Istnieje obyczaj nawiązywania stosunków partnerskich pomiędzy miastami. Gdynia nawiązała je z szesnastoma – nawet w Chinach. Mogłaby nawiązać oficjalny kontakt również z Tel Awiwem. Taki wniosek nasuwa się w każdym razie z wystawy w muzeum POLIN.
W folklorze żydowskim istnieje powiedzonko: „Co powinien robić Żyd, gdy historia wychodzi na ulicę? Wejść szybko do najbliższej bramy, by go nie stratowała”. Co miało zrobić słabe państwo w sytuacji ataku ze wszystkich stron? Nawet bramy do schowania się nie miało.
Nikt nie neguje szlachetnych zamiarów i bohaterstwa warszawskich powstańców z 1944 roku. Chyba wszyscy jesteśmy gotowi skłonić głowę przed ich mogiłami. Może jednak warto zadać pytanie, po co to wszystko było?
Dyrektor Muzeum Narodowego, profesor Jerzy Miziołek, zapragnął usunąć z ekspozycji gorszące dzieła. Na tę chwilę odstąpił od zamiaru, ale sprawa i tak jest ciekawa. Zostawmy na marginesie dyskusję, co gorszy i kogo gorszy. Bardziej mnie niepokoi trudność techniczna realizacji zasad moralności w stosunku do całej historii sztuki, którą akurat Profesor zna lepiej niż ja. Można jednak kontynuować próby poprzedników.
No więc znów mamy napięcie w sprawie żydowskiej. Desant obrońców Ojczyzny okopał się w fotelach audytorium École des Hautes Études en Sciences Sociales i dał odpór. Zupełnie jak w komunizmie, kiedy dawano odpór i nas wzywano do dania oporu… niekoniecznie zresztą imperialistom, nieraz tym, których też definiowano jako wrogów ojczyzny.
Może jednak raz święcić nie ofiary i nie klęskę jako moralne zwycięstwo, ale sukces? Może warto być nie tylko „narodem bohaterskim”, ale także narodem mądrym? – pyta prof. Marcin Kula.
Szanowni Państwo! W poniedziałek 4 lutego, niemal w przeddzień 30. rocznicy rozpoczęcia obrad Okrągłego Stołu, wydarzenia sprzed trzech dekad spośród największych mediów w sposób widoczny wspomniała jedynie „Gazeta Wyborcza”, publikując wywiad z dwoma uczestnikami rozmów – redaktorem naczelnym Adamem Michnikiem i Aleksandrem Kwaśniewskim. Oba w dodatku… „Ale Historia”. Czy to sygnał, że proces transformacji ustrojowej […]
Bycie uczonym zalicza do elity. Rutynowe wykonywanie obowiązków, w sumie rzemiosło, raczej nie. Prawda, wciąż istnieje pewna liczba uczonych na świecie; ich teksty wypada dziś glosować. W każdym razie lepiej wychodzi się na tym niż na własnej oryginalności.
Na ogół wszędzie pojawiała się idea, że niepodległość rozwiąże mnóstwo problemów. Miało być pięknie – a rzadko tak było.
„Jeżeli nie chcemy w przyszłości recydywy komunistycznego – oraz wszelkiego innego – totalitaryzmu, to pierwszym krokiem ku temu winno być jego zrozumienie”, pisze Mateusz Kuryła. I stawia pogłębione pytania. Samo bowiem stwierdzenie, że faszyzm i komunizm były złe, nie jest już odkryciem.
O poprawce nowelizacji ustawy o IPN powiedziano już mnóstwo. Spróbuję się jednak zająć nią raz jeszcze – jako historyk. Premier jest historykiem, więc porozmawiajmy jak historycy.
Polska leży na granicy Wschodu i Zachodu. Jeszcze za mojej pamięci mówiło się, że Polska leży w Europie Wschodniej. Od pewnego czasu mówi się, że leżymy w Europie Środkowo-Wschodniej. Ta zmiana językowa odzwierciedla nasze ambicje, o których będzie mowa poniżej.
Siła dzisiejszych walk o historię w Polsce fascynuje. Ma ona wiele przyczyn, a wśród nich także tę, że przeszłość, w tym Marzec ‘68, jest alfabetem współczesnych polemik. W rocznicę Marca, na Uniwersytecie Warszawskim odbyły się nawet dwie odrębne konferencje, przy czym kluczem do ich rozróżnienia był ewidentnie współczesny podział polityczny. To jest spór o legitymację do rządu dusz – i do rządzenia.
Ten cały IPN jako wyrocznia o prawdzie historycznej, ta śmieszna i zarazem straszna „polityka historyczna”, to obecne działanie rzekomo w obronie godności narodu w kwestii stosunku do Żydów idą przeciw podejściu Jurka do historii jako przedmiotu badania i szerokiej refleksji.
Zdumiewa, jak w społeczeństwie/narodzie, który szuka wszelkich powodów, by być dumnym z siebie i swojej historii, dyskredytuje się strajk gdański jako rzekomo prowadzony przez człowieka pozostającego pod wpływem SB, zaś przemianę 1989 r. – jako zatrutą. Przecież dyskredytowanie jednego i drugiego jest czymś znacznie gorszym niż „pedagogika wstydu”.