Podczas gdy wszystkie rządy polegają na poradach ekspertów, technokracja doprowadzona do skrajności jest sprzeczna z demokracją przedstawicielską. W okolicznościach, w których zwłaszcza zwolennicy PiS-u przyzwyczaili się do rządów potężnej władzy wykonawczej, która ignoruje ograniczenia, aby osiągnąć swoje cele, kuszące może być stawianie mądrości nowych elit ponad mądrością ludu.
Aborcja była ważnym czynnikiem decydującym o tym, na kogo głosowały Polki i Polacy w wyborach parlamentarnych 15 października. Dlatego spór o aborcję wewnątrz koalicji rządzącej nie zostanie łatwo zamieciony pod dywan.
W Polsce poziom niechęci wobec wyborców partii przeciwnej jest równie wysoki jak niechęć wobec samej tej partii i jej kandydatów. W sytuacji tak głębokiej nieufności społecznej trudno wyobrazić sobie udane odrodzenie pluralistycznej demokracji.
Według nowych badań przeciętny Polak umiarkowanie popiera demokrację liberalną, z wynikiem 0,62. Przeciętny zwolennik PiS-u jest jej mniej przychylny (0,50) niż ogół Polaków. Z kolei zwolennicy KO (0,72) i Lewicy (0,72) popierają demokrację liberalną bardziej niż większość.
W świecie, w którym większość ludzi ma co najmniej kilka powodów do niezadowolenia z danej władzy i coraz mniej ufa elitom, populizm pozostanie skutecznym narzędziem do konstruowania narracji, w których różne źródła irytacji otrzymują wspólne wyjaśnienie. Nie będzie to jednak polityka dla ludzi głupich, jak uważają niektórzy, ale sfrustrowanych.
„Populizmowi łatwiej odnosić sukcesy w warunkach politycznych, w których praktyka pluralizmu nie istnieje”, mówi badacz populizmu Ben Stanley.
To racjonalne posunięcie. Obecnie konserwatyści mają w sondażach 20 proc. przewagi nad Partią Pracy. Premier chce wykorzystać słabość przeciwnika i wzmocnić swoją pozycję.
„Kultura Liberalna” zaprasza na debatę zorganizowaną we współpracy z londyńskim Institute of Ideas.