„W okresie rządów Donalda Trumpa zadziwiało mnie, jakim cudem lider polityczny może być aż tak ignorancki. Tymczasem było tak wiele rzeczy, które mógł zrobić dla wzmocnienia swojej władzy! To była pycha. Nie chciał uczyć się od zaawansowanych krajów Wschodu i zapłacił za to cenę” – mówi węgierski konstytucjonalista András Sajó, autor książki „Ruling by Cheating”.
Rok temu wszyscy z przerażeniem oglądaliśmy zdjęcia i nagrania, na których protestujący zwolennicy Donalda Trumpa, inspirowani słowami prezydenta, wzniecili zamieszki i wdarli się do serca amerykańskiej demokracji – Kapitolu. Śledztwo trwa, ale po dwunastu miesiącach od wydarzeń z 6 stycznia obawy o wybory w 2024 roku powinny tylko rosnąć. Dlaczego? O tym Jakub Bodziony rozmawia z Łukaszem Pawłowskim z „Podkastu Amerykańskiego”.
Ci, którzy kochają miasto dla wolności, w polityce kładą nacisk na debatę, wymianę poglądów, cierpliwe wypracowywanie wspólnych rozwiązań. Ci, którzy kochają je dla władzy, pragną zakneblować ludziom usta, zredukować przestrzeń debaty do niezbędnego minimum.
Rosnąca popularność populizmu i wyborcze sukcesy jego zwolenników stały się w ciągu ostatnich lat tematem wielu analiz politycznych. Kulturowy wymiar tego zjawiska do dzisiaj pozostaje jednak niezbadany. W rozmowie z Jarosławem Kuiszem prof. Jan Kubik tłumaczy, czym jest populizm i opisuje zależność pomiędzy zmianami w kulturze i polityce.
„Joe Biden chce chronić demokrację i zapobiec jej niszczeniu. Niepewna jest jednak jego zdolność do osiągnięcia tak ambitnego celu. Tak długo jak Stany Zjednoczone pozostaną silnie spolaryzowanym narodem, żaden amerykański polityk nie będzie w stanie na nowo rozbudzić wiary w demokrację na świecie”, pisze Yascha Mounk w przeddzień światowego Szczytu dla Demokracji.
Szanowni Państwo! Czy świat przegra z globalnym ociepleniem? Zgodnie z aktualnymi ustaleniami nauki, powinniśmy ograniczyć globalny średni wzrost temperatur do 1,5°C, a maksymalnie do 2°C powyżej poziomu z okresu przedindustrialnego (1850–1900). W innym razie klimat ulegnie poważnej destabilizacji. Przejawy tego procesu – na razie doświadczanego przez nas w ograniczonej skali – obserwujemy już teraz, wraz […]
„Większą część życia zajmuję się kwestiami związanymi z ochroną środowiska. Ale żyję w mieście, które zostało zaprojektowane dla posiadaczy samochodów. Bardzo trudno żyć tutaj i nie poruszać się samochodem. Dlatego najpierw zawsze myślę o zmianie strukturalnej” – mówi prof. John Dryzek, czołowy badacz demokracji oraz ekologii.
Szanowni Państwo! Jest to informacja, którą trudno zlekceważyć. W ostatnim czasie Marsz Niepodległości oraz Straż Narodowa otrzymały od państwa 3 miliony złotych. Pojawiają się doniesienia o nowych dotacjach dla organizacji skrajnej prawicy. Jak na skalę polskich organizacji pozarządowych, mówimy o bardzo dużych pieniądzach. Jeszcze kilka lat temu sukcesem dla wielu NGO było pozyskanie w publicznym […]
Rządowi prawnicy, sędziowie powołani w ciągu ostatnich lat, politycy – absolwenci prawa, wszyscy oni rzucili się uzasadniać, że przyjęte traktowo przez Polskę prawo Unii Europejskiej w naszym kraju nie jest ważne i że wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE nas nie obowiązują. Władza w Polsce chce uzyskać swobodę działania podobną chanom tatarskim, gdzie słowo władcy decyduje, czy ktoś jest winny lub nie.
Opozycja przejęła Konstytucję tak, jak kiedyś PiS przejęło tragedię smoleńską. Konstytucja też dotyczy wszystkich, ale kojarzy się tylko z jedną stroną.
„Moja teza jest taka, że wiosną 2021 roku nie mamy w Polsce kryzysu praworządności. Mieliśmy go w listopadzie i w grudniu 2015 roku, kiedy nastąpił kryzys konstytucyjny. Od stycznia 2016 roku mamy do czynienia z wojną przeciwko Konstytucji, a tym samym – przeciwko praworządności”. Publikujemy drugą część rozmowy, w której prof. Wyrzykowski omawia kolejne rozdziały ustawy zasadniczej i sprawdza, co z nich zostało.
Nie mamy w Polsce kryzysu praworządności. Mieliśmy go w 2015 roku. Obecnie mamy do czynienia z wojną przeciwko konstytucji.
„Trwa realizowany stopniowo, krok po kroku, proces dogaszania państwa prawa. Pytanie tylko, czy został on z góry zaplanowany. Według mnie nie, bo nie wiemy, co jest na końcu tego procesu”, mówi prof. Jerzy Zajadło, prawnik i filozof, pracownik Katedry Teorii i Filozofii Państwa i Prawa Uniwersytetu Gdańskiego.
Analizując kryzys praworządności w Bułgarii, nie możemy odnieść się do standardów, które zaistniały tam po 1989 roku, ponieważ – mimo że, tak jak w Polsce, z czasem były one niszczone – w Bułgarii ich budowa nigdy nie została ukończona.
Jak to się stało, że w kraju głęboko doświadczonym przez autorytarny system i spragnionym praworządności, w czasach demokracji państwem rządzi populista oskarżany o wykorzystywanie funkcji państwowej do umacniania swojego potężnego majątku?