„Kraina baśni jest dla wszystkich” to zbiór opowiadań będących retellingiem tradycyjnych baśni, a także mniej znanych opowieści węgierskich. Książka jest artystyczną odpowiedzią na pogłębiającą się na Węgrzech dyskryminację mniejszości – zwłaszcza seksualnych i etnicznych.
„Funkcjonujemy w świecie, w którym kapitał ma narodowość i podlega ocenie etycznej, dlatego kluczowa jest świadomość. Musimy wziąć pod uwagę więcej czynników i nie możemy usprawiedliwiać się, że nie wiedzieliśmy, że firma X czy Y wykorzystuje niewolniczą pracę Ujgurów w Sinkiangu. Wojna pokazała nam, że potrafimy podejmować decyzje, które mają wpływ na nasz portfel. Czy rzeczywiście zyskujemy na tym, że za te 5,31 złotego możemy kupić sobie zaparzacz do herbaty w kształcie kupy psa?”.
„Rosja jest przekonana, że Unia Europejska nie jest gotowa na zmierzenie się z długotrwałą wojną w Ukrainie. W obecnej sytuacji dochodzi do konfrontacji dwóch światów – świata pokoju i świata wojny. Musimy być przygotowani na zapłacenie ceny za wsparcie Kijowa”, mówi marszałkini litewskiego Sejmu.
Szanowni Państwo! Przemówienie, które wygłosił w sobotę w Warszawie Joe Biden, zebrało mieszane recenzje. Niektórzy przekonywali, że miało ono historyczne znaczenie, a prezydent Stanów Zjednoczonych ogłosił w nim nastanie nowej epoki w stosunkach międzynarodowych. Inni wskazywali, że nie zawierało ono nowych deklaracji, a w szczególności nie wzmacniało pozycji Ukrainy, która broni się przed rosyjską inwazją. […]
„Jeszcze dwa tygodnie przed inwazją Orbán powiedział, że ludzie myślący podobnie do niego mogą przetrwać tylko w sojuszu z prawosławiem. Jego zdaniem ludzie, którym zależy na obronie tradycyjnych wartości, nie mają czego szukać na Zachodzie” – o wyborach parlamentarnych na Węgrzech opowiada prof. Zsolt Enyedi.
„W okresie rządów Donalda Trumpa zadziwiało mnie, jakim cudem lider polityczny może być aż tak ignorancki. Tymczasem było tak wiele rzeczy, które mógł zrobić dla wzmocnienia swojej władzy! To była pycha. Nie chciał uczyć się od zaawansowanych krajów Wschodu i zapłacił za to cenę” – mówi węgierski konstytucjonalista András Sajó, autor książki „Ruling by Cheating”.
Węgry Viktora Orbána były wielokrotnie przedstawiane przez różnych polityków prawicy jako wzór do naśladowania. Co obecnie oznaczałoby zrealizowanie hasła o „Budapeszcie w Warszawie”?
Węgry stworzyły niebezpieczny precedens. Pokazały, że o odejściu od systemu liberalnej demokracji można nie tylko o tym mówić, ale zrobić to na oczach Europy. Dlatego tamtejszy kryzys praworządności jest groźny nie tylko dla Węgrów, ale i dla obywateli innych krajów rządzonych przez przywódców z autokratycznymi fantazjami. Przykład Polski pokazuje jak bardzo – dla naszych władz kolejność rozbioru praworządności na Węgrzech jest jak gotowy scenariusz, który, po odpowiednim dostosowaniu, wystarczy wprowadzić w życie.
Jeśli Unia Europejska okaże się niezdolna do zastosowania sankcji wobec dyktatorów panujących wewnątrz jej granic, może po prostu nie przetrwać. I może, w takim przypadku – nie powinna.
Kino Gábora Reisza to surrealistyczny komentarz do najnowszej historii Węgier z perspektywy współczesnych trzydziestolatków – wolny od motywu narodowej ofiary.
Społeczeństwo polskie było i jest różne od węgierskiego. Kiedy w latach 80. my mieliśmy kilkumilionową „Solidarność”, Węgrzy mieli zaledwie kilkudziesięcioosobową opozycję, złożoną ze stołecznej inteligencji. Na Węgrzech ośrodkiem opozycyjnym w naturalny sposób jest umiędzynarodowiony, czy nawet kosmopolityczny Budapeszt. W Polsce podziały wyglądają zupełnie inaczej, co pokazały ostatnie wybory prezydenckie.
W wyniku nowej ustawy węgierski rząd może bezterminowo sprawować władzę za pomocą dekretów. To nie pierwszy raz, gdy premier Viktor Orbán wykorzystuje kryzys, aby wzmocnić swoją władzę.
„Obecnie płacimy cenę za szkody, jakie populiści wyrządzili naszym demokracjom przez ostatnie lata. Krytycy populizmu zawsze podkreślali, jak duże niebezpieczeństwo stanowią rządy, które upolityczniają każdy aspekt życia publicznego, podważają zaufanie do instytucji oraz ich autorytet i odrzucają opinie ekspertów i naukowców”, mówi amerykański politolog, autor książki „Lud kontra demokracja”.
Węgry to literacki kontynent, o którym Polacy zaskakująco mało wiedzą. Na czas kwarantanny polecamy wybór tekstów, poświęconych książkom m.in. Sándora Máraiego, Gezy Csatha, Istvána Bibó, Dezső Kosztolányiego i Johna Lukacsa. Zostań w domu. W podróż po świecie idei wyrusz z nami.
Kim jest Kosztolányi? Na Węgrzech klasykiem. W Europie zresztą też, dzięki licznym tłumaczeniom. Z tych ostatnich Kosztolányi sam będzie potem słynął. Na Węgrzech jego nazwisko patronuje francuskiemu programowi translatorskiemu, tak jak w Polsce nazwisko Boya-Żeleńskiego.
