni Szymona Laksa w wykonaniu Katarzyny Wasiak i Ani Vegry to niezwykle klarowne źródło umuzycznionej poezji wypływające ze wzajemnego zrozumienia między pianistką i śpiewaczką.
„Wszelka muzyka, która dostanie się między te cztery instrumenty, ulega niezmiernemu wysubtelnieniu” – pisał Witold Gombrowicz w „Dzienniku” o późnych kwartetach smyczkowych Beethovena. Znakomicie można odnieść te słowa do festiwalu Krzyżowa-Music.
Bywa, że o czym nie da się mówić (ze znużenia), o tym jednak nie należy milczeć (z ostrożności). W takiej chwili może warto po prostu posłuchać. A miniony rok 2020 przyniósł też parę pozytywnych zjawisk, jak chociażby nagrania, które przedstawiamy.